Grammatica werkwoordstijden les 7

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Uitleg door leerling

• Hoe zet je zinsdeelstrepen? 
• Waar mag een lijdend voorwerp NOOIT mee beginnen? 
• Hoe herken je snel een meewerkend voorwerp? 

Een hulp werkwoord kan alleen in een zin staan.

1. Waar
2. Niet waar

Een zelfstandig werkwoord is heel vaak het laatste werkwoord in een zin.

1. Waar
2. Niet waar

Er kunnen meer zelfstandige werkwoorden in één zin zitten.

1. Waar
2. Niet waar

Vb. Ik wil graag een voldoende halen voor mijn toets grammatica.
Wat is het hulp werkwoord?

1. wil
2. halen

Vb. Ik wil graag een voldoende halen voor mijn toets grammatica.
Wat is het zelfstandig werkwoord?

1. wil
2. halen

Meer uitleg nodig? 

Kijk het volgende filmpje.  

Werkwoordstijden

We onderscheiden vier verschillende werkwoordstijden. 

Om de juiste tijd te herkennen, hoef je alleen maar de persoonsvorm (pv) en hulp werkwoord(hww) te kunnen vinden:

1. Met de pv bepaal je of je zin tt of vt is.
   
2. Als er wel een hww van ‘hebben’ of ‘zijn’ in de zin staat, is de zin voltooid (v). Staat er geen hww in van ‘hebben’ of ‘zijn’ dan is zin onvoltooid (o).
   

Werkwoordstijd 1

1 ott (onvoltooid tegenwoordige tijd)

De pv staat in de tegenwoordige tijd en er staat geen hww ‘zijn’ of ‘hebben’ in de zin.

Dat kun je me toch wel vertellen? 

 pv = tt, hww = kunnen > ott

 De kinderen zijn al om 2 uur vrij. 

 pv = tt, hww = is er niet, alleen zww > ott

Werkwoordstijd 2

2 ovt (onvoltooid verleden tijd)

De pv staat in de verleden tijd en er staat geen hww ‘zijn’ of ‘hebben’ in de zin.

Hij werd al voor de vijfde keer ontslagen! 

pv = vt, hww = worden > ovt

Werkwoordstijd 3

3 vtt (voltooid tegenwoordige tijd)

De pv staat in de tegenwoordige tijd en er staat wel een hww ‘zijn’ of ‘hebben’ in de zin.

Ik ben te laat gekomen voor de voorstelling. 

pv = tt, hww = zijn > vtt

Werkwoordstijd 4

4 vvt (voltooid verleden tijd)

De pv staat in de verleden tijd en er staat wel een hww ‘zijn’ of ‘hebben’ in de zin.

Zij had hem dat niet eerder gevraagd. 

pv = vt, hww = hebben > vvt

De tijd bij werkwoordstijden zie je aan het hulp werkwoord.

1. Waar
2. Niet waar

Een zin met het werkwoord 'zijn' of 'hebben' (als hulp werkwoord!) is voltooid.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is de werkwoordstijd?
Ik heb voor geschiedenisles gekozen.

1. ott = onvoltooid tegenwoordige tijd
2. vtt = voltooid tegenwoordige tijd
3. ovt = onvoltooid verleden tijd
4. vvt = voltooid verleden tijd

Wat is de werkwoordstijd?
De aannemer moet morgen het huis opleveren.

1. ott
2. ovt
3. vtt
4. vvt

Wat is de werkwoordstijd?
In de vakantie is hij van zijn fiets gevallen.

1. ott
2. ovt
3. vtt
4. vvt

Wat is de werkwoordstijd?
Had je de afwas al gedaan?

1. ott
2. ovt
3. vtt
4. vvt

Welke twee stappen zet je om de werkwoordstijd te bepalen?

Meer uitleg nodig? 

Kijk het volgende filmpje t/m minuut 2.30.