5.1 Kolonies maken zich los

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Welkom!

Ga op je plek zitten,

pak je boek alvast voor op blz 8  & log in Lesson Up

We gaan beginnen als iedereen stil is

Planning

1. Uitleg 5.1 

2. Histoclip bekijken

3. Zelfstandig werken

4. Nabespreken

5.1 Kolonies maken zich los

§5.1 Kolonies maken zich los

Leerdoelen

Aan het einde van deze paragraaf 

- weet je welke invloed de Tweede Wereldoorlog had op landen met kolonies.

- kun je uitleggen welke invloed het einde van de Japanse bezetting had op kolonies.

- kun je uitleggen hoe de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië verliep.

- weet je hoe nieuwe staten ontstonden na de Tweede Wereldoorlog.

Leerstof: Twee nieuwe Supermachten tegen kolonialisme (samen lezen blz 9)

Supermachten tegen kolonialisme

Na WO2 --> macht was verschoven naar de VS en Sovjet-Unie

Deze landen pleitten voor zelfbestuur van de Europese kolonies

• Gelijkheid = belangrijk
• Minder macht voor Europa = positief

De tijd waarin dekolonisatie plaatsvond noemen we de tijd van televisie en computer (1950-heden)

Wat is de beste omschrijving van een kolonie?
Een kolonie is ...

1. een land dat zelf niet de baas is.
2. een land dat bestuurd word door een moederland.
3. een land dat een ander land bestuurd.
4. een land waarvan het bestuur in een ander land is.

Sleep de juiste voormalige Nederlandse kolonie naar de juiste plek op de kaart.

Suriname

Zuid-Afrika

Indonesië

Aruba en Curacao

Waarom wilden de Europese kolonies hun kolonies beouden?

1. Voor de grondstoffen en economie
2. Voor de macht en om cultuur over te brengen
3. Om de bevolking te gebruiken voor een leger

Wat betekent zelfbestuur?

1. Landen die bestuurd worden door een ander land
2. Dat het land zichzelf mag regeren en besturen
3. Landen die geholpen worden om eigen land te regeren en besturen

Welk Europees land had de meeste kolonies?

1. Engeland
2. Nederland
3. Amerika
4. Frankrijk

Samen lezen blz 10 & 11

Nederlands-Indië

• een kolonie van Nederland
• In 1942 viel Japan Nederlands-Indië aan (Indonesië)
• Het KNIL (Koninklijk Nederlands-Indische Leger) was niet sterk genoeg voor Japan te tegen te houden
• Europese en Indonesische mannen moesten dwangarbeid verrichten voor de Japanners

Waar staat de afkorting 'KNIL' voor?

1. Koninklijk Nationaal-Indische Leger
2. Kolonie Nederlands-Indische Leger
3. Koninklijk Nederlands-Indische Leger
4. Kolonie Nationaal-Indische Leger

Wat gebeurd er met Indonesië na de Tweede Wereldoorlog?

1. Ze worden een eigen staat en horen niet meer bij Nederland
2. Nederland probeert Indonesië weer in te nemen als kolonie
3. Ze worden een kolonie van Engeland

Oorlog in Azië 

In 1942 wordt de kolonie Nederlands-Indië bezet door Japan.

In 1945 is Japan verslagen. Nederland wil alles weer terugdraaien zoals het was.

Maar kan dat wel?

Nationalisme

15 augustus 1945 --> Japan geeft zich over

- De indonesiërs grijpen hun kans

Nationalisme: een onafhankelijke staat voor je eigen volk willen.

09:04

Wat zijn de politionele acties die Nederland uitvoert in Indonesië?

1. Militaire missies om Indonesië terug te veroveren
2. Een politie missie om het land weer veilig te maken voor de Indonesiërs

09:14

De VN veiligheidsraad wil dat Nederland stopt. Wat is de VN veiligheidsraad?

1. een organisatie van landen die vrede bewaren
2. een handels organisatie die samenwerkt met Nederland

10:00

Waarom stopt Nederland de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië?

1. Omdat ze geen soldaten meer hebben
2. Omdat de VS anders financiële steun stopt
3. Omdat ze bang zijn voor de bevolking van Indonesië

10:55

Waarom zouden er na de onafhankelijkheidsoorlog ook veel Indonesiërs naar Nederland gekomen zijn?

