H4 NN 4-GT Lezen Voorbereiding Leesvaardigheid toetsweek

• Nederlands
• Middelbare school

H4 Lezen

Leerdoelen

- Je leert over leesdoelen

- Je leert over leesstrategieën

Leesdoelen

Elke schrijver heeft een schrijfdoel

Elke lezer heeft een leesdoel

informeren

amuseren

opiniëren

overtuigen

activeren

Leesdoelen uitgebreid

Maar, deze leesdoelen kun je nog veel verder uitwerken.

Kijk maar eens naar de volgende lijst met leesdoelen.

Leesdoelen uitgebreid

- Het onderwerp van een tekst vaststellen.

- Je wilt snel weten of een tekst voor jou bruikbaar/interessant is.

- Je wilt deelonderwerpen vinden.

Leesdoelen uitgebreid

- Je wilt een tekst helemaal goed lezen en begrijpen.

- Je wilt de hoofdzaken van een tekst vinden. 

- Je wilt informatie opzoeken in een tekst.

- Je wilt het antwoord op een vraag zoeken. 

- Je wilt de betrouwbaarheid van een tekst beoordelen. 

Leesstrategieën

Je hebt geleerd om op verschillende manieren te lezen. 

- oriënterend lezen

- globaal lezen

- precies lezen

- zoekend lezen

- kritisch lezen

Welke strategie?

Welke strategie je kiest en gebruikt, hangt af van jouw leesdoel. 

Bepaal dus je leesdoel en kies daarna de juiste strategie. 

Oriënterend lezen

Hoe? Bekijk de tekst. Kijk naar de titel, de tussenkopjes, de illustraties, de anders gedrukte woorden en de bron. Lees ook de 1e alinea. 

Leesdoelen:

- Je wil het onderwerp vaststellen. 

- Je wil snel weten of een tekst voor jou bruikbaar/interessant is. 

Globaal lezen

Hoe? Lees de tussenkopjes. Lees de eerste en laatste alinea. Lees de eerste en laatste zin van alle alinea's.  

Leesdoelen:

- Je wil deelonderwerpen in een tekst vinden. 

Precies lezen

Hoe? Lees de tekst helemaal. Gebruik de woordraadstrategieën bij moeilijke woorden om de betekenis te vinden. Zoek naar de belangrijkste zin(nen) van alinea's en naar signaalwoorden die verbanden aangeven.   

Leesdoelen:

- Je wil een tekst helemaal goed lezen en begrijpen. 

- Je wil hoofdzaken in een tekst vinden. 

Zoekend lezen

Hoe? Kijk naar tussenkopjes en de anders gedrukte woorden. Let ook op opvallende tekens. Als je weet waar de informatie in de tekst staat, ga je precies lezen.    

Leesdoelen:

- Je wil informatie opzoeken in een tekst.  

- Je wil het antwoord op een vraag zoeken.  

Kritisch lezen

Hoe? Beoordeel of de bron actueel of betrouwbaar is. Beoordeel of de schrijver deskundig en openhartig is.    

Leesdoelen:

- Je wil de betrouwbaarheid van de tekst beoordelen. 

Sleep het juiste leesdoel naar de juiste tekst

De schrijver wil je informatie geven

De schrijver wil je amuseren

De schrijver wil je iets leren of uitleggen

De schrijver wil je iets laten doen

Een uitnodigingskaart maken voor een feestje

Een stripverhaal

Een gebruiksaanwijzing

Een krantenartikel

Welke leesstrategie past bij dit leesdoel?

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Precies lezen

Zoekend lezen

Kritisch lezen

Welke leessttrategie hoort waar bij?

Orienterend lezen

Globaal lezen 

Precies lezen

Zoekend lezen

Het vinden van het onderwerp

Het vinden van de hoofdgedachte

Het vinden van deelonderwerpen

Het vinden van specifieke/ gerichte informatie.

onderwerp van een tekst

overig

oriënterend lezen

globaal lezen

bekijk de titel, tussenkopjes  en anders gedrukte woorden

lees de eerste alinea

lees de laatste alinea

Welke leesstragie past bij de juiste activiteit?

oriënterend lezen

globaal lezen

zoekend lezen

intensief lezen

Je wilt de hoofdzaken van een tekst weten.

Je wilt de tekst goed begrijpen.

De betekenis van een woord vinden.

Onderwerp van een tekst bepalen.

oriënterend lezen

globaal lezen

deelonderwerp

onderwerp

eerste en laatste zin alinea lezen

tussenkopjes lezen

middenstuk lezen

inleiding lezen

Globaal lezen

Oriënterend lezen 

Precies lezen

Bekijk: titel, afbeeldingen, tussenkopjes, inleiding 

Lees: eerste en laatste zinnen van een alinea

Om de hoofdgedachte bepalen lees je de tekst nauwkeurig van begin tot eind

onderwerp

hoofdgedachte

complete zin

één of enkele woorden

Dit is nooit een vraag

oriënterend lezen

precies lezen

Op welke manier van lezen vindt je het onderwerp/deelonderwerpen/hoofdgedachte?

onderwerp

deelonderwerpen

hoofdgedachte

oriënterend lezen

globaal lezen

precies lezen

Onderwerp

Deel-

onderwerp

Hoofd-

gedachte

Specifieke informatie

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Precies lezen

Zoekend lezen

Welke onderdelen van de tekst zijn belangrijk bij oriënterend lezen?

