§1.3 De prijzen rijzen de pan uit!

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Lesprogramma

Terugblik vorige les (5 min.)

Uitleg §1.3 (25 min.)

Opgaven maken (huiswerk 30 min.)

Leerdoelen vorig les

1. Wat is het het verschil tussen welvaart en welzijn?
2. Hoe kan welvaart toenemen?
3. Hoe lees de verdeling van het inkomen af uit de grafiek?

§1.3 De prijzen rijzen de plan!

Leerdoelen

1. Wat is inflatie?
2. Hoe wordt jouw koopkracht groter of kleiner?
3. Welke oorzaken zijn er voor inflatie?

Leerdoel 1

Wat is inflatie?

Wat is koopkracht?

Koopkracht

Het ene jaar verdien je meer dan het andere jaar en dus kun je meer of minderkopen

Koopkracht  = hoeveel je voor jouw inkomen kan kopen.

Koopkracht wordt bepaald door:

• De hoogte van jouw inkomen
  
• De hoogte van jouw prijzen.
  

Wanneer de prijzen van producten en diensten harde stijgen dan het inkomen neemt de koopkracht ……

Af

Toe

Inflatie

Een algemene prijsstijging van goederen en diensten

Een daling = deflatie = koopkracht neemt toe

In welk(e) jaar/jaren is er geen
inflatie.

Meerdere antwoorden mogelijk

1. 1982
2. 2002
3. 1992
4. 1987

Leerdoel 2

Hoe wordt jouw koopkracht groter of kleiner?

Meer of minder

Meer koopkracht door loonstijgingen 😁

Minder koopkracht door prijsstijgingen 🤬

Vooruit of achteruit

Loonstijging = nominaal (wat komt er bij op jouw loon in %)

Prijsstijging = inflatie (wat verlies je aan stijging van de prijzen?

Reëel = Wat blijft er over van de loonstijging als de inflatie eraf is?

Voorbeeld

Loonstijging = 2,5%

Inflatie = 1,2%

Nominale stijging van loon = 1,3%

Prijscompentatie

Loonstijging = 2,5%

Inflatie = 3,2%

Nominale daling van loon = 0,8% of - 0,8%

Je gaat er dus in het echt op achteruit door prijsstijgingen.

Dan wil je prijscompenstatie.

Loon-prijsspiraal

1. Inflatie
   
2. Je vraagt prijscompensatie en die krijg je
   
3. loonkosten voor jouw baas gaan omhoog
   
4. Baas verhoogt prijzen = inflatie
5. Je vraagt weer prijscompensatie…
6. Enz……

Leerdoel 3

1. Welke oorzaken zijn er voor inflatie?

Wat zijn oorzaken van inflatie?

Oorzaken inflatie

1. Hogere grondstofprijzen
   
2. Meer vraag naar goederen en diensten (huizenprijzen)
   
3. Hogere belastingen
   

Wat is een goede inflatie?

1% a 2% is prima

Maar hoe houd je deze op peil? Dit doet de ECB

De rente (= de prijs van het geld)

Maak de rente hoger en geld lenen wordt duurder en dan koopt je minder

Maakt de rente lager en geld lenen wordt goedkoper en dan koop je meer (zie huizenprijzen)

Leerdoelen

1. Wat is inflatie?
2. Hoe wordt jouw koopkracht groter of kleiner?
3. Welke oorzaken zijn er voor inflatie?

Huiswerk 

Maak in de les en thuis af als huiswerk

Opgave 29 t/m 38