Paragraaf 9.2 Water delen met de buren

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

H9.2 Water delen met de buren 

Leerdoelen 9.2

Aan het einde van de les:

• Kun je vertellen hoe het water door Israël wordt verspreid.
  
• Kun je uitleggen waarom Israëlische boeren meer water voor kun landbouw kunnen gebruiken dan Palestijnse boeren.
  
• Kun je de gevolgen noemen van het winnen van water uit aquifers.
  
• Kun je vertellen door welke landen de rivieren de Eufraat en de Tigris stromen.
  
• Kun je uitleggen wat gevolgen waren van de kleinere afvoer van water door de Eufraat en de Tigris voor boeren in Syrië door de bouw van stuwdammen in Turkije.
  
• Kun je uitleggen wat de gevolgen waren van de bouw van stuwdammen in de Eufraat en de Tigris voor de bewoners aan de monding van deze rivieren.

Een reden voor het groter worden van de hoeveelheid water die de mensen in het Midden-Oosten gebruiken is dat de bevolking snel groeit in het Midden-Oosten.

1. Juist
2. Onjuist

Hoe komt het Midden-Oosten aan voldoende water?

1. Neerslag
2. Ontzilten van zeewater
3. Grondwater oppompen

Wat maakt water in het Midden-Oosten schaars?

1. Groot verbruik en weinig toevoer
2. Droge klimaten en veel verdamping
3. Vervuiling en moeilijk bereikbaar
4. Woestijn

Welke rivier in het Midden-Oosten voert jaarlijks het meeste water af?

1. De Jordaan
2. De Tigris
3. De Nijl
4. De Eufraat

Wat is een aquifer?

1. Een laag met (fossiel)water in de ondergrond
2. Een manier om landbouwgrond mee te kunnen besproeien
3. Water opslag van hergebruikt water
4. Een manier van duurzaam water beheer.

Dit is een wadi.

1. Juist
2. Onjuist

Klimaatgrafiek!
De neerslag =

1. De rode lijn
2. De blauwe staafjes

De Jordaan

• Belangrijkste watervoorziening van Israel: de Jordaan.
• De Jordaan haalt water uit de bergen van Libanon, Jordanie, Syrie en het Meer van Kinneret.
• Vanuit dit meer pijpleidingen door het hele land.
•  De bronnen van de Jordaan liggen in buurlanden.
• Na vele oorlogen veroverde  Israel de Golan, dit was belangrijk voor de watervoorziening van Israel. 

• De Westelijke Jordaanoever is ook belangrijk voor Israel. 
• Door de hoge ligging, valt hier veel neerslag. Neerslag vult aquifers aan.
• In dit gebied wonen veel Palestijnen, maar er zijn ook veel Israëlische nederzettingen.
• Israel heeft hier een muur gebouwd. 

De aquifers
(ondergrondse waterbronnen)

• Israël haalt zijn zoet water uit 2 belangrijke bronnen:
  
  
• 1. Kust-aquifer (paars)
• 2. Berg-aquifer (rood)
  
  

1. Bergaquifer

• De bergaquifer ligt voor een groot deel onder de Westelijke Jordaanoever. 
• Er is ruzie over de verdeling van het water. 
• De Palestijnse bewoners mogen maar heel weinig water oppompen uit de bergaquifer. 
• Meer dan 80% van het water gaat naar Israël.

2. Kustaquifer

• De kustaquifer is belangrijk voor de Gazastrook.
• De Gazastrook is een gebied waar de Palestijnen zelfbestuur hebben. 
• Palestijnen pompen meer water dan er door neerslag bijkomt. Hierdoor daalt het grondwaterpeil. 

Maak aantekeningen!

Eufraat en Tigris

• Syrië en Irak afhankelijk van water uit Eufraat en Tigris.
• Turkije veel stuwdammen gebouwd in de Eufraat en Tigris.
• Door de stuwdammen hebben Syrië en Irak bijna geen water meer in de rivieren.
• Boeren in deze landen kunnen niets meer verbouwen, miljoenen mensen trekken naar steden.

Maak aantekeningen!

