H2 lezen - 18 oktober 2022

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Het doel van deze les is...

... informatie uit teksten halen door globaal en zoekend te lezen en het bepalen van deelonderwerpen. 

Onderwerp (en deelonderwerpen)

Elke tekst gaat ergens over. Het heeft een bepaald onderwerp.

Als er veel over een onderwerp te vertellen is, kan het onderverdeeld zijn in deelonderwerpen.

Het onderwerp schrijf je zo kort mogelijk.

Deelonderwerp en alinea

Soms gaat één alinea over één 

deelonderwerp. Soms gaan 

meerdere alinea’s over 

één deelonderwerp.

Indeling teksten

Tekst is verdeeld in :

• inleiding
• middenstuk (kern)
• slot

Middenstuk van de tekst

In het middenstuk staat de meeste informatie over het onderwerp.

Vanuit verschillende kanten wordt over het onderwerp gesproken -> deelonderwerpen.

Deelonderwerp

Een deelonderwerp is het onderwerp van een alinea. 

Voorbeeld: De tekst gaat over mondkapjes op scholen. 

Deelonderwerpen kunnen zijn: 

- regels

- verzet tegen mondkapjes

- mening schoolleiding

Onderwerp tekst: mondkapjes op scholen 

Deelonderwerp:

Regels mondkapjes

Deelonderwerp:

Verzet tegen mondkapjes

Deelonderwerp:

Mening schoolleiding mondkapjes

Middenstuk: 

Alinea 3

Alinea 4

Alinea 2

Inleiding: alinea 1 

Slot: alinea 5

Deelonderwerp

• Elke alinea heeft een eigen     deelonderwerp.
• Elk deelonderwerp heeft met het   hoofdonderwerp te maken.
• Het tussenkopje van een alinea geeft vaak informatie over het deelonderwerp. 

Hoe vind je deelonderwerpen?

Soms één alinea, soms meerdere per deelonderwerp.

Tussenkopje geeft vaak aan wat het deelonderwerp is.

Globaal lezen: eerste en laatste zin van de alinea.

Zoeken lezen: je hebt een stukje tekst nodig over een specifiek deelonderwerp.

              Let op: tussenkopjes, anders gedrukte woorden, opvallende tekens.

Onderwerp, deelonderwerp en deelhoofdgedachte

Onderwerp: waarover gaat in enkele woorden de tekst?

Deelonderwerp:

Waar gaat deze alinea over?

Deelhoofdgedachte:

Wat zegt de schrijver over het deelonderwerp in deze alinea?

Zelf aan de slag

Maak opdracht 1 op blz. 43 en 44

Na 10 minuten bespreken we de opdracht klassikaal.

Klaar? Maak dan opdracht 2 op blz. 44.

Dit is tevens huiswerk voor vrijdag.

Antwoorden opdracht 1 - blz. 43

1. De tekst is een folder of brochure.

2. Eigen antwoord

3. Ja

4. Nee, want de dierentuin is gesloten met Oud en Nieuw.

5. Per persoon € 30,-, dus met z’n drieën € 90.

6. Dat is vijf minuten te laat.

7. Nee, tenzij het een hulphond is.

Vervolg antwoorden opdracht 1 - blz. 43

8. Het kan lastig zijn om een rolstoel te krijgen, want het aantal rolstoelen is beperkt; het wordt aanbevolen een rolstoel te reserveren bij een gepland bezoek. Aan de andere kant, rolstoelen moeten juist vlak voor sluitingstijd worden ingeleverd, waardoor er dan juist weer rolstoelen beschikbaar komen.

Antwoorden opdracht 2 - blz. 44

1. De tekst gaat over hoe je DJ kunt worden.

2. Eigen antwoord

3. Veel kennis van muziek is een voorwaarde om je eigen stijl te ontwikkelen.

4. Alinea 4 t/m 6; leren en ontwikkelen.

5. Alinea 3

6. Sound betekent letterlijk geluid; hier wordt het geluid bedoeld waaraan je als DJ herkend wordt door je publiek. Je kunt de betekenis uit de context afleiden.

Vervolg antwoorden opdracht 2 - blz. 44

7. Je kunt veel informatie op YouTube vinden, omdat daar filmpjes te vinden zijn waarin uitgelegd wordt hoe apparatuur werkt. Dit staat in alinea 5.

8. a loopbaan

b bekend of beroemd worden 

c dooddoener

d voorbrengen 

e perfect; zonder fouten

f grondig beoordelend

Vervolg antwoorden opdracht 2 - blz. 44

9. Eigen antwoord

10. Nee, het is niet noodzakelijk alle Engelse woorden te kennen om de tekst goed te kunnen begrijpen.

11. Eigen antwoord

Je kunt / weet nu...

... hoe je door globaal en zoekend te lezen informatie uit teksten kunt halen.

En je kunt het deelonderwerp van een alinea (of alinea's) bepalen.