Wel

Niet

titel

tussenkopje

schrijver

eerste alinea

laatste alinea

paginanummer

afbeelding

vetgedrukte woorden

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Titel

Plaatjes

Anders gedrukte woorden

Tussenkopjes

De eerste alinea

Eerste en laatste zinnen van alinea's

Oriënterend lezen

Globaal lezen

De bronvermelding

Plaatjes

Anders gedrukte woorden

De laatste zinnen

De tussenkopjes

De eerste zinnen

De titel

De laatste alinea

De kernzinnen van alle alinea's

De eerste alinea

Lees onderstaande leessituaties. Welke leesstrategie pas je toe?

Situatie 1: 

Om 07.00 uur valt de krant door de brievenbus. Voordat je naar school gaat, wil je snel weten wat het belangrijkste nieuws is. 

Situatie 2: 

Voor biologie moet je een werkstuk maken over klimaatverandering. Je hebt op een internet een tekst gevonden over het klimaat. Je wilt weten of je de tekst kunt gebruiken.

Situatie 4:

Je wilt een pretpark bezoeken en bent benieuwd naar de prijzen. Je bezoek de website van het pretpark.

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Zoekend lezen

Globaal lezen

Oriënterend lezen

Zoekend lezen

Ik wil weten wat het onderwerp van de tekst is.

Ik ben op zoek naar eventuele deelonderwerpen

Ik wil (snel) iets opzoeken in een tekst.

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Intensief lezen

Onderwerp vaststellen

Deelonderwerpen vaststellen

Hoofdgedachte vasttellen

Op welke manier van lezen vind je het onderwerp/deelonderwerpen/hoofdgedachte?

onderwerp vinden

deelonderwerpen vinden

het begin van de tekst

Meeste informatie over het onderwerp

oriënterend lezen

globaal lezen

inleiding

middenstuk

Sleep het juiste antwoord naar dit vak:

Hoe vind je het onderwerp in een tekst?

Titel

Plaatjes

Globaal lezen

Oriënterend lezen

Zoekend lezen

Eerste alinea

Tussenkopjes

Laatste alinea

Precies lezen

Globaal lezen

Oriënterend lezen

Zoekend lezen

Ik wil weten wat het onderwerp van de tekst is.

Ik ben op zoek naar eventuele deelonderwerpen.

Ik wil (snel) iets opzoeken in een tekst.

Welke leesstrategie hoort erbij?

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Intensief lezen

Zoekend lezen

Kritisch lezen

Je bladert de folder van de Albert Heijn door. 

Bij het leren onderstreep je de hoofdzaken.

Je zoekt in de bibliotheek naar een boek van de leeslijst.

Je leest de tekst door voordat je de vragen gaat lezen en maken.

Je wil weten of de tekst betrouwbaar is.

Oriënterend lezen

Grondig lezen

Zoekend lezen

In de tv-gids bekijken hoe laat het NOS-journaal komt.

Het doornemen van je werkcontract bij de supermarkt.

Het vluchtig doorlezen van de ochtendkrant.

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Doel: Onderwerp bepalen

Doel: Vinden hoofdzaken

Stap 1: Tekst bekijken

Stap 2: Lees de eerste alinea

Stap 2: Lees de eerste en laatste zin van alle alinea's

Stap 1: Lees de eerste en laatste alinea

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Zoekend lezen

Precies lezen

Zoek de juiste combinaties bij elkaar!

Onderwerp

Deelonderwerpen

Hoofdgedachte

Specifieke informatie

Verkennend lezen

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Zoekend/

scannend lezen

Kritisch lezen

Studerend lezen

doel: 

het vinden van hoofdzaken

doel:

het vinden van bruikbare informatie

Moeilijke woorden opzoeken

De samenhang van de alinea's onderling

Je wilt de hele tekst begrijpen

De eerste en laatste alinea

De kernzinnen van alle alinea's

De hoofdzaken achterhalen

Tekstdoel en onderwerp achterhalen

Anders gedrukte woorden en illustraties

Eerste zinnen en laatste zinnen

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Grondig/intensief lezen

Maken in het lesboek

blz. 96-103

Startopdracht

Opdracht 1-3-5

Snel klaar? Maak dan ook opdracht 2 en 4

Leren voor tentamen/examen

- Je kan de belangrijkste informatie uit de tekst halen. 

- Je weet welk leesdoel je hebt. 

- Je kunt de manieren van lezen daarop afstemmen.