17/10 3.5 Feodalisme

Feodalisme
1 / 22
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 22 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Feodalisme

Slide 1 - Slide

Leerdoelen
KA Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.
1. Ik kan uitleggen hoe het bestuur in de middeleeuwen werd georganiseerd en welke rol persoonlijke banden daarin speelden.
2. Ik kan beschrijven hoe macht en land werden verdeeld tussen verschillende lagen van de samenleving.
3. Ik kan uitleggen hoe mensen verplichtingen en diensten verschuldigd waren aan hun meerdere in ruil voor bescherming en land.
4. Ik kan beschrijven hoe het feodale stelsel invloed had op de politieke en sociale structuren van de tijd.
5. Ik kan voorbeelden geven van hoe deze verhoudingen zich ontwikkelden en welke impact ze hadden op de stabiliteit en het bestuur van rijken.

Slide 2 - Slide

De boeren woonden/werkten op een domein, wat is een domein
A
Gebied van een edelman of klooster
B
Stuk grond van de leenheer
C
Hun eigen grondgebied waar ze dingen op verbouwden
D
Stuk grond van de gemeente

Slide 3 - Quiz

Domeinen waren zelfvoorzienend
(= alles wat nodig was, werd op het domein gemaakt)
A
WAAR
B
NIET WAAR

Slide 4 - Quiz

Wat is het hofstelsel?
A
Een bestuurssysteem met koningen en prinsen.
B
Een economisch systeem met horigen op domeinen.
C
Een bestuurssysteem met leenheren en leenmannen.
D
Een economisch systeem met handelaren.

Slide 5 - Quiz

In het hofstelsel:
A
geeft de heer bescherming aan de horige
B
moesten horigen herendiensten verrichten
C
geeft de horige een deel van de opbrengst van het land aan de heer
D
helpt de heer de horige op het land tijdens de oogsttijd

Slide 6 - Quiz

Het hofstelsel is een
A
Sociaal-economisch systeem.
B
politiek/bestuurlijk systeem.

Slide 7 - Quiz

Hoe zat het ook alweer met horigheid en hofstelsel?
Horigen...
A
waren vazallen van de koning
B
waren leenmannen van een edelman
C
waren slaven die het land bewerkten
D
leverden vrijheid in, in ruil voor bescherming

Slide 8 - Quiz

Slide 9 - Slide

Dus hofstelsel ...

Hofstelsel (zelfvoorzienende landbouw en horige boeren)
speelt zich binnen het feodalisme (leenstelsel) af

Slide 10 - Slide

Feodalisme
3.5 Vorsten en Vazallen

- Begin Middeleeuwen:
Het centrale gezag van de Romeinen (keizer) is verdwenen
400-500: Germaanse vorsten nemen het over
Bijvoorbeeld Clovis (Frankische koning)

Slide 11 - Slide

3 uitdagingen 

Politiek: hoe bestuur ik samen met betrouwbare bestuurders het land
Militair: hoe bescherm ik met deze bestuurders het grondgebied en de bevolking tegen vijandelijke invallen of binnenlandse opstanden 
Economisch: Hoe beloon (betaal) ik die bestuurders, zodat ze mij trouw en gehoorzaam blijven (economisch aspect)?

Slide 12 - Slide

Oplossing?
Feodalisme (leenstelsel)

Edelen beheren ('lenen') en beschermen land van de vorst

Het land zelf was de beloning



Slide 13 - Slide

Ridders
Worden 'vazallen' 

Ridders (edelen met wapenuitrusting die ten strijde kunnen trekken)
- trouw
- adelstand
- vazal (leenman van de leenheer)

Slide 14 - Slide

Geestelijken
Geestelijken worden ook vazallen
In ruil voor steun christelijke kerk stukken land
- Geen kinderen 
(konden het land niet erven
niet versnipperd)

Slide 15 - Slide

 Eén stuk grond ...
Verschillende politiek-economische functies
- Tussen leenheer en leenman: de leenman bestuurde namens de koning het land en kreeg de landopbrengsten als beloning voor dat bestuur en het meevechten in oorlogen van de koning;
- Tussen leenman en horige boeren: de leenman beschermde de boeren op zijn domein in ruil voor voedsel in de vorm van belasting in natura en herendiensten.

Slide 16 - Slide

Karel de Grote
Vanaf 800: Karel de Grote
Breidt rijk uit, verhoogt aantal leenmannen
('zendgraven' controleren)

Slide 17 - Slide

Leenmannen
- steeds onafhankelijker
- Grond geen beloning meer, maar voorwaarde voor de eed van trouw
- Meerdere zonen? Versnippering land

Ottoonse stelsel

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Video

Wat is feodalisme?

Slide 20 - Open question

In de vierde eeuw na Christus begon het Romeinse Rijk in West-Europa uiteen te vallen.
Dit had onder meer als gevolg dat de handel tot stilstand kwam.
Leg uit wat hiervoor in de plaats kwam.

Slide 21 - Open question

Het ontwerp van het klooster Sankt Gallen past bij de economie van de vroege middeleeuwen.

Leg dit, met een voorbeeld uit de bron, uit.

Slide 22 - Open question