China, Les 6 Sun Yat Sen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

 Les 6 - Sun Yat Sen

Historische context China 1842-2001

o.a. De wederopstanding van China

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

• Weet je wie Sun Yat Sen was en welke rol hij speelde in de eerste helft van de twintigste eeuw
• Kun je Sun koppelen aan een scala van kenmerkende aspecten

Hoe heet de keizerin-weduwe die veel macht heeft?

Welk van deze woorden past het beste bij de Bokseropstand?

1. Socialisme
2. Nationalisme
3. Communisme
4. Christendom

Sun Yat Sens achtergrond

Sun Yat Sen kwam uit het zuiden van China uit een boerengezin. Hij had een tijdje bij een broer op Hawaii gewoond en was geneeskunde gaan studeren in Hong Kong. Hij sprak uitstekend Engels en was op de hoogte van de internationale ontwikkelingen. Ook was hij christen geworden.

Waarom werd Sun niet geaccepteerd door de Chinese elite?

1. Hij was internationaal georiënteerd
2. Hij was christen
3. Hij had in het buitenland gewoond en gestudeerd
4. Alle antwoorden zijn correct

Ontvoering

In 1895 probeert Sun in opstand te komen tegen de Chinese overheid. Dit mislukt en hij vlucht naar Engeland. Hij draagt geen vlecht maar wel westerse kleding. Hij wordt in Engeland ontvoerd naar de Chinese ambassade. Hij zal in het geheim naar China worden getransporteerd en (waarschijnlijk) veroordeeld en geëxecuteerd. Sun weet echter via een bewaker de media in te schakelen en uiteindelijk komt hij vrij. Sun is nu in het westen redelijk beroemd.

35-36 Wederopstanding van China

Wat valt je op in de aanpak van de Chinese overheid?

1911 Revolutie

• De reputatie van de Qing was slecht
• Hervormingen kwamen slecht uit de verf
•  Cixi overlijdt en de laatste Chinese keizer komt op de troon: Puyi (3 jaar oud)
• Tijdens een opstand in 1911 wordt hij afgezet en komt het keizerrijk ten einde
• Het land begint te desintegreren

Het einde van het keizerrijk (1912)

vermoord

'de heropgevoede tuinman'

https://www.imdb.com/title/tt0093389/

The last emperor

https://youtu.be/Odi8rR1a8DA

De Drie Volksbeginselen

1. Nationalisme

2. Democratie

3. Socialisme: welvaart verdelen, industrie bevorderen

• Roept Republiek China uit  (1912)
• Eerste president
• Wint eerste Chinese verkiezingen 

GMD of KMT?

De GMD - Guomindang wordt in het Nederlands Kuomintang genoemd en afgekort met KMT. Het staat voor de Chinese nationalistische partij

Sterft aan een ziekte, niet door geweld. Zijn leven wordt gekenmerkt door veel verbanningen en onrust.

Drie beginselen van Sun waren:

Yuan Shikai

Machtige generaal die had samengewerkt met westerse machten om 'de boksers' aan te pakken - wil China moderniseren

Pakt de macht af van Sun Yat-sen

Wordt president en zelfs even keizer

Overlijdt in 1916

Sun Yat -sen weer president

Gevolg:

Grote instabiliteit: warlords (krijgsheren) besturen China 1916 -1928

1916 -1928: tijd van de warlords - burgeroorlogen

De warlords en hun gebieden.

Rood omcirkeld is territorium van KMT -> Sun Yat-sen

Warlords en onrust 1916 -1928

1916 -> dood van dictator Yuan Shikai  leidt tot instabiliteit en onrust

• Zijn dood creëert een machtsvacuüm
• Sun Yat-sen (KMT) bevecht de heerschappij van Shikai's volgelingen in het noorden
• Leidt tot permanente burgeroorlog in Centraal China
• Eindigt met de machtsovername in 1928 door Chang Kai-shek (eveneens KMT) - er volgt weer een periode vol onrust - Chang Kai-shek ->1950 Taiwan. 

Hoe heet de generaal die de macht grijpt en wat is zijn drijfveer?

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

• Weet je wie Sun Yat Sen was en welke rol hij speelde in de eerste helft van de twintigste eeuw
• Kun je Sun koppelen aan een scala van kenmerkende aspecten

Noem een KA wat past bij Sun

aan het werk!

Leren 66 + TB237-239

Maken 1-2