Benedenloop

Bovenloop

Ligging van Eufraat en Tigris.

Deze rivieren beginnen in Turkije en eindigen in Irak.

Zelfstandig werken 

Maak opgave 1, 2, 4a, 4c, 4d, 5c, 5d, 7c, 7d, 9a en 9b van H9.2 

Maak opgave 1, 2, 3, 5 en 7b van H6.2 

De waterbalans in een groot deel van het Midden-Oosten is negatief.

1. goed
2. fout

Dit is een wadi

1. goed
2. fout

Israël haalt zijn zoet water uit 3 belangrijke bronnen. Welke zijn dat?

Welke rivier is belangrijk voor Israel?

1. Nijl
2. Jordaan
3. Eufraat
4. Tigris

Wat is GEEN buurland van Israel?

1. Jordanië
2. Egypte
3. Libanon
4. Turkije

Wat is het brongebied van de Jordaan en door welk meer stroomt deze rivier?

1. Golan hoogte Meer van Kinneret
2. Golan Hoogte Assadmeer
3. Armeens Hoogland Meer van Kinneret
4. Armeens Hoogland Assadmeer

Wat is geen gevolg van het te veel gebruiken van aquifer-water?

1. Toename van vervuiling van het water
2. Toename van verzilting
3. Dalend grondwaterpeil
4. Toename van gebruik zeewater voor irrigatie

Welk land is niet afhankelijk van water uit de Eufraat en Tigris?

1. Irak
2. Syrië
3. Turkije
4. Oman

Wie heeft het meeste invloed op het water in de Eufraat en Tigris?

1. Syrië
2. Turkije
3. Irak
4. Afghanistan

Op welke manier heeft Turkije het meeste invloed?

1. Zij betalen het meest aan de samenwerking
2. Zij hebben de grootste legermacht
3. Turkije bouwt stuwdammen
4. President van Turkije wil geen water geven aan andere landen

Wat is een gevolg van de stuwdammen?
(meerdere antwoorden)

1. Minder landbouwopbrengsten
2. Boeren uit Syrië en Irak trokken naar de stad
3. Turkije heeft te veel macht over Irak en Syrië
4. Syrië en Irak krijgen heel veel elektriciteit

Wat is géén waterbron van Israël en de Palestijnse gebieden?

1. De Jordaan
2. De Kustaquifer
3. De Bergaquifer
4. De Nijl

Waarom de verovering van Golanhoogte en de Westelijke Jordaanoever belangrijk zijn voor Israëls watervoorziening?

1. Daar zit veel Olie
2. Daar zit goud in de grond
3. Daar zitten diamanten in de grond
4. Daar zit veel grondwater

Hoe is de verdeling van het water tussen Israëliërs en Palestijnen?

1. Ze hoeven niet te delen, ze hebben elk hun eigen water
2. De Israëliërs houden het meeste zelf
3. De Palestijnen houden het meeste zelf
4. Ze verdelen het eerlijk, water is immers heel belangrijk

Waarom nemen de waterproblemen van Israël toe?

1. Toenemende bevolking en welvaart
2. Toenemende bevolking en welzijn
3. Oorlog en opstanden
4. Stuwdammen in de bovenloop van de Jordaan

Het grootste deel van het Midden-Oosten heeft een steppeklimaat of een woestijnklimaat.
Wat is de juiste conclusie over de waterbalans en de waterschaarste voor dit deel van het Midden-Oosten?

1. De waterbalans is negatief en er is geen waterschaarste.
2. De waterbalans is negatief en er is wel waterschaarste.
3. De waterbalans is positief en er is geen waterschaarste.
4. De waterbalans is positief en er is wel waterschaarste.

Bron 28 geeft informatie over landen in het stroomgebied van de rivier De Jordaan.
De afhankelijkheidsindex geeft de mate aan waarin een land afhankelijk is van water uit de Jordaan dat uit het buitenland komt.
Welk land is niet afhankelijk van water uit de Jordaan dat aangevoerd wordt uit het buitenland?

1. Israël
2. Jordanië
3. Libanon
4. Syrië