Hoe goud was de Gouden Eeuw?

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1,2

Het slavernijverleden

De Gouden Eeuw

• Introductie onderwerp 
  
• Woordweb Gouden Eeuw 
  

Wat weet jij al over

De Gouden Eeuw? 

Dit is een woordweb.

• Antwoorden van leerlingen bespreken

• 16e - 18e eeuw
• Welvaart
• Amsterdam

• De Gouden Eeuw begon aan het eind van de 16de eeuw, beleefde zijn hoogtepunt rond 1675 en was in de 18de eeuw voorbij. De naam voor deze periode ontstond pas in de 19de eeuw toen men terugdacht aan de gouden tijden van rijkdom waarin alles beter leek. Hoe welvarend ons land in de 17de eeuw was, is tegenwoordig te zien op straat en in musea. Amsterdam, toen een grote wereldhandelsstad, is nu beroemd om de binnenstad met oude grachten en huizen uit die gouden tijd. In het centrum van oude steden staan huizen, kantoren en kerken die in de Gouden Eeuw zijn gebouwd. 
  

De keerzijde...

Hoe goud was de Gouden Eeuw?

• Hoe is deze rijkdom ontstaan?
  

•  Slavenhandel
• Slavenhandelaar
• Verkoop slaven
• Transatlantische slavenhandel
• Plantages

• Slavenhandel is wanneer mensen worden gekocht en verkocht met als doel geld te verdienen door hun werk. 
• Een slavenhandelaar is iemand die denkt dat hij andere mensen kan bezitten, ofwel door hen te ontvoeren of door hen te kopen en hen dan weer te verkopen. 
• Er zijn verschillende soorten slavernij en slavenhandel, die over de hele wereld voorkwamen, bij verschillende soorten culturen. 
• Slavenhandelaars konden slaven krijgen door ze te kopen van lokale leiders, die vaak krijgsgevangenen verkochten, maar soms ook hun eigen mensen. Soms gingen slavenhandelaars zelf op zoek naar mensen om te vangen en te verkopen als slaven.

Transatlantische slavenhandel:

• Nederlanders vertrokken vanuit Nederland naar West-Afrika om hier slaven te kopen. In West-Afrika werden ook dingen als wapens en grondstoffen verkocht. 
• De Nederlanders verschepen de slaven naar Noord- en Zuid-Amerika om ze hier te verkopen aan plantageeigenaren. Deze eigenaren zetten hier de slaven aan het werk om producten te produceren. De meest voorkomende producten die werden verbouwd waren suikerriet, cacao, koffie en katoen. 
• De Nederlanders vertrekken weer terug naar Nederland met de gemaakte producten om vervolgens dit hele proces weer te herhalen. 

• Op de plantages werden de slaven constant overwerkt. Ze moesten dag in dag uit werken en kregen niet fatsoenlijk te eten voor de inspanning die ze leverden. 
• Als ze hun werk niet goed deden werden ze gestraft, deze straffen kwamen vaak in de vorm van martelingen. 

In welk jaar is de WIC ontstaan?

1. 1602
2. 1616
3. 1624
4. 1621

• De West-Indische Compagnie, kortweg de WIC genoemd, werd in 1621 opgericht na het Twaalfjarig Bestand, toen de Nederlanden in de Tachtigjarige Oorlog was met Spanje. 
• Net als de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) verkreeg de WIC een handelsmonopolie voor de kusten van West-Afrika en Amerika, wat inhield dat alleen zij in dat gebied mochten handelen. Hoewel de WIC als een soort Nederlandse overheid in dat gebied kon optreden, had ze daar wel officiële toestemming voor nodig. 
• Een van de voornaamste doelen van de WIC was het verzwakken van Portugal en Spanje, wat ze wilden bereiken door middel van kaperij. Door schepen van deze landen aan te vallen, wilden ze hun economieën schaden, aangezien Spanje via de handel met Amerika de oorlog tegen de Nederlanden financierde, iets wat de Nederlanders wilden voorkomen. 
• De kaperij ondermijnde echter de reguliere handel met Amerika, aangezien alle middelen en schepen werden ingezet voor deze activiteit.
  

Hoeveel slaven heeft Nederland ongeveer verhandeld?

1. 600.000
2. 800.000
3. 200.000
4. 400.000

In welk jaar is de WIC afgeschaft?

1. 1665
2. 1674
3. 1791
4. 1782

• In 1674 ging de WIC failliet
  
• In 1791 werd de WIC officieel afgeschaft
  

00:43

Wat is de voornaamste reden voor het overlijden van slaven op schepen?

1. Mishandeling
2. Uithongering
3. Ziektes
4. Zelfmoord

01:49

Hoevaak hebben slaven zich verzet op de Nederlandse schepen?

1. 3000 keer
2. 300 keer
3. 100 keer
4. 1600 keer

In 1818 was Carlo een jaar of 12 en leefde op een plantage dichtbij Willemstad. Zijn taak was om schapen te hoeden. Plots duiken er een hoop roofvogels op en pikken een lammetje dood. Door deze gebeurtenis zal Carlo verschrikkelijk gestraft worden. 

Carlo vlucht maar wordt door een andere plantagebeheerder teruggebracht naar zijn oorspronkelijke plantage.  

Carlo wordt vastgebonden en geslagen met een stok totdat deze breekt. Drie andere slaven moeten hem te lijf gaan met twijgen die voelen als zweepslagen.

