Hoofdstuk 9, Paragraaf 4. Opgepakt .... en dan

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Opgepakt en dan??

Paragraaf 4

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je uitleggen hoe het strafproces verloopt van arrestatie tot straf

Deze gang van zaken moet je kennen en kunnen toepassen met behulp van voorbeelden

Bij een melding van een misdrijf gaan agenten de zaak onderzoeken. De politie wil weten wat er precies is gebeurd en probeert de verdachte te achterhalen. Een verdachte is iemand van wie de politie denkt dat hij iets strafbaars heeft gedaan. 

Kijkopdracht: wat vind jij van de mogelijkheid om mensen preventief te fouilleren?

Wat mag de politie?

• Je fouilleren
• Je arresteren
• Je huis onderzoeken
• Zijn hier nog verdere regels aan verbonden?

Wanneer mag de politie fouilleren?

Fouilleren

• Bij een preventief fouilleer actie.
  
• Als je bent aangehouden: om te kijken of je geen wapens bij je hebt.
  
• Als je bent aangehouden omdat je geen ID wilde tonen: om te kijken of je een ID bij je hebt. 
• Als de politie aanwijzingen heeft dat je wapens/drugs bij je hebt.
  
• Op Schiphol: altijd.

Mogen de rechten van burgers even ‘vergeten’ worden voor de veiligheid van anderen?

Arresteren

• Op heterdaad betrapt
• Werk/thuis/na een brief van de politie
• Je wordt meegenomen naar het politiebureau voor verhoor.
• De politie mag je in het begin 15 uur vasthouden op het politiebureau (dit kan door allemaal regelingen langer worden).

Wanneer mag de politie je arresteren?

Wat vind je van het optreden van de politie in het filmpje?

Huiszoekingsformulier

Je huis onderzoeken

• De politie moet altijd een huiszoekingsbevel hebben
• Behalve
• Als de wapenwet wordt overteden
• Als de opiumwet wordt overtreden

Waarom mag de politie in dit voorbeeld overgaan tot een huisinval?

Proces verbaal

Als de politie klaar is met het onderzoek wordt er een proces verbaal geschreven. Dit is een speciaal politieverslag over het misdrijf en de verdachte. Dit wordt ook altijd in je dossier gestopt.

Benoem alle onderdelen van een proces verbaal, gebruik je boek om volledig te zijn

Tussen de 12 en 18 jaar. De straf heeft ook altijd iets te maken met het misdrijf en wordt meestal bij kleine misdrijven ingezet. 

Officier van justitie

Als de zaak niks voor halt is dan gaat het proces verbaal naar de officier van justitie en die beslist dan wat hij er verder mee gaat doen. Hij heeft drie mogelijkheden.

• Seponeren
• Schikking
• Vervolgen

Seponeren

Seponeren betekent dat de verdachte niet voor de rechter hoeft te komen en dan ook geen straf krijgt. Seponeren kan gebeuren als er te weinig bewijs is om de verdachte te vervolgen. Of als de dader al gestraft is. 

Bedenk een voorbeeld van een gesopeneerde zaak

Schikking

Bij kleine zaken kan er ook gekozen worden voor een schikking dat is een afspraak tussen de officier van justitie en de verdachte. Vaak is dit een bepaald geld bedrag. (je ziet dit ook veel bij belastingontduiking)

Bedenk een voorbeeld van een geschikte zaak

Vervolgen

Als het bewijs toereikend genoeg is kan de officier van justitie overgaan tot vervolgen van de verdachte. Dat houdt in dat de verdachte voor de rechter moet verschijnen en de rechter gaat dan beslissen of er ook daadwerkelijk een straf komt.

Bedenk een voorbeeld van een zaak waar tot vervolging overgegaan wordt

Bijzondere maatregel

In speciale gevallen mag de politie al mensen oppakken die nog geen strafbaar feit hebben gepleegd. Dit gebeurd tegenwoordig vaker. De veiligheid van het land telt dan zwaarder dan individuele vrijheid.

Bedenk een voorbeeld waar politie-agenten een bijzondere maatregel toepassen

Wat heb je geleerd deze les?

Wat heb je geleerd deze les?

Wat vind je nog lastig?

Wat vind je nog lastig?