Gynaecologie 4

• gezondheidsleer
• MBO
• Studiejaar 3

Ziekten geslachtsorganen & SOA

Wat betekent de medische term ovaria?

1. eileiders
2. eierstokken
3. baarmoeder

Kenmerkend voor zwangerschapsdiabetes is:

1. Eiwitverlies in urine
2. Hoge bloedsuikers
3. Overgewicht

De medische term voor een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is extra-uteriene graviditeit

1. Juist
2. Onjuist

Van serotiniteit is er sprake wanneer een zwangerschap:

1. langer duurt dan 40 weken
2. korter duurt dan 24 weken
3. langer duurt dan 42 weken

In de schede bevinden zich bacteriën die onder andere door de vorming van melkzuur voor een hoog PH zorgen.

1. Juist
2. Onjuist

Inhoud

Ziekten aan mamma

Benigne tumoren baarmoeder

Maligne tumoren baarmoeder

Vaginose & vaginitis

Endometriose

Prolaps

Ziekten aan mamma

Mastitis = borstontsteking

Eerste week na de bevalling: pijnlijk stuwen = onschuldig.

Na eerste week: kans op infectie. (baby geen gevaar)

Pijnlijke zwelling, antibiotica bij koorts en algemeen ziektegevoel, soms abces (bij pus loopt baby wel gevaar)

Mammacarcinoom

Oorzaak is onbekend. 

Vaak westerse vrouwen van 50+. Daarom bvo mammogram bij 50+.

Behandeling:

Wanneer mogelijk mammasparende behandeling: lumpectomie (chirurgisch verwijderen kankergezwel uit borst, borst blijft bestaan).

Behandeling kan lokaal, systemisch, curatief

Wanneer naar de dokter?

• Knobbeltje, zwelling of verharding in borst
• Bult zichtbaar of voelbaar op borst
• Deukjes of kuiltjes in borst
• Huid van borst heeft putjes, ziet eruit als een sinaasappelschil
• Wondje aan borst dat slecht geneest
• Roodheid, schilfering of intrekking van een tepel
• Bloed of groen, bruin, melkachtig of waterig vocht uit een tepel
• Zwelling in oksel
• Borst is rood en voelt warm aan
• Borst voelt anders aan dan normaal
• Vorm of grootte van borst verandert 

Benigne tumoren

Endometriumpoliep: gesteeld gezwel in het slijmvlies van de baarmoeder. Poliep kan bloeden: vaginaal bloedverlies of bloederige afscheiding. Bij menstruatie kan poliep extra veel pijn geven door samentrekken van het spierweefsel. De poliep moet worden verwijderd omdat er kanker kan ontstaan.

Myoom: benigne tumoren van spiercellen in de wand van de baarmoeder die groeien onder invloed van oestrogeen. Na de overgang worden zij kleiner door afname oestrogeen. Nauwelijks klachten, maar kunnen wel complicaties geven bij zwangerschap of bevalling.

Maligne tumoren

Endometriumcarcinoom: kanker aan het slijmvlies aan de binnenkant van de baarmoeder. Vaak bij oudere vrouwen. Klachten: abnormaal bloedverlies of bloederige afscheiding.

Cervixcarcinoom: baarmoederhalskanker. Door hrHPV-virus. Vroeg symptoom: abnormaal vaginaal bloedverlies. Baarmoedermond ziet er vaak afwijkend uit. Uitstrijkje is voor definitieve diagnose niet voldoende > biopt.

Maligne tumoren

PCO (polycysteus ovariumsyndroom). Hormonale regulatie menstruele cyclus is verstoord. er ontstaan vele kleine cysten in eierstokken. Gevolg: minder vruchtbaar en menstruatie.

Ovariumcarcinoom: eierstokkanker. Oorzaak onbekend, erfelijkheid. Eierstokken bevinden zich vrij in de buikholte dus ze kunnen enorm in omvang toenemen voor er klachten te merken zijn. Prognose is hierom meestal slecht. (silent killer)

Vaginose

Vaginose = aandoening aan de vagina. Gewoonlijke bacteriën in de vagina zijn vervangen door andere micro-organismen.

Abnormale vaginale afscheiding, witgrijze kleur, onaangename geur, geen soa.

Candida-vaginitis

Candida = schimmel

Veelvoorkomend bij zwangeren, diabeten, bij pilgebruik en vlak voor menstruatie.

Vaginitis door SOA's

Chlamydia. Incubatietijd minimaal een week

Gonorroe. Incubatietijd twee dagen tot twee weken

Trichomonas = amoebe (te herkennen aan zweepdraden) Incubatietijd minimaal een week. 

Deze soa's gaan gepaard met fluorklachten en branderige mictie. Bij chlamydia zijn de klachten veel minder duidelijk of zelfs afwezig.

Een myoom is een benigne tumor in het spierweefsel in de uterus

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de ziekteverwekker van een Candida infectie?

1. Bacterie
2. Virus
3. Schimmel

Waarom komen myomen meer voor na de menopauze dan ervoor?

1. Vanwege het opstapelen van oestrogenen
2. Vanwege het remmen van oestrogenen
3. Vanwege het remmen van progesteron

Wat is een klacht bij chlamydia bij een vrouw?

1. Vaginale jeuk
2. Branderige mictie
3. Riekende afscheiding

Endometriose

Endometrium = baarmoederslijmvlies, groeit op abnormale plaatsen. Komt voor tussen menarche en menopauze.

Menarche is het tijdstip waarop bij meisjes de eerste menstruatie optreedt, na de borstontwikkeling, de groeispurt en het ontstaan van schaamhaar.

Vaak pijnlijke endometrioseplekken. Soms is enige symptoom onvruchtbaarheid. 

Prolaps

Verzakking.

Vaak oudere vrouwen door afname stevigheid bekkenbodem.

Vaak door (zware) bevallingen. Obesitas, roken verhoogt het risico. Bij verzakkingen kunnen de volgende klachten optreden:

mictieklachten, defecatie, stressincontinentie.

Behandeling door fysio, pessarium, operatie (transvaginale mesh)

Endometriose ontstaat vaak:

1. voor de overgang
2. na de overgang
3. tijdens de overgang

Informatiebronnen

BVO: https://www.rivm.nl/bevolkingsonderzoek-borstkanker

SOA's: https://sense.info/nl/soas/soorten-soas

Medische kennis h9