1.2 wereldeconomie: Ontwikkeling van handelsstromen § 1.2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

terugblik

rol textiel

1. grondstof
2. Halffabricaat
3. Eindproduct

smartphone

1. grondstof
2. Halffabrikaat
3. Eindproduct

ijzererts

1. grondstof
2. halffabricaat
3. eindproduct

De juiste volgorde is

1. Grondstof, eindproduct, halffabricaat
2. Grondstof, halffabricaat, eindproduct
3. Halffabricaat, grondstof, eindproduct
4. Halffabricaat, eindproduct, grondstof

Productieketens

Grondstof

Transport

Halffabrikaat

Eindproduct

Fabricage

Halffabricaat

1

2

3

Aantekeningen (check je samenvatting)

Grondstof= Nog niet bewerkte materialen

Halffabricaat= bewerkte grondstoffen (zit tussen  grondstof en halffabricaat in

Eindproduct=Producten die gereed zijn en verkocht kunnen worden

Van grondstof naar eindproduct

Vroeger:

Periferie -> verkoop van grondstoffen

Centrumlanden -> productie van halffabricaten en eindproducten

Tegenwoordig:

Periferie / semiperiferie -> Productie van halffabricaten en eindproducten

Centrumlanden -> sluiting van fabrieken

1.2 wereldeconomie

Ontwikkeling van de handelsstromen

Benoem de BRICS landen

Wat is de snelst (economisch) groeiende regio in de wereld?

1. Zuid Afrika
2. ZO Azië
3. Midden-Oosten
4. Zuid Afrika

Veel MNO's verplaatsen delen van hun activiteiten naar BRICS-landen. Om welke twee redenen doen ze dat?

1. Meer werkgelegenheid en meer productie.
2. Meer productie en lage lonen.
3. Lage lonen en een extra afzetmarkt
4. Een extra afzetmarkt en meer werkgelegenheid.

Waardoor neem de wereldhandel NIET toe?

1. De opdeling van de produktie-keten.
2. Goedkoper en sneller goederentransport.
3. Protectionisme
4. De WTO zorgt dat handelsgrenzen verdwijnen.

Vul in: De verschuiving van het economisch zwaartepunt van de wereld is ...1.... en leidt tot ...2...

1. 1: wereld-economisch-meerkernengebieden 2: global shift
2. 1: global shift 2: wereld-economisch-meerkernengebieden.
3. globalisering global shift
4. global shift globalisering

leerdoel § 1.2:

1. Je kan de drie verschillende periodes (periodes)  in de wereld economie beschrijven en toelichten : 

Zelfstandige verwerking:

Maak een samenvatting / mindmap / toets  van de §/ 30 sec kaartjes over § 1.2 / ppt 

Verwerk de :

• De drie periodes
• bron 8 , 9 en 10
• werkboek Opdrachten: 1 ,3, 4, 5, 6 van § 1.2

Ontwikkeling van de wereldeconomie

• Koloniale verhoudingen (1500 -1945)
• Onafhankelijkheid (1945 - 1990)
• Vrijhandel (na 1990) 

Handelskolonialisme

1500-1800 vooral handel van:

- landbouwproducten (plantages, slaven)

- mijnbouwproducten

Langs de kusten

Handelskolonialisme 

(1500 - 1800)

Kenmerken:

- Kolonies leveren grondstoffen en arbeidskrachten (slaven).

- Langs de kusten ontstaan plantages.

Industrieel kolonialisme

(1800 - 1950)

Het industrieel kolonialisme (oftewel imperialisme) is de fase waarin Europese moederlanden koloniën stichtten die ze zelf bestuurden, met als doel de aanvoer van grondstoffen veilig te stellen en een afzetmarkt voor hun industriële eindproducten te vormen.

Wat is de voornaamste reden om over te gaan naar industrieel kolonialisme?

1. Groei van bevolking
2. Verzekerd zijn van grondstoffen
3. Meer welvaart
4. Om meer invloed te krijgen in de koloniën

Wat is daarvan het gevolg geweest?

- Vroegere handelsgebieden werden onderdeel van het moederland. Op tal van terreinen - bestuur, onderwijs, handel en ontwikkeling - verstevigde het moederland haar greep op de kolonie. 

- Door de industrialisatie nam de wereldhandel enorm toe, maar de handelsstromen verliepen steeds meer binnen het koloniale rijk.

Op weg naar onafhankelijkheid

(1945 - 1990)

De afloop van WO II levert twee belangrijke veranderingen op in de wereldorde:

1. Dekolonisatie

2. De wereld wordt opnieuw ingedeeld, er ontstaan drie blokken. Koude oorlog.

Vrijhandel verandert de wereld

(na 1990)

Na de ineenstorting van de Sovjet Unie in 1990.

De vrijemarkteconomie wordt het belangrijkste economische systeem op aarde. 

Prijsvorming door vraag en aanbod.

Conclusie

Aandeel in de wereldhandel wordt gestuurd door:

- Politieke ontwikkelingen in de wereld

- Economische ontwikkelingen in landen en in de wereld

Wat hoort er bij de periode 1500-1800?

1. Handelskolonialisme
2. Exploitatiekolonie
3. Dekolonisatie
4. Industrieel kolonialisme

Welk begrip wordt omschreven:
Landen die na 2000 een snelle economische groei doormaken.

1. WTO
2. Industrieel kolonialisme
3. Triade
4. BRICS-landen

Welke periode in de wereldhandel wordt hier afgebeeld?

1. Industrieel kolonialisme
2. Dekolonisatie net na W.O. 2
3. (Einde van) de Koude Oorlog
4. Vrijhandel

Vragen?

Zelfstandig werken

Lees §1.2

Opdrachten: 1 ,3, 4, 5, 6