4eau Motor opbouw

• Landbouwtechniek
• MBO
• Studiejaar 1

^{Opbouw van de motor} 

Verbrandingsmotoren 

Engergievormen

Engergievormen

Hoofdonderdelen

Hoofstuk 1 

Engergievormen

Engergievormen

Chemische energie - Brandstof

Thermische energie - Warmte

Mechanische energie - Beweging

Verbrandingsdriehoek

Verbrandingsdriehoek

Voor een volledige verbranding hebben we alle componenten uit de driehoek nodig. 

Mist er eentje? Dan is de verbranding niet volledig.

Natuurlijk kan er ook te veel zijn van een component. 

Als de motor te weinig lucht krijgt is de verbranding:

1. Is de verbranding volledig
2. Is de verbranding onvolledig
3. Hij krijgt lucht dus het is goed
4. Het maak niet uit hoeveel lucht hij krijgt

Mijn brandstoffilter zit verstopt. De motor krijgt niet genoeg brandstof. Wat aan kan ik dat merken?

1. De motor gaat zwart roken
2. De motor gaat blauw roken
3. De motor valt uit
4. De motor heeft meer trekkracht

Er is een lekkage in de verbrandingsruimte. Daardoor blijft de compressie laag. Wat is het gevolg?

1. Oververhitting van de motor
2. Brandstof lekkage
3. Vermogens verlies
4. Slecht starten

Motoronderdelen

Onderblok

Cilinderkop

Carter

Onderblok

Het middelste gedeelte van een verbrandingsmotor noemen we het Onderblok, ook wel het draaiende gedeelte genoemd, omdat krukas, nokkenas en distributie hierin zijn gemonteerd. 

In dit deel van de motor bevinden zich de volgende onderdelen:

De krukas - De nokkenas -De drijfstangen 

-De zuigers - De cilinders

Onderblok

4 Koelvloeistof

5 Motorblok

10 Zuiger

11 Drijfstang

12 Kruktap

13 Krukas

Cilinder en cilindervoering 

In plaats van rechtstreeks in het blok te boren past men meestal al dan niet verwisselbare cilindervoeringen toe. Het materiaal van een cilindervoering moet immers aan andere eisen voldoen dan het materiaal van een cilinderblok. Bij watergekoelde motoren worden twee soorten cilindervoering toegepast. De droge cilindervoering is permanent in het blok gemonteerd en kan soms hooguit met behulp van een hydraulische pers worden gedemonteerd. 

De koelvloeistof kan in dit geval niet in aanraking met de cilindervoering komen. Bij de natte cilindervoering bestaat er wel contact tussen koelvloeistof en cilindervoering. 

Om een goede afdichting te krijgen wordt gebruik gemaakt van o-ringen. 

Montage en demontage kan op deze wijze vrij gemakkelijk plaatsvinden.

1. Welke onderdelen zitten er in het onderblok?

1. krukas
2. drijfstangen
3. kleppen
4. zuigers

2. Door welke onderdelen wordt het draaiende gedeelte aan de
boven- en onderkant afgedekt ?

1. Carterpan en kleppendeksel
2. Cilinderkop en carterpan
3. Cilinderkop en koekepan
4. Onderblok en luchtfilter

Luchtgekoelde cilinders 

Bij luchtgekoelde motoren is sprake van cilinders waarvan het loopvlak van gietijzer is gemaakt en waar omheen koelribben van lichtmetaal zijn aangebracht. De cilinders van een luchtgekoelde motor staan los van elkaar, dit in tegenstelling tot een vloeistof gekoelde motor.  

