Zenuwstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Aan het einde van de les: 

kun jij  de werking van het zenuwstelsel beschrijven

kun jij  de onderdelen van het zenuwstelsel benoemen

Het zenuwstelsel

Centrale zenuwstelsel

Hersenen, hersenstam, ruggenmerg

Perifere Zenuwstelsel

Beweging,tast, balans, kijken en horen

Autonome Zenuwstelsel

Sympatisch ACTIE

Parasympatisch  RUST

Functie zenuwstelsel

• Het verwerken van impulsen die afkomstig zijn van zintuigen.

      In zintuigcellen ontstaan impulsen onder invloed van        prikkels

• Regelen van de werking van spieren en klieren
  

Hersenen

• 86 miljard zenuwcellen
• iedere zenuwcel kan met ongeveer 5.000 andere zenuwcellen verbinding maken
• wegen 1 - 1,5 kg

Hersenen

Grote hersenen

• verantwoordelijke voor alle bewuste bewegingen

Kleine hersenen

• zorgen voor coordinatie van allerlei gelijktijdige werking van spieren en organen

Hersenstam

Ruggenmerg

Hersenstam

• zorgt voor veel processen, zoals bloeddruk, temperatuur, ademhaling
  

Ruggenmerg

• schakels tussen hersenen en spieren/organen

Ruggenmerg

-Hoofd en hals direct met hersenen verbonden

-Romp en ledematen zijn met ruggenmerg verbonden

-Impulsen gaan via ruggenmerg naar de hersenen

functie

hersenen krijgen info vanuit 

* sensorische zenuwen  vanbuiten:  (zien, horen, ruiken, voelen en proeven)

van binnennuit het lichaam info over bloeddruk, temperatuur, 

komt binnen via sensorische cel, gaat via ruggenmerg naar hersenen 

Perifere Zenuwstelsel

Vervoerders van 'prikkels' van zintuigen naar het CZS en van het CZS naar de spieren en organen

1. motoriek
2. aanraken
3. evenwicht
4. visueel
5. geluid

motorische zintuigen 

via de hersenen terug naar ruggenmerg en de motorische uitput.  zij gaan naar het doelorgaan.

willekeurig ; iets wat we bewust aansturen. bv hand opsteken 

onwillekeurig ; geen bewuste invloed, bv hartslag is nu 80 pm

Autonome Zenuwstelsel

Sympatisch

ACTIE

Gaspedaal

Parasympatisch

RUST

Rempedaal

sympatisch

fight - flight

• Alert
• zweetklieren
• hartslag omhoog 
• stress systeem in actie
• lever geeft suikers af
• arm, been, buikspieren spannen aan

para sympatisch 

rust - herstel 

• normale ademhaling
• zweten stopt
• spierspanning daalt
• hartslag daalt
• voedsel wordt verteerd

Waarnemen

Met behulp van je zintuigen informatie verzamelen.

Wat nemen we waar?

We nemen prikkels waar.

Externe prikkels: Veranderingen in je omgeving (buiten je lichaam)

Interne prikkels: Veranderingen in je lichaam

Wat is een impuls?

Je hersenen moeten de informatie van buiten (of binnen) het lichaam wel begrijpen.  Daarom zetten je zintuigen de informatie om in een elektrisch signaal: 

Een impuls

Drempelwaarde

Waarom merk je sommige veranderingen niet?

Drempelwaarde: De minimale hoeveelheid die je nodig hebt van een prikkel, om het een impuls te laten worden.

onderdelen zenuwcel (neuron)

Dendrieten: meerdere korte celuitlopers, deze geleiden de impuls naar het cellichaam.

Cellichaam: elk neuron heeft een cellichaam waarin zich de kern bevindt. 

Celkern: in de kern is de genetische code, ofwel het DNA opgeslagen, die bepaalt hoe de cel zich ontwikkelt en werkt.

Axon: één lange uitloper die zich uitstrekt naar een ander neuron,spier of klier.

Myeline: wit vettig materiaal dat zich om het axon bevindt. Maakt snellere impulsgeleiding mogelijk.

Synaps: is een speciaal gebied waar de zenuwprikkels van de ene zenuw overgaan op de andere en hier kunnen twee zenuwcellen communiceren. Dit gebeurt door het vrijkomen van chemische stoffen, de neurotransmitters

r

e

f

l

e

x

www.bioplek.org

Het zenuwstelsel bestaat uit

1. centraal zenuwstelsel, perifeer zenuwstelsel en lichaamszenuwen
2. centraal zenuwstelsel en perifeer zenuwstelsel
3. centraal zenuwstelsel en lichaamzenuwen
4. perifeer zenuwstelsel en lichaamszenuwen

Hoe noemen we hersenen en ruggenmerg samen?

1. Zenuwstelsel
2. Hersenstelsel
3. Centraal zenuwstelsel
4. autonoom zenuwstelsel

Sleep de kenmerken naar het juiste zenuwstelsel

Heb je niet alles goed? Druk op reset.

Sympatisch zenuwstelsel

Parasympatisch zenuwstelsel

Stimulatie van de hartactiviteit en ademhaling

Opslag reservevoedsel

Bloedvatverwijding in spijsverteringsorgaan

Afgifte adrenaline

Minder energieverbruik

Toename zweetproductie

Dendriet

Cellichaam

Kern

Een ........ is een orgaan dat reageert op bepaalde invloeden uit de omgeving

Een bepaalde invloed uit de omgeving noemen we een ........

Zintuigcellen zetten prikkels om in ......

Zintuig

prikkel

impulsen

Wat is de taak van de zenuwen

1. impulsen aanmaken
2. impulsen doorgeven aan de hersenen
3. ze verbinden het centrale zenuwstelsel met de rest van lichaam
4. ze produceren bepaalde stoffen

Een ander woord voor een zenuwcel is?

1. Dendriet
2. Impulsen
3. Neuronen
4. Axon

Zenuwcellen hebben vertakte uitlopers

1. Juist
2. Onjuist

Een axon is?

1. Witte mergschede
2. Een lange uitloper van een neuron
3. Grijze stof
4. Een korte uitloper van een neuron