Carlo heeft open wonden en deze raken geïnfecteerd. 6 dagen na zijn martelingen wordt hij hiervoor naar de genezer gebracht. Enkele dagen later overlijdt hij. 

Carlo was 12 en zijn leven stond onder dat van een lam. 

Carlo

• Leerlingen uit de klas lezen deze verhalen voor. Zie ook de volgende 3 slides.

Jacquelina, een tiener, was een slavin. Geen vrijheid. Geen rechten. 

Het enige wat ze wilde was haar vriendje zien, maar dit werd haar verboden door haar eigenaar. 

Zonder een andere uitweg in zicht en een drangende zoektocht naar vrijheid probeerde ze de eigenaar te vergiftigen.  

Hij overleefd het. 

Ze wordt ter dood veroordeeld. 

Ze was een kind. 

Jacquelina

Isaac was nog een kind toen de slavernij naar zijn einde toe werkte. Echter was dit niet genoeg om ervan te ontsnappen. 

Isaac had een vader, moeder en 3 broers en zussen. 

De vader verkocht ze allemaal. 

Stuk voor stuk. 

Voor geld. 

5 mensen. 

Isaac

Tula was het brein achter de slavenopstand op Curacao. Hij heeft vele mensen verzameld, geleid en uiteindelijk een beter leven kunnen bieden. 

Tula zelf en de anderen uit de opstand hebben het niet overleefd. 

Tula werd veroordeeld en gemarteld totdat hij overleed op een van de meest gruwelijke manieren die je zou kunnen bedenken. 

De reden? Vrijheid en gelijke rechten als een blank persoon willen hebben.

Minder zijn door kleur, dat is toch triest?

 

Tula

• Bespreken verhalen in de klas. Wat vonden de leerlingen ervan?
  

Wat is de juiste term voor het afschaffen van slavernij

1. Abolitionisme
2. Driehoekshandel
3. Handelsmonopolie
4. Genocide

• In de 18e eeuw ontstond een beweging voor afschaffing van slavernij en slavenhandel, het abolitionisme. De abolitionisten beriepen zich op de Bijbel en het gelijkheidsidee van de verlichting. Groot-Brittannië verbood in 1807 de slavenhandel als eerste. 
• In 1834 verbood het ook de slavernij. In de VS leidde onenigheid over de slavernij tot de Amerikaanse Burgeroorlog tussen noordelijke en zuidelijke staten. 
• Hierna werd de slavernij in 1865 afgeschaft. Nederland schafte de slavernij af in 1863. 
  

afschaffing

• 18e eeuw
• Abolitionisme
  
• Groot-Brittannië 
• Verenigde Staten
• 1863

• In de 18e eeuw ontstond een beweging voor afschaffing van slavernij en slavenhandel, het abolitionisme. 
• De abolitionisten beriepen zich op de Bijbel en het gelijkheidsidee van de verlichting. Groot-Brittannië verbood in 1807 de slavenhandel als eerste. In 1834 verbood het ook de slavernij. 
• In de VS leidde onenigheid over de slavernij tot de Amerikaanse Burgeroorlog tussen noordelijke en zuidelijke staten. 
• Hierna werd de slavernij in 1865 afgeschaft. Nederland schafte de slavernij af in 1863. 
  

Wat weet jij al over

Keti Koti? 

Dit is een woordweb.

• Antwoorden bespreken
  
• Keti Koti uitleggen:
  
• Jaarlijks wordt er op 1 juli tijdens Keti Koti de afschaffing van slavernij herdacht en gevierd. Keti Koti betekent ‘verbroken ketenen’. Dit is verwijzend naar de boeien waarmee de slaafgemaakten vast werden gezet. 

• 19 december 2022 was een historische dag. Voormalig minister-president Mark Rutte bood zijn excuses aan voor het slavernijverleden. 
• Dit was de eerste keer dat Nederland officiële excuses heeft aangeboden. 
• Bespreek met de klas waarom zij denken dat dit zo belangrijk is. 
  

Hoe beïnvloed slavernij de huidige samenleving nog?

Dit is een woordweb.

• Antwoorden bespreken

• Gevolgen slavernij
  
• Racisme
  
• Herdenken
  

• Ruim 150 jaar geleden schaft Nederland de slavernij in Suriname en de Nederlandse Antillen af. Maar hedendaags zijn er nog gevolgen hiervan. Door de ontmenselijking en vernedering zijn er gevolgen zoals de mythe van witte superioriteit, trauma en alledaags racisme. 
• Nog steeds is er een ongelijke machtsverhouding tussen witte mensen en mensen van kleur. mensen van kleur hebben nog steeds te maken met vooroordelen en racisme. 
• Racisme zit niet alleen in het bewuste gedrag van mensen. Maar het zit ook in mensen door onze samenleving met haar regels, gewoontes en instanties. Dit wordt ‘institutioneel racisme’ genoemd. Dit zie je bijvoorbeeld in de politiek, het onderwijs of op de arbeidsmarkt terug.
• Het herdenken van het slavernijverleden is erg belangrijk om bewustzijn te creëren over dit gedeelde verleden en rassendiscriminatie. 
• Zoals eerder vernoemd hebben mensen met een migratieachtergrond last van discriminatie, racisme, vooroordelen en uitsluiting.

• Bespreek met de klas het huidige racisme en breng over dat het niet oké is. 
  

• Korte herhaling
  
• Vraag wat ze ervan hebben geleerd
  
• Benadruk de ernst van racisme