Lezen deel 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Start met in stilte lezen

De volgende spullen heb je op tafel:

Leesboek

Ik zit klaar voor de les:

• Mijn spullen liggen op tafel (boek, pen, papier, IPad).
  
• Mijn telefoon zit in mijn tas.
• Mijn oortjes zijn uit.
• Mijn jas hangt aan de kapstok.
  
• Ik heb geen pet of capuchon op.
  
• Ik eet of drink niet meer.

Lezen

Paragraaf 1, 5 en 6

Lezen

3 paragrafen + herhaling van de andere paragrafen

*Onbekende woorden

*Inleiding, middenstuk en slot

* Deelonderwerp

Paragraaf 1

Leerdoel: Je kunt de betekenis van onbekende woorden in een tekst ontdekken door woordstrategieën te gebruiken.

SYNONIEM

Synoniemen zijn twee of meer verschillende woorden met (ongeveer) dezelfde betekenis.

Soms staat er een synoniem van een onbekend woord in de tekst, je kunt de betekenis van het onbekend woord dan raden.

SYNONIEM - voorbeelden

zelfstandig - op zichzelf

chaos - puinhoop

neertellen - betalen

uitgave - editie

OMSCHRIJVING

Een omschrijving is een woord of zijn woorden waarmee verteld wordt wat iets is.

Wanneer er in een tekst een omschrijving van een onbekend woord staat, kan de betekenis hieruit afgeleid worden.

OMSCHRIJVING - voorbeelden

journalist - iemand die informatie verzamelt en openbaar maakt op internet, tv of krant

actualiteit - alles wat op dit moment belangrijk is

VOORBEELD

Voorbeelden worden in teksten soms gebruikt om onbekende woorden uit te leggen.

Door een voorbeeld in een tekst weet je meteen wat de schrijver bedoeld.

Voorbeelden kunnen voor of na de onbekende woorden worden gebruikt.

VOORBEELD - voorbeeld

Voorbeelden zijn te herkennen aan woorden als:

bijvoorbeeld, zo is er...., zoals, denk maar aan, neem, zo.

Vandalisme, zoals het vernielen van bushokjes, is een groot probleem in de stad.

VOORBEELD - voorbeeld

Voorbeelden kunnen ook te herkennen zijn aan

een dubbele punt (:)

Wij houden van buitensporten: varen, wandelen, bergbeklimmen en mountainbiken.

Huiswerk

Maak vanaf bladzijde 10 opdracht 1, 3, 4, 5 en 6

Ik zit klaar voor de les:

• Mijn spullen liggen op tafel (boek, pen, papier, IPad).
  
• Mijn telefoon zit in mijn tas.
• Mijn oortjes zijn uit.
• Mijn jas hangt aan de kapstok.
  
• Ik heb geen pet of capuchon op.
  
• Ik eet of drink niet meer.

Start met in stilte lezen

De volgende spullen heb je op tafel:

Nederlands werkboek, leesboek en pen

Paragraaf 5

Leerdoel: Je kunt de inleiding, het middenstuk en het slot van een tekst herkennen.

Opbouw van een tekst

Een tekst is opgebouwd in drie verschillende onderdelen:
- Inleiding
- Kern
- Slot

De inleiding

• Kennismaking met het onderwerp:
  - Met een voorbeeld
  - Met een grappig verhaaltje (anekdote)
  
• De inleiding bestaat meestal uit één alinea.

Het middenstuk

• Grootste gedeelte van de tekst
  
• Meerdere alinea's
• Deelonderwerpen
  

Het slot

• De tekst wordt samengevat
• Het belangrijkste wordt herhaald
  
• Vaak laatste alinea

Nieuwsbericht

Let op: een nieuwsbericht bestaat uit een inleiding en kern. Geen slot!

Het belangrijkste staat in de inleiding, verdere informatie in de kern.

Huiswerk

Maak vanaf bladzijde 31 opdracht 1 t/m 5.

Start met in stilte lezen

De volgende spullen heb je op tafel:

Leesboek, Nederlands boek en pen

Paragraaf 6

Leerdoel: Je kunt deelonderwerpen in het middenstuk van de tekst herkennen.

Deelonderwerp

• Het onderwerp van één (of meerdere) alinea's.
• Iedere alinea gaat over een deelonderwerp.
• Je hebt (bijna) altijd meerdere deelonderwerpen in een tekst.

Onderwerp + deelonderwerpen

Drie alinea's in het middenstuk.

Drie deelonderwerpen in het middenstuk.

onderwerp

deelonderwerp

deelonderwerp

deelonderwerp

inleiding

slot

Onderwerp: 

Black Friday 

Deelonderwerp:

Ontstaan van Black Friday 

Deelonderwerp:

Drukte in de stad.

Deelonderwerp:

Goede aanbiedingen of onzinaanbiedingen

Middenstuk: 

Alinea 3

Alinea 4

Alinea 2

Onderwerp tekst: mondkapjes op scholen 

Deelonderwerp:

Regels mondkapjes

Deelonderwerp:

Verzet tegen mondkapjes

Deelonderwerp:

Mening schoolleiding mondkapjes

Middenstuk: 

Alinea 3/4

Alinea 5

Alinea 2

Inleiding: alinea 1 

Slot: alinea 6

Deelonderwerp

• Elke alinea heeft een eigen     deelonderwerp.
• Een deelonderwerp kan over 1 of meer alinea's verdeeld zijn.
• Elk deelonderwerp heeft met het   hoofdonderwerp te maken.
• Het tussenkopje van een alinea geeft vaak informatie over het deelonderwerp. 

GLOBAAL LEZEN

Deelonderwerpen vinden? --> Globaal lezen. 

Hoe deed je dat ook alweer?

Deelonderwerpen staan in..

1. Inleiding
2. Slot
3. Middenstuk
4. Conclusie

Deelonderwerpen bestaan altijd maar uit één alinea.

1. Waar
2. Niet waar

Globaal lezen is...

1. Alles doorlezen van begin tot eind
2. De titels en tussenkopjes + kernzinnen van een alinea lezen.
3. Op zoek gaan naar uitgebreide informatie
4. Bedenken of wat er in de tekst staat ook klopt

Wat is de bedoeling van de inleiding?
De inleiding is bedoeld om

1. de mening van de schrijver duidelijk te maken
2. een aantal deskundigen te introduceren
3. een uitleg te geven over de opbouw van de tekst
4. het onderwerp van de tekst aan te kondigen

Functies van het slot.
Wat is een functie van het slot?

1. de centrale vraag stellen
2. Een advies geven
3. Een samenvatting geven.
4. enkele personen introduceren.

Wat is een deelonderwerp?

1. mening van de schrijver
2. onderwerp van een alinea
3. onderwerp van de hele tekst
4. onderwerp van de inleiding

Huiswerk

Maak vanaf bladzijde 36 opdracht 1, 3, 4 en 5. 

Klaar? Werkboek