6.4. Inrichting en machten

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

'Parlementaire democratie'

6.4. Inrichting & machten

Kiesrecht

Inspraak

Daadkracht

Parlementaire democratie

Nederland

Vrijheid

Democratische Rechtsstaat

Institutie

Wet

Instelling

Artikel 4 

Verkiezingen

2e Kamer

Artikel 4 van de Grondwet

Actief kiesrecht: het recht om te kiezen.

Passief kiesrecht: het recht om gekozen te worden.

Welke foto past beter bij actief kiesrecht?

Welke foto past beter bij actief kiesrecht?

1. 
2. 

Tip voor de docent: de leerlingen kunnen op hun telefoon op het vergrootglas klikken en dan kunnen ze de foto groter zien.

Artikel 8 van de Grondwet

Het recht van mensen om zich te verenigen. Dit recht kan worden beperkt in het belang van de openbare orde.

Artikel 9 van de Grondwet

Het recht tot vergadering en betoging.

Institutie

Een complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties (rond politieke machtsuitoefening en politieke besluitvorming) reguleren.

Hierna volgen voorbeelden van instituties

Poldermodel

Het systeem dat actoren in Nederland veel met elkaar overleggen voordat zij een besluit nemen.

Denk hierbij aan de overheid die overlegt met de organisaties van werkgevers en werknemers (vakbonden) over arbeidsvoorwaarden en lonen.

Instellingen

Instellingen zorgen ervoor dat instituties en wetten gewaarborgd worden.

Sleep de juiste wet naar de bijpassende institutie

Sleep de juiste instelling naar datgene dat deze instelling controleert 

De Kieswet 

De regering 

Controleren wetten 

De Kamer

De Rechtbank

De Kiesraad 

Lees par. 6.4.+ maak opdr. 13A

'Parlementaire Democratie'

Machten 

Parlement

Kabinet

Rechters

Ambtenaren 

Massamedia

Externe adviseurs

1

2

4

3

5

6

De machten in de parlementaire democratie

Welke 3 machten vormen samen de
Trias Politica van Montesquieu?

Welke 3 machten vormen samen de 

Trias Politica van Montesquieu?

Parlement

Kabinet

Eerste- en Tweede Kamer

Regering

Ministers

Staatshoofd

Staatssecretarissen

Staten - Generaal

Volksvertegenwoordiging

Dagelijks bestuur

Gemeenteraad

Provinciale Staten

College van B&W

Opdracht: Sleep de begrippen naar de juiste vakken. In ieder vak passen meerdere begrippen. 

Wie kiezen uiteindelijk de leden van de Eerste Kamer?

Wie kiezen uiteindelijk de leden van de Eerste Kamer? 

1. Het volk
2. De leden van de Provinciale Staten
3. De Tweede Kamer
4. De senatoren

Wie steunen de uitvoerende macht?

Wie steunen de 

uitvoerende macht? 

1. Politici
2. Ambtenaren
3. Lobbygroepen
4. Externe adviseurs

Er zijn meerdere antwoorden mogelijk. 

Functies van massamedia 

voor de democratie

• Informatie
• spreekbuis
• agenda
• commentaar
• waakhond

Waakhond

Informatie

Spreekbuis

Commentaar

Agenda

De persconferentie over coronamaatregelen.

Iemand plaatst een kritische tweet over het overheidsbeleid. 

Een documentaire om aandacht van politici te krijgen.   

Een politicus regeert op kritiek door een interview in de krant.

Een journalist schrijft over een leugen van een minister. 

Sleep de beschrijvingen naar de juiste functie van massamedia voor de democratie. 

00:55

Welke functie van de massamedia zien we hier?

1. Informeren
2. Op agenda plaatsen
3. Commentaar geven
4. Controleren (waakhond)

Weet je nog welke 6 machten er zijn in een parlementaire democratie? Probeer er zoveel mogelijk op te noemen.

Weet je nog welke 6 machten er zijn in een parlementaire democratie? Probeer er zoveel mogelijk op te noemen. 

Maak opdrachten

13 (kies: A of 1 tm 8) + 15