3. Wat is het verschil tussen een droge en een natte cilindervoering?
2 antwoorden.......

1. De droge cilindervoering is permanent in het blok gemonteerd. De koelvloeistof kan in dit geval niet in aanraking met de cilindervoering komen.
2. Bij de natte cilindervoering bestaat er wel contact tussen koelvloeistof en cilindervoering
3. De droge cilindervoering is los in het blok gemonteerd. De koelvloeistof kan in dit geval niet in aanraking met de cilindervoering komen
4. Bij de natte cilindervoering bestaat er wel contact tussen de olie en cilindervoering

4. Waaraan kan men zien of men met een
vloeistofgekoeide of een luchtgekoelde
motor te maken heeft ?

1. De cilinders van een luchtgekoelde motor staan los van elkaar
2. De cilinders van een vloeistofgekoelde motor staan los van elkaar

Klik op de hot-spots

2

De zuigerpen (geleidepen) verbindt de zuiger draaibaar met de drijfstang" Deze is meestal zwevend aangebracht en geborgd door middel van borgveertjes.

3

Het doel van de zuiger is:

- de verbrandingsdruk over te brengen op de drijfstang

- te zorgen voor een gasdichte afsluiting van de cilinder ten aanzien van het carter.

Het gasdicht afsluiten van de cilinder vindt plaats met behulp van compressieveren, die in de bovenste twee (bij benzinemotoren) of drie (bij dieselmotoren) zuigerveergroeven zijn aangebracht. ln de onderste zuigerveergroef is een olieschraapveer gemonteerd. Deze moet ervoor zorgen, dat niet méér olie dan strikt nodig is voor het handhaven van een smeerfilm tussen zuiger en cilinder

1

De drijfstang zorgt voor de verbinding tussen zuiger en krukas. Door

middel van een lager wordt de drijfstang met de krukas verbonden.

4

De krukas zet de op- en neergaande beweging van de zuiger om in

een draaiende beweging. Om de krukas zo gelijkmatig mogelijk tussen de arbeidsslagen in aan het draaien te houden is een vliegwiel gemonteerd.

Sleep de juiste benamingen naar elkaar.

Waar wordt hij aangbracht

Koppakking

Spruitstuk

Uitlaatpakking

Onder het onderblok

Tussen cilinderkop en motorblok

Achter de koppeling

Cilinderkop

Het bovenste deel van de motor noemen we de cilinderkop. 

De cilinderkop bevat aan
de bovenzijde kleppen die ervoor zorgen dat het brandstofmengsel of de in- en uitlaatgassen 

weer uit de cilinders kunnen stromen. 

Dit zijn de inlaatkleppen en de uitlaatkleppen.

Cilinderkop

1 Inlaatklep

2 Inlaatkanaal

3 Cilinderkop

6 Nokkenas

7 Uitlaatklep

8 Bougie (of injector bij diesel)

9 Uitlaatkanaal

Cilinderkop

Het cilinderblok wordt aan de bovenzijde afgesloten door de cilinderkop. 

Tussen het cilinderblok en de cilinderkop wordt een speciale koppakking gemonteerd (twee plaatjes koper met daartussen asbest. 

Men dient de kopbouten volgens de voorschriften in een bepaalde volgorde en met een bepaalde kracht aan te draaien.

Carter

Het carter bevind zich onder het motorblok. 

In het carter bevind zich de olie om de motor te smeren. Ook is de oliepomp daar te vinden. 

Het carter is bij veel motoren een blikken of aluminium pan. 

Bij landbouwmachines is het ook gebruikelijk dat het carter een onderdeel is van het chassis. Meestal gemaakt van gietijzer.

Carter

14 carter

met daarin de smeerolie

 Carterpan 

Dit deksel is onder het cilinderblok aangebracht om de bewegende delen ín het blok te beschermen en om als reservoir te dienen voor de smeerolie. Het carterpan kan gemaakt zijn van aluminium, dun plaatstaal. Omdat het de bedoeling is dat de smeerolie in de carterpan afkoelt, wordt deze zoveel mogelijk in de rijwind aangebracht. Uit welk materiaal kan carterpan nog gemaakt zijn?

Welk onderdeel wordt aangedreven door de krukas?

