Les 5

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Planning

• Examentrainer
• uitleg 4.4 
• Opdracht in les
• Start huiswerk

Uit de tabel kan afgeleid worden dat halfvolle melk voor 10,7 % uit energierijke stoffen bestaat.

Uit welke andere stof bestaat de overige 89,3 % vooral?

De voeding van deze Afrikaanse hardlopers verschilt niet veel van die van andere Oost-Afrikanen. Net als die eten ze veel groente en fruit, weinig vlees of vis en veel graanproducten.

Vooral voedingsmiddelen met veel zetmeel leveren energie voor het hardlopen. Welke van de genoemde voedingsmiddelen bevatten vooral veel zetmeel?

1. Graanproducten
2. Groente en fruit
3. Vlees en vis

Haringkaken is een manier om haring langer houdbaar te maken. Bij het haringkaken wordt een aantal organen uit de vis verwijderd: de kieuwen, het hart, een deel van de darmen, de lever en de galblaas. Daarna wordt de haring gezouten.

Door haringkaken worden de bacteriën niet gedood.
Door welke manier van conserveren worden wel alle bacteriën gedood?

1. Door invriezen.
2. Door pasteuriseren.
3. Door steriliseren.

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je....

1. Beschrijven van de verteringsorganen in goede volgorde.

2. Weet je het begrip vertering.

3. Weet je welke voedingsstoffen wel en niet worden verteerd.

4. Wat zijn verteringssappen en verteringsklieren?

5. Beschrijven wat darmperistaltiek is en waarom het gebeur (2).

Torso tekenen

Maak het spijsverteringsstelsel af.

Klaar: Opdracht

Verteringsorganen

Eiwitten, koolhydraten en vetten kunnen niet direct opgenomen worden in het bloed

Deze stoffen zullen eerst verteerd moeten worden. 

Verteringsorganen

Deze stoffen kunnen we direct in ons
bloed opnemen:

• glucose
• mineralen
• water
• vitaminen

Begrippen 4.4

Verteren: Voedsel afbreken in kleine stukken die door wand darmkanaal heen kunnen naar het bloed. 

Verteringsproduct: stoffen die wel door darmwand kunnen, resultaat van vertering.

Verteringsklier: Maken verteringssappen

Verteringssappen: Helpen bij vertering. (enzymen hulp)

HEEELLLPPP!!!

Buikpijn/ Verstopping?

Wat is er aan de hand?

Darmperistaltiek

Lengtespieren - - - - -

Kringspieren    - - - - -

peristaltische beweging: afwisselend samentrekken van de spieren

- voedselbrij wordt voorgeduwd

- voedselbrij wordt gekneed en gemengd met verteringssappen

Darmperistaltiek

Vlak voor de voedselbrok ontspannen de kringspieren en trekken de lengtespieren samen. Het darmkanaal wordt hier wijder 

Vlak achter de voedselbrok trekken de kringspieren samen en ontspannen de lengtespieren. Het darmkanaal wordt hier nauwer

Voedingsvezels prikkelen de spieren in de wand van het darmkanaal. De peristaltiek wordt zo bevorderd. 

Kun je dit al?

12.4 opdracht 1,2,3 en 5

Klaar?

Huiswerk test jezelf 12.3 en 12.4