Paragraaf 5.3: Machtige heren en halfvrije boeren!
gebruik je tekstboek en werkboek!
1 / 34
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 1
This lesson contains 34 slides, with text slides and 4 videos.
Items in this lesson
Paragraaf 5.3: Machtige heren en halfvrije boeren!
gebruik je tekstboek en werkboek!
Slide 1 - Slide
Tijdvak Monniken en ridders!
Slide 2 - Slide
Tijd van monniken en ridders (500 - 1000)
In het wit zie je een helm, zoals ridders die droegen. Op de achtergrond zie je een deel van een klooster. Ridderschap en de christelijke kerk horen bij de Tijd van monniken en ridders.
Slide 3 - Slide
Wat ga je leren?
Wat betekende horigheid voor de boeren?
Wat houdt het hofstelsel in?
Wat hield de standenmaatschappij in?
Voorbeelden van privileges.
Slide 4 - Slide
In de tijd
van monniken en ridders had Europa een
landbouw
samenleving
Slide 5 - Slide
Veel mensen
werkten als
Horigen
Slide 6 - Slide
De horigen moesten allerlei onbetaalde klusjes voor de heer doen. Die klusjes werden herendiensten genoemd.
Slide 7 - Slide
Plichten horigen
-Pacht betalen in natura
(= deel van de oogst)
-Herendiensten verlenen
-Deel van het land van de heer bewerken
-Op het land van de heer blijven
Plichten heer
-Bescherming bieden aan de horigen
- Oorlog voeren
- Gebied/domein besturen
Slide 8 - Slide
Het hofstelsel:
Slide 9 - Slide
Horigen
moesten herendiensten uitvoeren en een deel van de oogst afstaan.
Slide 10 - Slide
Herendiensten:
Onbetaald werk dat gedaan moest worden voor de heer!
Slide 11 - Slide
Op een domein werkten de horigen!
Slide 12 - Slide
Het domein
Landgoed van de heer
Bestond uit twee delen: Vroonland (heer) en Hoeveland (boeren).
De opbrengst van de heer blijft van de heer -> opbrengst boeren gaat gedeeltelijk naar de heer.
Slide 13 - Slide
Kijk en luister
Nu aandachtig naar het volgende filmpje ¨het middeleeuwse platteland¨
Tekst
Slide 14 - Slide
www.npo.nl
Slide 15 - Link
Wat ga je leren?
Wat betekende horigheid voor de boeren? ✔
Wat houdt het hofstelsel in?
Wat hield de standenmaatschappij in?
Voorbeelden van privileges.
Slide 16 - Slide
Paragraaf 5.3: Machtige heren en halfvrije boeren!
Slide 17 - Slide
De boeren
Boeren zochten bescherming bij hun landheer. In ruil leverden zij hun grond in bij de heer.
De boeren waren horigen geworden. Een deel van de oogst was voor de heer.
Slide 18 - Slide
Hofstelsel (1)
Een dorp met landbouwgrond heette een domein
De heer, bijvoorbeeld een ridder, was de baas van een domein: alle grond was van hem.
Hij woonde soms in een donjon, een soort kasteel en soms in een vroonhof, de grote boerderij van de heer in het dorp
Slide 19 - Slide
Hofstelsel (2)
In het hofstelsel was het domein in twee stukken verdeeld.
Het ene deel van de grond was verpacht (verhuurd) aan horige boeren voor eigen opbrengst. Zij moesten een deel van opbrengst als pacht (belasting) betalen)
De opbrengst van het andere deel was volledig van de heer.
Slide 20 - Slide
Samenvattend:
Om op het domein van een heer te mogen wonen moesten de boeren iets teruggeven: pacht betalen en uitvoeren van herendiensten
De horige boeren hadden de minste rechten: gebonden aan de grond (half-slaven?)
Hofstelsel = Bescherming in ruil voor pacht en herendiensten
Omdat er bijna geen handel was moesten de boeren op het domein alles zelf maken: Zelfvoorzienend!
Pacht betalen: deel van de oogst
Herendiensten: Klusjes voor de edelman uitvoeren
Zelfvoorzienend
Slide 21 - Slide
Een donjon, of mottekasteel, was een versterkte wachttoren. Hier woonde de heer als er gevaar was.
Het gebied buiten het domein bestond uit de grond van de vrije boeren en de woeste gronden, onontgonnen gebied en bossen.
De vrije boeren moesten tijdens een oorlog wél meevechten met de heer. De wapenuitrusting moesten ze zelf betalen.
De akkers van de heer werden bewerkt door horigen. Er waren akkers waarbij de volledige opbrengst naar de heer ging, en er waren akkers waarbij een deel van de opbrengst voor de horige boeren was. Overigens moesten ze hun pacht ook weer van deze opbrengst betalen.
Het vroonhof was de boerderij (hoeve) van de heer. Hier woonde de heer als er geen gevaar was. De opbrengsten van zijn akkers werd in schuren opgeslagen. In woningen naast een vroonhof woonden de horige boeren in geval van gevaar, zoals oorlog.
Bij het vroonhof waren stallen voor de dieren en boomgaarden.
Horigen woonden in vredestijd buiten het vroonhof
Met het hofstelsel bedoelen we het hele systeem (stelsel) van heren en horigen, inclusief de pacht en de herendiensten.
Slide 22 - Slide
Veel plichten, weinig rechten
Een deel van de oogst afstaan als belasting.
Op de akkers van de heer werken.
Ze moesten klusjes dioen.
Vrouwen moest spinnen en weven.
Slide 23 - Slide
Kijk en luister
Nu aandachtig naar de volgende filmpjes
over het hofstelsel!
Slide 24 - Slide
0
Slide 25 - Video
0
Slide 26 - Video
Wat ga je leren?
Wat is een domein? ✔
Wat betekende horigheid voor de boeren? ✔
Wat houdt het hofstelsel in? ✔
Wat hield de standenmaatschappij in?
Voorbeelden van privileges.
Slide 27 - Slide
Veel boeren
Waren zelfvoorzienend!
Slide 28 - Slide
Slide 29 - Video
De...
Adel en geestelijk had bepaalde
privileges.
Slide 30 - Slide
Privileges
Speciaal recht dat een persoon of groep mensen heeft!