introductie hoofdstuk 3.

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

introductie Hoofdstuk 3

pak je Laptop/device en ga naar hoofdstuk 3 

doe je telefoon in je tas

doe je jas uit 

Hoofdstuk 3: Van de Berg naar de zee

vandaag

• lesdoelen 
• Hoe ontstaan Gletsjers?
• uitleg opdracht 
• zelfstandig opdracht  
• Terugblik lesdoelen 

 

lesdoelen 

aan het einde van de les kun je : 

• Beschrijven hoe een gletsjer ontstaat 
• Benoemen wat erosie is 
• vertellen hoe een U-dal ontstaat 

wat is een gletsjer

• In de Alpen liggen veel gletsjers. Deze ontstaan hoog in de bergen. Daar blijft de sneeuw het hele jaar liggen, dit noem je eeuwige sneeuw.
• deze eeuwig sneeuw wordt ijs en als een soort rivier stroomt het van de berg af 

Hoe ontstaat een Gletsjer?

• boven op de berg --> heel veel lagen sneeuw --> druk drukt de sneeuw tot ijs --> ontstaan firn(bekken) 
• firn = dik pak ijs --> gaat glijden --> gletsjer ontstaat  

hoe ontstaat een gletsjer?

• glijdend ijs schuurt in de berg --> neemt stukken berg mee 
• dit heet erosie 
• stukken berg wordt neergelegd --> dit heet een morene  
• puin van berg aan het einde van de gletsjer = eindmorene 

hoe ontstaat een U-dal?

• erosie zorgt voor verandering in berg
• Gletsjer is U vormig 
• Gletsjer maakt dus een U-Dal 

introductie opdracht

• wat?: elementen van een gletsjer benoemen 
• hoe?: Opdracht waarbij je begrippen koppelt met cijfers in een plaatje 
• tijd: 5 minuten 
• Hulp: Geen hulp, probeer het zelfstandig te doen 
• Klaar: Check of je zeker van je antwoorden bent
• Opbrengst:  je weet de elementen die we hebben behandeld te herkennen in een gletsjers 

Begrippen:

 - (eind)morene (   )

- Firn(bekken)(  )

- U-dal/erosie (   )

nummers:

1

3

4

Ben je klaar? beantwoord de volgende vragen:

Wat is Firn?

Wanneer heb je het over een gletsjer in plaats van ijs op een berg?

hoe ontstaat een U-dal? welk begrip hoort daar bij?

filmpje over gletsjers 

vragen voor jullie: 

• welk effect heeft klimaatverandering op Gletsjers?
• welke invloed hebben smeltende Gletsjers op de zeespiegel?

Gletsjers en de omgeving

• zware ijs massa (gletsjer) schuurt stukken van de berg er af 
• allemaal stenen komen hierdoor los 
•  het kapot maken en loskomen van gesteenten heet erosie 
• door Gletsjers ontstaat een U-dal

rivier/V-dal

gletsjer/U-dal

zelfstandig werken 

maak vraag 1 en 2 in je werkboek 

pagina 48 

Gletsjers en de omgeving

• zware ijs massa (gletsjer) schuurt stukken van de berg er af 
• allemaal stenen komen hierdoor los 
•  het kapot maken en loskomen van gesteenten heet erosie 
• door Gletsjers ontstaat een U-dal

terugblik lesdoelen 

aan het einde van de les weet je:

• Hoe een gletsjer ontstaat
  
• wat erosie is en wat dit te maken heeft met een U-dal