5.5: Geschiedenis van het leven op aarde

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 5.5 De geschiedenis van het leven op aarde

Ga rustig zitten en pak je lesmateriaal er alvast bij.

Programma vandaag

- Terugblik Bs 5.4 De evolutietheorie

- Uitleg Bs 5.5 Geschiedenis van het leven op aarde

- Practicum 2: Schedels van knaagdieren vergelijken

-Werktijd

Wat is evolutie?

1. Het ontstaan van nieuwe soorten doordat organismen met de oorspronkelijke vorm uitsterven.
2. De ontwikkeling van leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen of verdwijnen.
3. De grotere overlevingskans van individuen met een betere aanpassing aan het milieu.

Hoe noem je het feit dat organismen met gunstige genen een grotere overlevingskans hebben?

5.5 Geschiedenis van het leven op aarde

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Beschrijven hoe fossielen zijn ontstaan;
• Beschrijven dat soorten verwant zijn als ze een gemeenschappelijke voorouder hebben.

Fossielen

Fossielen zijn versteende overblijfselen van organismen.

• Fossielen ontstaan als (resten van) organismen worden bedekt door zand en klei.
• In welk gesteentelaag het fossiel ligt, zegt iets over de leeftijd ervan.

Tijdperken

De tijdperken en perioden van de aarde worden weergegeven in een geologische tijdschaal.

• Hoeveel jaar geleden begon en eindigde een periode?
• Welke levensvormen bestonden er in die periode?

Verwantschap

Soorten die zijn ontstaan uit een gemeenschappelijke voorouder vertonen verwantschap.

• Verwantschap kan bepaald worden door te kijken naar bouw van skeletten;
• Of naar rudimentaire organen (organen die voorheen een functie hadden, maar nu niet meer).

1. Teken zijn meer verwant aan schorpioenen dan aan spinnen.
2. Hooiwagens zijn eerder ontstaan dan teken

1. Geen van beide conclusies is juist.
2. Alleen conclusie 1 is juist.
3. Alleen conclusie 2 is juist.
4. Beide conclusies zijn juist.

1. Beerdiertjes zijn meer verwant aan de peniswormen dan aan de gifkakendragers.
2. Beerdiertjes zijn later ontstaan dan rondwormen

1. Geen van beide conclusies is juist.
2. Alleen conclusie 1 is juist.
3. Alleen conclusie 2 is juist.
4. Beide conclusies zijn juist.

1. In het Carboon
2. In het Devoon
3. In het Neozoïcum

Practicum 2

Lees practicum 2 door en beantwoord de bijbehorende vragen met behulp van de schedels.

Werktijd

- Ga rustig aan de slag met de opgaven van BS 5.5. Je mag fluisterend overleggen.

- Klaar me de opgaven? Oefen met flitskaarten, de "test jezelf" of op www.biologiepagina.nl