w3/4. Jagers worden boeren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Jagers en boeren

Jagers worden boeren

Aan het einde van de les...

• Weet je hoe de landbouw ontstond.
  
• Welke kenmerken de landbouwsamenleving had.
  
• Hoe de landbouw werd verspreid en in Nederland kwam.
  

Middelen van bestaan zijn manieren om in leven te blijven.
Welke middelen van bestaan hadden de eerste mensen?

1. Wilde dieren en verzamelen
2. Jagers en boeren
3. Jagen en verzamelen
4. Boeren en verzamelaars

De vruchtbare halve maan

jager-verzamelaars

landbouwsamenleving

11.000 jaar geleden

sedentaire samenleving

Landbouwrevolutie

Landbouwrevolutie

Revolutie?

• Revolutie betekent verandering
  

• Jager-verzamelaars worden boer

• De landbouwrevolutie duurde meer dan 1000 jaar: niet iedereen werd tegelijk boer

• Landbouw bestaat uit: akkerbouw en veeteelt

Landbouwrevolutie

Gevolgen

• Mensen stoppen te leven als nomaden

• Het ontstaan van de eerste steden: landbouwsamenleving

• Mensen krijgen meer bezittingen

Welke middelen van bestaan hadden de mensen tijdens de Landbouwrevolutie?

1. Jagen en verzamelen
2. Jagen, verzamelen, akkerbouw en veeteelt
3. Akkerbouw en veeteelt
4. Verzamelen, akkerbouw en veeteelt

Ok, landbouw...
Welke 'optelsom' is juist over landbouw?

1. akkerbouw + landbouw = veeteelt
2. landbouw + veeteelt = akkerbouw
3. veeteelt + akkerbouw = landbouw

Boeren in Europa

• Pas laat: het was niet nodig, er was voldoende voedsel te vinden.

• Eerste boeren in Nederland: Zuid-Limburg rond 5300 v. Chr.

• Tóch landbouw in Europa: mensen verhuizen uit gebieden waar gebrek aan landbouwgrond is en komen hier terecht

Trechterbekercultuur

Veel resten van de boerderijen uit de Steentijd hebben archeologen niet kunnen terugvinden. Toch zijn er aanwijzingen dát er huizen waren.

Hoe kun je dat in de afbeelding zien?

1. Je ziet nog duidelijk de muren die van aarde zijn gemaakt. De eerste woningen hadden zulke muren.
2. De rode stippen komen door de verf die in de Steentijd gebruikt is.
3. De donkere rondjes zijn de plekken waar eens de palen van de woning hebben gestaan.
4. De vloer is helemaal glad, net zoals wij dat tegenwoordig in ons huis hebben.

Aan het einde van de les...

• Weet je hoe de landbouw ontstond.
  
• Welke kenmerken de landbouwsamenleving had.
  
• Hoe de landbouw werd verspreid en in Nederland kwam.