Samenvatting H3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

VMBO KGT 4

Interbellum:

Een interbellum (van het Latijn inter, tussen en bellum, oorlog) is een periode tussen twee oorlogen.

Het interbellum is de periode tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog (1918-1939)

VMBO KGT 4

Intro H3

Rusland voor 1917

Keizerrijk (Russische keizer is een tsaar).

Grote verschillen tussen arm en rijk. Veel mensen leven in armoede, opstanden worden hard onderdrukt. 

Bondgenoot van Engeland en Frankrijk vóór en tijdens de Eerste Wereldoorlog (tot 1917).

Een agrarische (landbouw)samenleving  die nog niet geïndustrialiseerd is.

VMBO KGT 4

Intro H3

Rusland tijdens de Eerste Wereldoorlog

Veel boeren moeten het leger in

gevolg: daling voedselproductie -> hongersnood

Grote verliezen aan het front.

Tsaar: treedt hard op tegen eigen bevolking en is geen goede legerleider

-> het volk komt in opstand

VMBO KGT 4

Intro H3

Het ontstaan van de Sovjet-Unie

In het voorjaar 1917 brak er een revolutie uit in Rusland.

Mensen kwamen in opstand tegen:

- honger

- de oorlog

- de grote ongelijkheid

De tsaar werd onder huisarrest geplaatst en er kwam een tijdelijke regering.

VMBO KGT 4

Intro H3

Het ontstaan van de Sovjet-Unie

Lenin (leider communistische partij, bolsjewieken) door de Duitsers geholpen terug te keren naar Rusland.

--> tweede revolutie: Oktoberrevolutie

Macht komt in handen van de communisten. Tsarenfamilie werd vermoord.

Sleep de onderdelen naar het juiste onderdeel van de Russische revolutie

Februarirevolutie

Oktoberrevolutie

De voorlopige regering krijgt de macht

Lenin grijpt de macht

Communisme wordt ingevoerd

Privé eigendom wordt afgenomen

Tsaar wordt afgezet

VMBO KGT 4

3.1

Het ontstaan van de Sovjet-Unie

Het communisme is een internationale beweging.

- Willen een klasseloze samenleving (gelijkheid)

- Geïnspireerd door Karl Marx --> voorspelde een revolutie van de arbeiders. 1. Macht in handen van de staat, geleid door de communisten. 2. Armoede en verschillen zouden verdwijnen. 3. De staat zou bepalen wat fabrieken en boeren moesten produceren.

Karl Marx

VMBO KGT  4

3.1 Dictatuur in Rusland en Italië

In 1924 stierf Lenin. Rusland was nauwelijks geïndustrialiseerd en was te weinig voedsel geproduceerd.

--> opvolger Jozef Stalin:

Vijfjarenplan: hierin stond voor vijf jaar omschreven wat er precies geproduceerd moest worden. (planeconomie)

--> gevolgen: 

- Kleine boerenbedrijven moesten verdwijnen om de landbouwproductie te verhogen.

- Boeren gaan werken op grote gemeenschappelijke boerderijen.

- Landbouwgrond en werktuigen delen.

- De oogst moesten ze afstaan  (collectivisatie)

Jozef Stalin

Propagandabord over het vijfjarenplan.

VMBO KGT 4

3.1 Dictatuur in Rusland en Italië

Boeren die zich verzetten --> strafkampen (dwangarbeid)

Overige boeren moesten nu nog meer oogst afstaan --> gevolg hongersnood 1932-1933 --> miljoenen mensen stierven op het platteland.

Er kwam industrialisatie in Rusland. Stalin bepaalde wat en hoeveel er geproduceerd moest worden. 

Dwangarbeid in het strafkamp.

Tractorfabriek in Rusland.

Gevangenen aan het werk.

VMBO KGT 4

3.1 Dictatuur in Rusland en Italië

D.m.v. propaganda en indoctrinatie bepaalde Stalin en zijn communistische partij ook wat mensen mochten weten en moesten denken. --> totalitaire staat.

Stalin werd opgehemeld en verheerlijkt --> persoonsverheerlijking.

Tegenstanders werden opgepakt door de geheime politie en naar strafkampen gebracht.

Ook in zijn partij werden er zuiveringen gehouden.

In 1953 stierf Stalin en stopte het Stalinisme.