Wat willen de nationalisten in Indonesië?

1. Een eigen staat voor hun Indonesische volk
2. Het beste volk ter wereld worden.
3. Samenwerking en handel met Nederland

17 augustus 1945

verklaarde de leider van de nationalisten Soekarno Indonesië onafhankelijk. (Twee dagen nadat Japan zich overgaf)

Dat vonden ze in Nederland niet leuk! Indië hoort bij Nederland, dat was gewoon zo!

Wie is Soekarno?

1. Hij verzette zich tegen de overheersing van India door Europeanen
2. Hij was een Japanner
3. Hij was een guerilla strijder
4. Hij riep Indonesië uit als republiek en werd de eerste president

Oorlog om onafhankelijkheid

Nederland stuurde zijn leger 2x naar Nederlands Indië om te vechten tegen de nationalisten van Soekarno.

Dit noemen we de politionele acties

Politionele acties van Nederland

& 

Guerrillaoorlog van Indonesiërs 

Politionele acties

• Nederland wilde niet dat Indonesië onafhankelijk werd. 
• Het leger moest met de harde stand de orde weer herstellen. 
• De VS en Verenigde Naties vonden dat Nederland te ver ging en ze moesten de onafhankelijkheid van Indonesië erkennen. 

Hoe noemde Nederland hun reactie op de onafhankelijkheid van Indonesië?

1. Dekolonisatieoorlog
2. Politionele acties
3. Oorlogsmisdaad
4. Guerillaoorlog

Soevereiniteitsoverdracht

• 27 december 1949
• Koningin Juliana tekent de overdracht. 
• Indonesië hoorde vanaf dat moment niet meer bij Nederland, maar was zelfstandig. 
  

Dekolonisatie

• Koloniën worden onafhankelijke staten. 
• Bijvoorbeeld: Indonesie hoort niet meer bij Nederland, maar wordt zelfstandig. Brits-Indië:  werd India en Pakistan. 
  

Zelf aan de slag

1. Maak opdracht 1 t/m 4 cursus 5.1

2. Hoelang: 10 min

3. Klaar: Lees leerstof ''Nieuwe staten''

4. Bekijk afbeelding voordat je hulp nodig hebt

Samen lezen blz 12 Nieuwe staten

• Suriname was ook een kolonie van Nederland
• In 1975 werd Suriname helemaal onafhankelijk
• Veel Surinamers kozen ervoor om in 1975 naar Nederland te gaan

Toen Suriname onafhankelijk werd, mochten Surinamers kiezen of ze een Surinaams of Nederlands paspoort wilden hebben.

1. Juist
2. Onjuist

Nederlandse Antillen

• In 1954 kregen de Nederlandse Antillen ook zelfbestuur
• Maar... de 6 eilanden hebben de band met Nederland nooit helemaal verbroken
• Zelfstandige landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden: Aruba, Curacao en Sint Maarten
• Nederlandse gemeenten: Bonaire, Saba en Sint Eustatius

Zelf aan de slag

1. Maak opdracht 5 t/m 6 cursus 5.1

2. Hoelang: 10 min

3. Klaar: maak herhaling blz 14

4. Klaar met herhaling ga dan nakijken & verbeteren

4. Bekijk afbeelding voordat je hulp nodig hebt

Sleep de blauwe hokjes/woorden naar de goede rode hokjes/woorden.

Indonesië tot 1942

Indonesië 1942-1945

Indonesië 1949

Nederland

Japan

Onafhankelijk

Sleep de blauwe hokjes/woorden naar de goede rode hokjes/woorden.

Indonesië

Suriname

Curacao

Bonaire

Oorlog om onafhankelkheid

Vreedzame onafhankelijkheid

Nederlandse gemeente

Zelfstandig

§5.1 Kolonies maken zich los

Leerdoelen

Aan het einde van deze paragraaf 

- weet je welke invloed de Tweede Wereldoorlog had op landen met kolonies.

- kun je uitleggen welke invloed het einde van de Japanse bezetting had op kolonies.

- kun je uitleggen hoe de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië verliep.

- weet je hoe nieuwe staten ontstonden na de Tweede Wereldoorlog.

Huiswerk

opdracht 1 t/m 9 cursus 5.1