Waar in Nederland komt aardgas voor in de ondergrond?
Slide 12 - Open question
Aardgas
Ontstaan aardgas:
Tijdens het inkolingsproces van steenkool
Het gas werd uit het moedergesteente geperst
Het gas kwam terecht in de poriën van zandsteen uit het Perm
Bovenop het zandsteen lag een ondoordringbare laag zout, dit hield het gas tegen (gevangen)
Slide 13 - Slide
Ontstaan van aardgas
Als de druk en de temperatuur in de ondergrond toenemen:
1. Komt aardgas uit steenkool vrij
2. Ontstaat aardgas uit aardolie
Slide 14 - Slide
Soorten gesteente
Reservoirgesteente: Het gesteente waarin het gas of de olie ligt opgeslagen = poreus gesteente
Moedergesteente: Gesteente waarin het gas is ontstaan
Slide 15 - Slide
Ondoordringbare laag zout
Slide 16 - Slide
Zandsteen uit het Perm fungeert als ..... gesteente voor aardgas
A
moedergesteente
B
reservoirgesteente
C
afdekkingsgesteente
Slide 17 - Quiz
Winning
Wanneer delfstoffen relatief dicht aan het oppervlakte liggen, worden ze door dagbouw gewonnen.
kalksteen (Krijt), klei (Holoceen), zand en grind (Pleistoceen).
Slide 18 - Slide
Restanten van de zee
Tijdens het Krijt maakte Nederland deel uit van een subtropische zee
Grote hoeveelheden schelpen en skeletjes hoopten zich op de bodem op en vormden kalksteen (ontstaan door samenpersen van resten van zeedieren, schelpen, skeletjes)
Slide 19 - Slide
Waar in Nederland komt veel kalksteen aan de oppervlakte voor?
Slide 20 - Open question
Wat wordt er als laatste neergelegd door rivieren?
A
stenen
B
grind
C
zand
D
klei
Slide 21 - Quiz
Pleistoceen
(periode van 2,6 miljoen jaar tot 10.000 jaar geleden)
Grind & zand afzettingen
Slide 22 - Slide
Afzetting zand en grind
In Nederland liggen dikke lagen zand en grind.
Afgezet in NL
door rivieren tijdens het Pleistoceen
door landijs tijdens ijstijden
door wind na de ijstijd
Slide 23 - Slide
Afhankelijk buitenland
Nederland is niet zelfvoorzienend wat betreft
- delfstoffen
- import van metaalertsen
- de 28 kritische metalen (geen één in de bodem van Nederland te vinden!)
Slide 24 - Slide
Winning van aardgas heeft geen nadelen.
A
Juist
B
Onjuist
Slide 25 - Quiz
Welke fossiele brandstoffen importeert Nederland?
A
Steenkool, aardgas
B
Aardolie, aardgas
C
Aardolie, steenkool
D
Bruinkool, aardgas
Slide 26 - Quiz
Het zout is ontstaan tijdens het Krijt, toen Nederland een ondiepe zee was.
A
Juist
B
Onjuist
Slide 27 - Quiz
In Nederland komt aardolie voor, deze aardolie is gevormd tijdens het Jura.
A
Juist
B
Onjuist
Slide 28 - Quiz
Het reservoirgesteente voor aardolie zijn de lagen uit het Krijt.
A
Juist
B
Onjuist
Slide 29 - Quiz
Circulaire economie
In 2050 wil Nederland minder afhankelijk zijn van delfstoffen en van het buitenland.
Oplossing = circulaire economie -->
economie waarin geen afval meer bestaat
materialen worden hergebruikt
producten worden efficiënter ontworpen
Slide 30 - Slide
Lesdoelen
1. Je weet welke delfstoffen in Nederland gevonden worden
2. Je begrijpt waarom Nederland delfstoffen heeft
3. Je kunt met bodemdoorsneden aangeven waar aardolie en aardgas in de Nederlandse ondergrond voorkomen