Atlasgebruik

• Project
• Lager onderwijs

ATLASGEBRUIK

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je een atlas gebruiken en opdrachten uitvoeren.

Vertel de leerlingen wat ze aan het eind van de les zullen leren.

Wat weet je al over het gebruik van een atlas?

Wat is een atlas?

Een atlas is een boek met kaarten van de wereld en informatie over landen en steden.

Leg uit wat een atlas is en waarvoor het wordt gebruikt.

Waar kan je dingen opzoeken?

- register

- inhoudstafel

Onderdelen van een kaart

Een kaart heeft een legenda, schaal en coördinaten.

Ze is steeds naar dezelfde windrichting gericht.

Beschrijf de onderdelen van een kaart en benadruk hun functies.

We maken een kompas!

Legenda

De legenda geeft de betekenis van symbolen en kleuren op de kaart aan.

Toon een voorbeeld van een legenda en vraag de leerlingen om erover na te denken waarvoor deze wordt gebruikt.

Schaal

De schaal geeft de verhouding weer tussen de afstand op de kaart en de werkelijke afstand op de aarde.

Toon een voorbeeld van de schaal en vraag de leerlingen om erover na te denken waarvoor deze wordt gebruikt.

Coördinaten

Coördinaten zijn de getallen of letters die worden 

gebruikt om een locatie op de kaart te vinden.

Toon een voorbeeld van coördinaten en vraag de leerlingen hoe ze deze kunnen gebruiken om een locatie te vinden.

De juiste kaart kiezen:
Ga naar de inhoudstafel.
Wat is het verschil tussen de gele en de rode kaarten?

Indeling van de inhoudstafel begrijpen

Kaart van België

De provincies. Welke kaart gaan we daarvoor kiezen?

Toon een kaart van België en vraag de leerlingen om de provincies te benoemen.

Kaart van Europa

Zoek de kaart van Europa waar je het best alle landen kan zien. 

Toon een kaart van Europa en vraag de leerlingen om de landen te benoemen.

Op welke pagina vind je info over de godsdiensten in Europa?

1. 30-31
2. 48
3. 35
4. 26

Op welke pagina vind je informatie over armoede in de wereld?

1. 42-43
2. 44-45
3. 46
4. 48

Welke informatie geeft de bovenste kaart op p.26?

Bevolkingsdichtheid in België

Kaarten vergelijken

We zoeken informatie over het aantal boeren in België. Neem de juiste kaart erbij.

atlas p.27 kaart B

We zoeken 2 gemeenten in de provincie Namen waar meer dan 6% van de mensen boer(in) is.

Laat de leerlingen vergelijken met de kaart België administratief op p.18-19

antwoord: Havelange & Bièvre

In welke Europees land wonen de rijkste mensen? Kies uit:

1. Frankrijk
2. Oostenrijk
3. België
4. Portugal

Kaart p.35 Europa - welvaart

Via welke autoweg rijd je van Antwerpen naar Hasselt?

1. E313
2. E34
3. E19
4. E17

Kaart p.28-A => België - verkeer - autowegen

In welk continent ligt het land Bhutan?

1. Azië
2. Amerika
3. Afrika
4. Oceanië

zelfde kaart als vorige  vraag

Welk treinstation ligt tussen Mechelen en Essen?

1. Lier
2. Boom
3. Antwerpen
4. Zaventem

zelfde pagina als vorige vraag maar kaart B

Bekijk de laatste pagina van je atlas.
Wat zijn de donkerste plekken op de wereld?

Satellietbeeld: leerlingen moeten plaatsen kunnen aanduiden op satellietkaarten. Laat vergelijken met aarde staatkundig of natuurkundig. (p.42 of 44)

Quiz

Wat zijn coördinaten op een kaart?

1. Symbolen die worden gebruikt om landen aan te geven.
2. Letters die worden gebruikt om de namen van steden aan te geven.
3. Getallen die worden gebruikt om een locatie op de kaart te vinden.
4. Kleuren die worden gebruikt om de zeeën en oceanen aan te geven.

Wat geeft de schaal op een kaart weer?

1. De verhouding tussen de afstand op de kaart en de werkelijke afstand op de aarde.
2. De hoogte van verschillende bergen op de kaart.
3. De diepte van verschillende oceanen op de kaart.
4. De breedtegraad van verschillende locaties op de kaart.

Wat geeft de legenda op een kaart aan?

1. De schaal van de kaart.
2. De coördinaten van verschillende locaties.
3. De titel van de kaart.
4. De betekenis van symbolen en kleuren.

Welke onderdelen heeft een kaart?

1. Inhoudsopgave, index en woordenlijst.
2. Glossarium, bibliografie en appendix.
3. Legenda, schaal en coördinaten.
4. Afbeelding, titel en auteur.

Afsluiting

Vraag de leerlingen om te vertellen wat ze hebben geleerd over het gebruik van een atlas.

Vraag de leerlingen om te vertellen wat ze hebben geleerd en beantwoord eventuele vragen die ze nog hebben.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.