H7.2. Grootmacht Rusland?

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

7.2 Grootmacht Rusland? 

Rusland

Lesdoelen

Aan het einde van de les weet je:

• wat de overgang van een planeconomie naar een vrijemarkteconomie betekende voor Rusland
  
• wat de huidige kenmerken zijn van de Russische economie
  
• waarom Rusland een politieke en militaire (wereld)macht is
  
• wat de huidige demografische situatie in Rusland is
  
• wat de gevolgen zijn van de demografische situatie voor Rusland

1 miljoen soldaten

natuur en kapitaal

aardgas en aardolie

ontwikkeld naar een vrijemarkteconomie

voormalig

BRICS - landen met vergelijkbare economieën.  Een belangrijke politieke organisatie B229.

de eerste 5 landen 

40% wereldbevolking 

20 % bruto BWP

Bevolkingsdichtheid

Demografische krimp

Na de val van het communisme.

1991: 149 miljoen inwoners
2022: 143 miljoen inwoners

2050: 133 miljoen inwoners!

Reden 1: daling geboortecijfer - ontgroening.

Door de onzekerheid over banen en inkomen in de toekomst.

Reden 2: hoog sterftecijfer B156

• mannen sterven jong door:
  - slechte werkomstandigheden
  - slecht voedsel en veel alcohol
  - slechte gezondheidszorg
• levensverwachting mannen 65 jaar
• levensverwachting vrouwen 77 jaar

Lesdoelen

Aan het einde van de les weet je:

• wat de overgang van een planeconomie naar een vrijemarkteconomie betekende voor Rusland
  
• wat de huidige kenmerken zijn van de Russische economie
  
• waarom Rusland een politieke en militaire (wereld)macht is
  
• wat de huidige demografische situatie in Rusland is
  
• wat de gevolgen zijn van de demografische situatie voor Rusland

Migratie vangt krimp op B151

Minder demografische krimp door een positief migratiesaldo. 

Vanuit voormalige Sovjet-republieken voor werk en welvaart.

 Demografisch transitiemodel B157

Model dat de overgang laat zien van hoge geboorte- en sterftecijfers (fase 1) naar lage geboorte- en sterftecijfers (fase 5). 

Wat zijn de gevolgen van de demografische krimp,
voor de Grootmacht Rusland?

Lesdoelen

Aan het einde van de les weet je:

• wat de overgang van een planeconomie naar een vrijemarkteconomie betekende voor Rusland
  
• wat de huidige kenmerken zijn van de Russische economie
  
• waarom Rusland een politieke en militaire (wereld)macht is
  
• wat de huidige demografische situatie in Rusland is
  
• wat de gevolgen zijn van de demografische situatie voor Rusland

Extra: Leiders van Rusland en de Soviet Unie

V. Putin

J. Stalin

Lenin

Gorbatsjov

Sleep de vier woorden naar de juiste omschrijving:

De welvaart is in Rusland erg ongelijk verdeeld.

Rusland heeft veel problemen met het separatisme van de republieken.

Rusland is afhankelijk van de export van grondstoffen als aardolie en aardgas. 

In de top tien van de giftigste plaatsen op aarde staan vaak ook Russische steden. 

economie

sociale ongelijkheid

milieu

politiek

Sleep de woorden naar de juiste plek in de tekst:

Hierna: uitleg grondstoffen in Rusland.

russificatie

Azië

nationalisme

cultuur

onderwijs

communisme

Oekraïne

Nederland 

Rusland 

Willen juist bij Rusland horen

Willen los van Rusland komen 

(separatisme)

Inwoners van de Krim

De tsjetsjenen

Oosten van Oekraïnes

Welke klimaten denk je dat in Rusland voorkomen?

Wel in Rusland

Niet in Rusland

Af

As

BW

BS

Cf

Cs

Df

Ds

EF

EH

ET

Oekraine 

Rusland

Buffer

steeds meer macht

Ziet EU als concurrent

Kloof tussen bevolkingsgroepen

geopolitiek

In de periode na de val v/d SU was er vooral een

1. Geboorteoverschot
2. Sterfteoverschot

(Immigratie)Buitenlandse migratie
In Rusland is er sprake van een:

1. Positief saldo
2. Negatief saldo
3. Vestigingsoverschot
4. Vertrekoverschot

Wat zijn nadelen van een planeconomie?

1. slechte kwaliteit producten
2. weinig aandacht milieu
3. verkeerde producten
4. grote omzetten

3c Wat is een nadeel wanneer een land afhankelijk is van het exporteren van natuurlijke hulpbronnen?

1. De vraag kan stoppen
2. Ze kunnen opraken
3. De prijs kan sterk schommelen
4. Ze kunnen ze zelf niet gebruiken

Welke organisatie bemiddelt in een territoriaal conflict, als de strijdende partijen er samen niet uitkomen?

1. De Europese Unie
2. De Verenigde Naties
3. De Verenigde Staten
4. Het Rode Kruis

Bij welke dimensie hoort deze uitspraak?
Het was in januari dit jaar in Nederland veel warmer dan gebruikelijk.

1. Sociaal-culturele dimensie
2. Fysische dimensie
3. Economische dimensie
4. Politieke dimensie

Bij welke dimensie hoort deze uitspraak?
Er zijn veel landen waarin bepaalde groepen worden achtergesteld.

1. Sociaal-culturele dimensie
2. Fysische dimensie
3. Economische dimensie
4. Politieke dimensie

Het uitoefenen van macht door een land door gebruik te maken van zijn ligging noem je...

1. Global shift
2. geopolitiek
3. politiek systeem
4. communisme