Herhaling hoofdstuk 5

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Herhaling hoofdstuk 5

Zintuigen

Hebben speciale zintuigcellen die prikkels opvangen.

Sturen een impuls (elektrisch signaal) naar de hersenen, via de zenuwen.

In je hersenen word je je bewust van de prikkels.

Prikkel

Impuls

Prikkels

Invloeden vanuit de omgeving.

Opgevangen door zintuigen, waardoor je ze kunt waarnemen.

Licht, geluid, geur, smaak en aanraking.

Huidlagen

opperhuid

Hoornlaag: (resten van) dode huidcellen. Beschermt je lichaam tegen uitdroging en ziekteverwekkers.

Kiemlaag: levende cellen. Onderste laag cellen deelt zich steeds. 

De lederhuid

In de lederhuid liggen:

• haarzakjes
• zintuigen
• talgklieren 
• zweetklieren
• Warmte-, koude-, druk-, en tastzintuigen
  Onder de lederhuid ligt bindweefsel
  

Onderhuidsbindweefsel

Vet opgeslagen in vetcellen

Warmteverlies wordt tegen gegaan

zintuigen in de huid

Warmte

Koude

Druk

Tast

Pijnpunten

Ruiken

• Reukzintuigcellen liggen in het neusslijmvlies
• Er zijn verschillende typen - allemaal gevoelig voor een andere geurstof
  
• Er ontstaat een patroon van impulsen, je hersenen vertalen deze in geur

Proeven

• In de tong zijn groeven met daarin smaakknopjes
• Smaakzintuigcellen kunnen 5 verschillende smaken onderscheiden
• Welke 5 waren er ookalweer?

Bouw van het oor

Uitwendig oor

Middenoor

Binnenoor

Geluid is trillende lucht.

De weg van deze trillingen:

Oorschelp -> 

Gehoorgang -> 

Trommelvlies -> Gehoorbeentjes -> 

Slakkenhuis

Buitenkant oog

Harde oogvlies: het witte deel van je oog

Iris: het gekleurde deel van je oog

Pupil: zwarte gat in de iris

Hoornvlies: beschermlaag over de iris en de pupil

Theorie

Bescherming ogen: oogkassen, wenkbrauwen, oogleden, wimpers.

Tranen: traanvocht, traanklieren, traanbuizen.

De inwendige bouw van het oog

Werking oog

Gele vlek

Pupilreflex

Licht valt door de pupil

De pupil regelt hoeveel licht op de netvlies valt
Veel licht: pupil wordt kleiner
Weinig licht: pupil wordt groter

Bril nodig?

Verziend? 

Dichtbij onscherp, bolle lens +

Bijziend?

Veraf onscherp, holle lens -

Bouw zenuwstelsel

Centraal zenuwstelsel 

Ruggenmerg, hersenen

zenuwuitlopers

Zenuwcellen

Zenuwstelsel bevat miljoenen zenuwcellen

• Zenuwcel: cellichaam en uitlopers
• Cellichaam: bevind de kern
• Uitlopers: geleiden de impulsen

Reflex (en reflexboog)

Reflexboog

Zenuwcellen

Nu:

1. Oefentoets vragen maken
2. Vragen
3. Huiswerk