Workshop: Toetsen en beoordelen

• PDG Workshop
• MBO
• Beroepsopleiding
• Studiejaar 1

Anti-afterlunchdip

• Stoelendans...

Stoplicht

Even geen discussie en

vragen even bewaren

Vragen beantwoorden

wij graag :)

Tijd voor discussieren

Vandaag

Aan het eind van de les kan je:

• Zelf een toets maken (met open/gesloten vragen)
• Een toets beoordelen (met open/gesloten vragen)

Hoeveel toetsen neem jij gemiddeld af per periode voor jouw vak?

1. 1-2
2. 3-4
3. 5-6
4. 7 of meer

Waar denk je aan bij...

Formatief toetsen

FORMATIEF EVALUEREN

Formatief 

Toetsen voor feedback

• Bijsturen
• Tijdens de les
• Informeel
• Individueel begeleiden

Summatief

Toetsen voor een cijfer

• Beoordelen
• Examens/afsluiting periode
• Formeel
• Slecht resultaat? Gewoon door met de lesstof.

Formatief en Summatief

Formatieve toetsen: onderdeel van het leerproces. (proeftentamens, diagnostische toetsen etc.) Gerichte feedback op wat er moet gebeuren en hoe dat moet gebeuren.

Summatieve toetsen: proeve van bekwaamheid en sluit iets af (meestal een cijfer).

Formatief

Formatief betekent dat je de prestaties van een leerling niet vergelijkt met die van andere leerlingen, maar met zijn eerdere resultaten. Formatief is de tegenhanger van summatief. Bij summatief beoordelen geef je een cijfer, bij formatief beoordelen ben je gericht op de ontwikkeling: wat is goed en hoe kun je het nog beter maken?

De leerdoel taxonomieën van Bloom (Krathwohl, 2002, links) en Miller (Miller, 1990, rechts)

Toetsvormen

• Kennistoets​
• Casustoets​ 
• 360º Feedback​ 
• Assesments​ 
  
• Functioneringsgesprek​ 
  
• Criteriumgericht interview​ 
  
• Vaardigheidstoets​ 
  
• Simulatie
  

Een goede summatieve toets komt alsvolgt tot stand:

* Het gaat hier om een toets welke mee telt voor de eindbeoordeling van een periode.

Kwalificatie Dossier

Curriculum

Leerlijnen

Leerdoelen

Lesdoelen

Toets

Toetsen en beoordeling

1. Pak de door jou meegenomen toets erbij
2. Ruil met je buurman/-vrouw van toets
3. Analyseer de toetsvragen en let vooral op de volgende punten:

Toets soort

Er zijn verschillende toetsvormen, enkele voorbeelden:

• Simulatie / practicum
• Casustoets
• Beroepsproduct / eindproduct
• Theorietoets

Wat voor soort toets ben je aan het bekijken?

Soort vragen

Er zijn verschillende vraagsoorten, enkele voorbeelden:

• Opdrachten
• Open/gesloten vragen

Wat voor soort vragen worden gesteld?

Open voor interpretatie

Kunnen de vragen/opdrachten op meerdere manier geïnterperteerd worden?

Duidelijkheid vragen

Verplaats je in het hoofd van een student, zou je de gestelde vragen begrijpen?

Toetsen en beoordeling

Neem nu het beoordelingsmodel van de toets erbij en maak samen de opdrachten hieronder. 

Vragen open voor interpretatie

Het is nooit een probleem als er meerder antwoorden of uitwerkingen mogelijk zijn zolang hier maar rekening mee gehouden wordt bij de beoordeling.

Opdracht:

Controleer of het beoordelingsmodel rekening houd met de verschillende mogelijke antwoorden/uitwerkingen. Is dit niet zo, bespreek dan samen of het beter zou zijn om de vraag/opdracht aan te passen of de beoordeling.

Duidelijke opdrachten maken

Het kan een bewuste keuze zijn om een opdracht onduidelijk te maken, geen probleem zolang dit ook bijdraagt aan het leerproces van de student.

Opdracht:

Als de onduidelijk bewust is:

De toetsontwerper legt uit hoe ervoor gezorgd is dat dit geen negatieve invloed heeft op het leerproces van de student. 

Als de onduidelijkheid perongeluk is:

Formuleer de vraag/opdracht samen opnieuw op een manier waarop het voor de student wel duideljk zou zijn. 

Toetsresultaat

Er zijn verschillende manieren om een toetsresultaat uit te geven. Dit kan bijvoorbeeld met een cijfer, letter of gewoon behaald of niet behaald.  Welk resultaat krijgt de student bij deze toets?

Opdracht:

Bespreek samen wat de voor- en nadelen zijn van de gekozen manier van het geven van een toetsresultaat?

Puntverdeling

Als een toets bestaat uit meerdere beoordelingspunten, hoe zijn deze dan verdeeld? Krijgt de student bijvoorbeeld gewoon voor ieder goed antwoord of iedere goede uitwerking 1 punt of is er nagedacht of is er meer gewicht gelegd op bepaalde vragen/opdrachten?

Opdracht:

Bespreek samen wat de voor- en nadelen zijn van de gekozen puntenverdeling.

Hoe maak je een goede toets?

Met een mix van open en gesloten vragen c.q. opdrachten.

