Mens & MaatschappijMiddelbare schoolmavoLeerjaar 1
This lesson contains 27 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.
Lesson duration is: 30 min
Items in this lesson
De tijd van Ontdekkers
en hervormers
ONRUST IN NEDERLAND
1. Een nieuwe wereld.
2. Andere ideeën.
3. Nederland in tweestrijd.
4. Oorlog met Spanje.
Slide 1 - Slide
De geboorte
van Nederland
De Nederlandse Opstand.
Slide 2 - Slide
Slide 3 - Video
Welk land heerst in de 16e eeuw over de Nederlanden?
A
Duitsland
B
Frankrijk
C
Spanje
Slide 4 - Quiz
Een aantal hoge Nederlandse edelen zijn het niet eens met het bewind van Koning Filips.
Ze komen in actie. Wat doen ze eerst?
A
Ze starten een oorlog tegen de Spaanse overheerser
B
Ze gaan naar landvoogdes Margaretha van Parma en smeken haar om het bewind te matigen
C
Ze vermoorden
Spaanse edellieden
Slide 5 - Quiz
Onder het bewind van Filips is er maar één godsdienst toegestaan: het katholicisme. Protestanten zijn het hier niet mee eens en houden in het geheim protestantse diensten. Dit doen ze in velden en in schuren. Hoe heten deze diensten?
A
Hagenpreken
B
Veldpreken
C
Schuurkoren
Slide 6 - Quiz
Hoe reageert Filips op de Beeldenstorm?
A
Hij vindt de Nederlanden niet belangrijk, dus hij laat het maar
B
Hij stuurt een nieuwe landvoogd naar de Nederlanden om de opstandelingen te bestraffen
C
Hij trekt naar de Nederlanden en slacht samen met zijn leger alle protestanten af
Slide 7 - Quiz
Alva stelt een strenge rechtbank in om de opstandelingen te bestraffen. Deze rechtbank heet de ‘Raad der Beroerten’. Hoe wordt deze rechtbank in de volksmond genoemd?
A
De Bloedraad
B
De Inquisitie
C
De Slachtbank
Slide 8 - Quiz
In 1568 breekt de Tachtigjarige oorlog uit. Welke slag luidt het begin van deze oorlog in?
A
De slag bij Heiligerlee
B
De slag bij Leiden
C
De slag bij Waterloo
Slide 9 - Quiz
Wat is de strijdnaam van de Nederlandse edelen?
A
De Beeldenstormers
B
De Geuzen
C
De Hollandsche Leeuwen
Slide 10 - Quiz
Bij het tekenen van het Plakkaat van Verlatinghe in 1581 zetten een aantal provinciën van de Habsburgse Nederlanden Filips af als vorst. Dit wordt vaak gezien als de onafhankelijkheidsverklaring van de Nederlanden. Hoe gaan de Nederlanden nu verder?
A
Als democratie
B
Als monarchie
C
Als republiek
Slide 11 - Quiz
- Uitleggen waarom
Willem belangrijk
was in de Opstand.
- Uitleggen waarom
de Opstand 80
jaar lang duurt.
- Verandering door
noord Nederlandse
onafhankelijkheid.
LEERDOELEN
Na deze les kun je maken:
LB 4.5
Slide 12 - Slide
Republiek
= Een land zonder koning
= Een land met een GEKOZEN leider
Slide 13 - Slide
Nederland is
een republiek.
Wat valt je op
aan deze kaart
van Europa in
de 18e eeuw?
Slide 14 - Mind map
Bestuur van
de republiek
De Nederlandse Opstand.
Slide 15 - Slide
Slide 16 - Video
De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was een statenbond. Wat is een statenbond?
A
een groep gebieden met EEN centrale overheid en een aantal deelgebieden.
B
een groep gebieden met MEERDERE centrale overheden en een aantal deelgebieden.
Slide 17 - Quiz
De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was een statenbond. Hoe werd die statenbond bestuurd?
A
de gebieden hebben GEEN eigen bevoegdheden hebben die WEL door het centrale gezag beperkt kunnen worden.
B
de gebieden hebben WEL eigen bevoegdheden hebben die NIET door het centrale gezag beperkt kunnen worden.
Slide 18 - Quiz
Wie waren de twee belangrijkste mensen in de Republiek?
A
De Stadhouder en
de Staten-Generaal
B
De Stadhouder en
de Raadspensionaris
C
De Raadspensionaris en
De Staten-Generaal
Slide 19 - Quiz
Sleep de woorden naar de
juiste plekken in de zinnen.
De meeste landen in Europa werden in de 17e eeuw bestuurd door een [..................1...................]
Nederland was geen koninkrijk, maar een [..................2...................]
De Republiek der Verenigde [..................3...................] bestond uit zeven zelfstandige [..................4...................]
Elk gewest werd bestuurd door de [..................5...................] waarin vertegenwoordigers van de [..................6...................] en de [..................7...................] zaten
In Den Haag kwamen vertegenwoordigers van de gewesten samen in de [..................8...................]
Daar beslisten zij over [..................9...................] en [..................10...................]
Gebruik deze woorden:
Staten-Generaal
Staten
vorst
republiek
adel
Nederlanden
gewesten
steden
het leger
de buitenlandse politiek
Slide 20 - Drag question
Bestuur in de Republiek
Bestuursorgaan van de Republiek.
Slide 21 - Slide
De Staten-Generaal betaalde de Nederlandse vertaling van de Bijbel.
Wat maakte de Staten-Generaal daarmee duidelijk?
A
De katholieke kerk was de belangrijkste kerk van de Republiek
B
De protestantse kerk was de belangrijkste kerk van de Republiek
C
De Staten-Generaal bemoeide
zich niet met godsdienst
Slide 22 - Quiz
Republiek der Zeven
Verenigde Nederlanden
Republiek: Een land zonder koning aan het hoofd.
Rijke burgers en edelen waren de baas over de steden en gewesten.
Gewesten hadden eigen regels en rechtspraak, tegen centraal bestuur.
Geen vervolgingen om geloof maar alleen protestanten in het bestuur.
Slide 23 - Slide
Waarom werd de nieuwe Nederlandse staat die eind zestiende eeuw werd gesticht ‘republiek’ genoemd? En klopte die naam met de feiten?
A
Omdat er geen koning regeerde; een echte republiek was het niet, want de macht berustte in feite bij de edelen
B
Omdat er een grondwet was die geloofsvrijheid en burgerrechten garandeerde; in de praktijk kwam van die rechten weinig terecht
C
Omdat er geprobeerd werd een democratie in te voeren; dat lukte in de praktijk slecht wegens de grote onenigheid onder de burgers
Slide 24 - Quiz
Welke bijzondere regel gold in de Nederlandse Republiek met betrekking tot de godsdienst?
A
Hoewel er in de Nederlandse Republiek
geen godsdienstvrijheid was, mocht iedereen wel voor zichzelf geloven wat hij wilde.
B
In de Nederlandse Republiek bestond godsdienstvrijheid voor alle religies
behalve het katholicisme.
C
In de Nederlandse Republiek was er
vrijheid van godsdienst; alle religies
werden als gelijkwaardig beschouwd
Slide 25 - Quiz
- Uitleggen waarom
Willem belangrijk
was in de Opstand.
- Uitleggen waarom
de Opstand 80
jaar lang duurt.
- Verandering door
noord Nederlandse
onafhankelijkheid.
LEERDOELEN
Nu kun je maken:
LB 4.5
Wil je meer leren? Maak:
LB 10.16
Slide 26 - Slide
Stel een vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.