VMBO KGT  4

3.1 Dictatuur in Rusland en Italië

Dictatuur in Italië

Na WO1 was er in Italië ontrust en een slechte economie.

Benito Mussolini werd in deze tijd populair in Italië. Hij wilde de oude Romeinse glorie later herleven en van Italië een groot en machtig land maken.

Tegen democratie --> voor dictatuur.

1922 mars naar Rome waar Mussolini met aanhangers de regering af zetten.

VMBO KGT  4

3.1 Dictatuur in Rusland en Italië

Symbool Fasces (oud Romeinse roedenbundel) staat symbool voor gezag.

Dit symbool wordt overgenomen door de fascisten.

Na de mars van 1922 wordt Italië een totalitaire staat.

- Mussolini --> Il Duce, er komt een einde aan de democratie.

- De staat controleerde de hele samenleving.

- Tegenstanders werden met geweld uit de weg geholpen.\

Fascisme is net als het communisme totalitair (Zij heersen over de gehele samenleving). één groot verschil! Het fascisme is extreem nationalistisch.

Het communisme is een wereldwijde beweging.

VMBO KGT  4

3.2  Duitsland van democratie naar dictatuur.

Op 11 november 1918 eindigde de Eerste Wereldoorlog.

Vredesonderhandelingen in Versailles.

De overwinnaars bepaalden wat de vredesvoorwaarden waren. 

Verdrag van Versailles:

Duitsland kreeg de schuld van het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

1. Duitsland moest enorme herstelbetalingen doen.

2. Duitsland moest grote stukken land en koloniën afstaan.

3. Duitsland mocht maar een klein leger houden (gedemilitariseerd).

4. De Volkenbond werd opgericht (verbond die ruzies tussen landen zou bemiddelen). Duitsland mocht géén lid worden.

Het verdrag van Versailles was een grote vernedering voor Duitsland.

VMBO KGT  4

3.2  Duitsland van democratie naar dictatuur.

De wankelende democratie van Weimar

Na de Eerste Wereldoorlog werd Duitsland een parlementaire democratie.

--> parlement zitting in stadje Weimar --> Republiek van Weimar.

Weinig vertrouwen in deze nieuwe regering:

1. Dolkstootlegende:

Veel mensen dachten dat de Duitsers de oorlog niet verloren hadden, maar dat deze nieuwe regering (sociaal-democraten) ze hadden verraden. 

--> dit was echter verzonnen door de Duitse legerleiding.

2. Slechte economie:

De Duitsers konden de herstelbetalingen niet betalen. Als reactie hierop bezetten de Fransen het Ruhrgebied. --> oproep tot staking --> inflatie.

Symbool (vlag republiek van Weimar)

Duitse kinderen spelen met waardeloos geworden geld.

Hyperinflatie in Venezuela

VMBO KGT  4

3.2  Duitsland van democratie naar dictatuur.

Gevolgen van de economische wereldcrisis

Oplossing slechte economie: Dawesplan --> verlaging herstelbetalingen + leningen vanuit Amerika.

--> periode van economische groei.

- herstelbetalingen hervat

- vanaf 1926 lid Volkenbond

Dit stortte ineen toen in 1929 de beurskrach kwam. Hierdoor brak een economische wereldcrisis uit. Duitsland werd zwaar getroffen.

In 1932 was de helft geheel of gedeeltelijk werkloos.

--> Men is op zoek naar een redder, sterke leider (Hitler).

VMBO KGT  4

3.2  Duitsland van democratie naar dictatuur.

Dictatuur in Duitsland

Hitler had in 1923 al een staatsgreep geprobeerd te grijpen --> 5 jaar cel --> Mein Kampf.

Leider van de NSDAP Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij.

Aanhangers: nazi's

Geïnspireerd door Mussolini --> vóór dictatuur.

Om dit te bereiken gebruikten ze geweld (partijleger SA, Sturmabteilung).

VMBO KGT  4

3.2  Duitsland van democratie naar dictatuur.

Dictatuur in Duitsland

Hitler werd gezien als de oplossing --> verkiezingen 1932 werd de NSDAP de grootste partij.

Op 30 januari 1933 werd Hitler de regeringsleider.

Door een brand op de Rijksdag  (Nederlandse communist Marinus van der Lubbe) stemde het parlement in om Hitler onbeperkte bevoegdheden te geven.

--> Hitler schafte de democratie af --> dictatuur.

Complot Mariunus v/d Lubbe