Samen een toets maken

Gesloten vragen, voor- en nadelen

De leerling verliest geen tijd bij het formuleren van een antwoord

De docent wint tijd bij de correctie van antwoorden

De toets kan digitaal nagekeken worden

In een korte tijd kan een groot deel van de leerstof worden bevraagd

Niet alle leerstof is geschikt voor gesloten vragen

Het gaat vooral om reproductie van kennis

Het is moeilijk om goede afleiders te construeren

Samen een toets maken

Open vragen, voor- en nadelen

Leerlingen worden niet beperkt in hun vrijheid tot antwoorden

Geven inzicht in de taalvaardigheid van leerlingen

Lastiger eenduidig te formuleren

Lastiger eenduidig te beoordelen

Oefening 1

Het construeren van gesloten vragen

Samen een toets maken

Oefening 1a, gesloten vragen construeren

Casus: CBR vraagt voor het theorie examen 6 gesloten vragen op te stellen. Doel van de toets is het aftesten van de verkeerskennis van kandidaten op basis van de gegeven verkeerssituatie.

Vorm tweetallen en stel 6 verschillende gesloten vragen op rond de gegeven verkeersituatie.

Toon/verberg verkeersituatie

Tip

Tip:

1. Begin vanuit het goede antwoord.
2. Ontwerp dan een heldere vraag of opdracht.
3. Ontwerp vervolgens foute alternatieven die niet als zodanig direct herkenbaar zijn. 

Samen een toets maken

Oefening 1b, beoordelen gesloten vragen

1. Geef de door jullie gemaakte vragen en antwoord mogelijkheden 2 groepen door.
   
   
2. Jullie ontvangen van ons een checklist, gebruik deze om de vragen en antwoorden en antwoord mogelijkheden te controleren.
   
   
3. Geef aan de andere groep feedback over de vragen en antwoord mogelijkheden.

Samen een toets maken

Resumé, gesloten vragen construeren

• Formuleer vragen bij voorkeur als directe vragen.
  
  
• Stel een heldere vraag, gebruik volledige zinnen en sluit af met een vraagteken.
  
  
• Begin met het opschrijven van het goede of beste antwoord.
  
  
• Gebruik als afleidende antwoorden ook bekende problemen uit de leerstof en veelvoorkomende fouten van leerlingen.

Samen een toets maken

Resumé, gesloten vragen construeren

• Gebruik alleen afleiders waarvan je verwacht dat leerlingen die ook daadwerkelijk zullen kiezen.
  
  
  
• Maak in principe vragen met drie alternatieven waarvan er maar één de goede is.
  
  
• Vermijd formuleringen waarbij het goede antwoord opvalt.
  
  
• Neem bij weglatingen geen zinnen letterlijk uit de methode over.
  
  
• Zorg dat het taalgebruik aansluit bij de doelgroep

Oefening 2

Het construeren van open vragen

Casus: CBR vraagt voor het theorie examen 4 open vragen op te stellen. 
Doel is het beoordelen van de voertuigbeheersing van kandidaten bij het benaderen van de gegeven verkeerssituatie.

Samen een toets maken

Oefening 2a, open vragen construeren

Vorm weer tweetallen en stel 4 verschillende open vragen op rond de gegeven verkeersituatie.

Toon/verberg verkeersituatie

Tip

Tip:

1. Begin vanuit het goede antwoord.
2. Ontwerp dan een heldere vraag of opdracht.

Samen een toets maken

Oefening 2b, beoordelen open vragen

1. Geef de door jullie gemaakte vragen en antwoorden 2 groepen door.
   
   
2. Jullie ontvangen van ons een checklist, gebruik deze om de vragen en antwoorden te controleren.
   
   
3. Geef aan de andere groep feedback over de vragen en antwoorden.

Samen een toets maken

Resumé, open vragen construeren

• Formuleer eerst het modelantwoord en dan pas de vraag.
  
  
• Voeg waar nodig antwoordrestricties toe aan de vraag.
  
  
• Geef duidelijk aan hoeveel punten kunnen worden gehaal met iedere (deel)vraag.
  
  
• Controleer of vragen niet voor meerdere interpretaties mogelijk zijn.
  
  
• Splits de vraag in een informatiegedeelte en een vraaggedeelte.

Samen een toets maken

Resumé, open vragen construeren

• Maak concrete helder geformuleerde opdrachten en vragen.
  
  
• Gebruik een beperkt aantal vraagformuleringen en geef aan de vraagformulering steeds eenzelfde betekenis.
  
  
• Zorg dat de leerlingen de vraag taalkundig begrijpen.
  
  
• Zorg dat de context waarin de vraag is gesteld aansluit op het algemene niveau dat van de leerlingen verwacht mag worden.
  

Als de chef kok de soep proeft is dat een vorm van

1. formatief toetsen
2. summatief toetsen

De vraag van vandaag

Wat toets je en waarom?

Ga eens de komende tijd na voor je eigen vak: welke leerdoelen hebben we en hoe toetsen we deze? Kunnen deze ook op een andere manier getoetst worden?

Meer informatie of deze les terugkijken?
https://lessonup.app/invite/h/SEYuM3QT9cgQWmQyY

Handige links

https://www.nro.nl/wp-content/uploads/2014/12/RCEC_Kwaliteit_Toets_Checklist_2014.pdf

http://toetsing.uva.nl/toetscyclus/toetscyclus.html

https://www.tilburguniversity.edu/upload/f25c6b16-d0e5-4c97-bfe6-78ac661a7fe8_Vuistregels_voor_het_formuleren_van_vragen.pdf

https://www.toetswijzer.nl/berichten/publicatiereeks-toetsen-op-school-cito