1. De nokkenas
2. Het carter
3. De bougie
4. De inlaatklep

Stelling:
"De kleppen gaan altijd op tijd open en dicht"

1. Dat is toeval
2. Het maakt niet uit wanneer ze open gaan
3. Het maak niet uit wanneer ze dicht gaan
4. De krukas en nokkenas zorgen daar voor

Mijn heftruck heeft een eigen chassis waar de motor in hangt.
Waar is mijn carter van gemaakt?

1. Blik of aluminium
2. Gietijzer
3. Kunstof
4. Bij een eigen chassis is er geen carter nodig

Motoronderdelen

4 Takt (slag) Motoren

De meeste grote mobiele werktuigen hebben 4 takt motoren. De complete verbranding vindt plaats in 4 slagen van de zuiger.

De krukas gaat in die vier slagen twee keer rond.

4 takt motoren

4 takt motoren worden veelal gebruikt in auto's, motorfietsen, trekkers, shovels, heftrucks, zitmaaiers enz. Eigenlijk vinden we ze overal. 

Het toerenbereik varieert tussen de 500 en 7000 omw/min. (toeren) Daardoor zijn deze motoren breed inzetbaar.

Motoronderdelen

2 Takt (slag) Motoren

Oudere tractoren en tuin en park machines hebben vaak 2 takt motoren. De verbranding vind plaats in 2 slagen van de zuiger. De krukas gaat voor een complete verbranding maar één keer rond. 

2 takt motoren

Het voordeel van 2 takt motoren is dat er niet altijd kleppen nodig zijn. Dat scheelt gewicht, en is goedkoop om te produceren. 

Ook is een voordeel van tweetaktmotoren dat er elke omwenteling van de krukas een verbranding plaats vind. Daardoor kan je snel erg hoge toeren halen tot wel 16000 omw/min! 

2 takt motoren

Ook zijn er nadelen aan deze motoren. 

Het vermogen ligt pas bij hoge toeren. Dus bij lage toeren is de motor niet erg sterk. 

Ook wordt in de meeste gevallen de krukas gesmeerd door de brandstof. Daarom wordt er mengsmering getankt.

Deze motoren zijn daardoor niet breed inzetbaar. 

Bij een 4 takt motor.....

1. Gaat de krukas 4 keer rond voor een hele verbranding
2. Gaat de nokkenas 4 keer rond voor een verbranding
3. Gaan de kleppen 4 keer open per verbranding
4. Maakt de zuiger 4 keer een beweging

Bij een 4 takt dieselmotor komt de lucht in de cilinder door.....

1. De uitlaatklep
2. De inlaatspoelpoort
3. De inlaatklep
4. Het carter

Bij een 4 takt motor wordt de krukas en drijfstang gesmeerd door...

1. Olie in het carter
2. Vetsmering
3. De diesel die in de cilinder komt
4. De olie die gemengd is met de brandstof

Bij een 2 takt motor worden toeren behaald tot wel:

1. 2300 Omw/min
2. 16000 Omw/min
3. 7000 Omw/min
4. 20000 Omw/min

Voor een volledige verbranding bij een 2 takt motor gaat de krukas.....

1. 1 keer rond
2. 2 keer rond
3. 3 keer rond
4. 4 keer rond

Wat komt er bij de inlaatslag in de cilinder van een 2 takt motor?

1. Lucht
2. Benzine
3. Lucht gemengd met brandstof
4. Mengsmering

Wat zie ik hier?

1. 1 cilinder motor
2. 2 cilinderlijn motor
3. V 2 cilinder motor
4. 2 cilinder boxer motor

Wat zie ik hier?

1. 4 cilinder motor
2. 6 cilinder-lijn motor
3. V 4 cilinder motor
4. 6 cilinder boxer motor

Wat zie ik hier?

1. 2 cilinder motor
2. 2 cilinder-lijn motor
3. V 2 cilinder motor
4. 2 cilinder boxer motor

Voor de volgende keer:

?