LES 6 - K/T - Verwoestende krachten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 1

LES 6: KT - Verwoestende krachten van water

Je mag deze les bij je SO gebruiken

Water en weer....

Lesdoelen

Beschrijven wat wind is.

Beschrijven dat wind van hoge naar lage druk stroomt. 

Beschrijven wat de schaal van Beaufort is. 

Beschrijven wat de richting en kracht van wind doet. 

Uitleggen hoe hoge en lagedrukgebieden ontstaan. 

Beschrijven wat de overheersende windrichting is in Nederland.

A: Warme lucht stijgt op.
B: Lucht stroomt van hogedrukgebied
naar lagedrukgebied.

1. A en B zijn juist
2. A en B zijn onjuist
3. A is juist en B is onjuist
4. A is onjuist en B is juist

Uit welke richting komt de wind in Nederland meestal?

1. Noordwesten
2. Zuidwesten
3. Noordoosten
4. Zuidoosten

Gebergten worden afgebroken

Lesdoelen

Verschil uitleggen tussen verwering en erosie.

Beschrijven voorbeelden van verwering en erosie.

Beschrijven voorbeelden van verschillende soorten verweringsmateriaal.

Beschrijven verschillende soorten vervoer. 

Verband leggen uit tussen verweringsmateriaal en soorten vervoer. 

Erosie

Erosie is de schurende werking van water, wind en ijs, waardoor het landschap van de aarde gevormd wordt. Erosie is een kracht die speelt aan de buitenkant van de aarde. Je hebt ook krachten die van binnenuit de aarde veranderen. Door erosie, maar ook door krachten van binnenuit is het aardoppervlak altijd in verandering. Deze veranderingen kunnen wel duizenden jaren duren.

Verwering

Het landschap kan ook veranderen door het weer in plaats van door uitschuren. Dan noem je het verwering. Denk hierbij aan een rotsblok waar barsten in gekomen zijn omdat het soms heel warm is en soms heel erg vriest. In de barsten kan water komen. Door steeds weer smelten en bevriezen zal de rots uiteindelijk in stukjes breken. Niet alleen het landschap, maar ook gebouwen en beelden kunnen verweren.

EROSIE

Riviererosie ​

Gletsjererosie

Kusterosie

Winderosie 

Kan door water, wind, ijs

VERWERING

 Mechanische verwering

Scheikundige- of chemische verwering

Biologische verwering
​

Kan door klimaat, weer, vegetatie

Welke vorm van verwering
zie je op de foto?

1. Chemische verwering
2. Mechanische verwering
3. Biologische verwering

Welke vorm van verwering zie je op de foto?

1. Chemische verwering
2. Mechanische verwering
3. Biologische verwering

Wat komt eerst: verwering of erosie?

Vervoer verweringsmateriaal

Verweringsmateriaal kan worden getransporteerd door rivieren, gletsjers, zeeën en wind. 

(verweringsmateriaal is het schuurmiddel)

Het neerleggen van verweringsmateriaal
heet ook wel

1. Erosie
2. Verwering
3. Sedimentatie
4. Gletsjer

Rampen

Lesdoelen

Je deelt rampen in in natuurrampen en menselijke rampen.

Je beschrijft voorbeelden van beide soorten rampen. 

Natuurrampen

• Veroorzaakt door een natuurverschijnsel.
• Denk aan bijvoorbeeld aardbevingen en vulkaanuitbarstingen. 
• Er is vaak veel schade en er vallen soms veel slachtoffers.

Menselijke rampen

• Een ramp veroorzaakt door de mens zelf.  
  
• Ook hierbij is vaak veel schade en vallen er slachtoffers.  
  
• Het verschil; het kan voorkomen worden.
  

Endogene krachten

Dit zijn krachten van binnenuit de aarde. Voorbeelden hiervan zijn vulkanisme en aardbevingen.

Exogene krachten

 Dit zijn krachten die van buitenaf het uiterlijk van de aarde veranderen. Voorbeelden hierbij zijn verwering en erosie

Wat is een verschil tussen menselijke
rampen en natuurrampen?

Wonen met lef

Lesdoelen

Beschrijven van risico's om dichtbij een vulkaan te wonen.

Beschrijven waarom er toch mensen bij een vulkaan wonen. 

Beschrijven hoe een tsunami ontstaat.

Beschrijven waarom mensen soms op dezelfde plek weer nieuwe huizen bouwen.

Beschrijven dat het nodig is dat mensen uit een gebied vertrekken als er een cycloon aankomt.

Beschrijven hoe lastig het is om een evacuatie te organiseren. 

Vulkanisme

• Gevaarlijk wanneer de vulkaan nog actief is en er een kans op uitbarsten is.
• Men gaat er toch wonen vanwege de vruchtbare grond.
• Alarmsysteem

Tsunami

• Een tsunami ontstaat door een zeebeving (aardbeving in zee) waardoor er gigantische golven ontstaan.
• Grote schade, huizen, auto's en bomen worden meegesleurd.

Cycloon/Orkaan

• Tropische storm met windkracht 12. 
• Storm neemt huizen, bomen en auto's mee. 
• Er zijn verschillende categorieën.
• Door weersvoorspellingen kan men er voor zorgen dat er geevacueerd worden. 

https://wetenschap.infonu.nl/weer/74946-tornado-en-orkaan-het-verschil-tussen-tornados-en-orkanen.html

Wat is een tsunami?

1. Zeer explosieve vulkaan
2. Puinlawine
3. Vloedgolf als gevolg van aardbeving
4. Een trog

Wat is een orkaan?

1. een hevige storm
2. harde wind
3. keiharde regen
4. een hagelbui

Huiswerk

Kijken de 10 zwaarste natuurrampen ter wereld.

Laat via Team weten, bij hoeveel rampen er water  van toepassing was.