5.4 Politiek en samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Alleen voor het beantwoorden van vragen heb je je telefoon nodig, leg hem anders plat op je tafel
  

(online) Rules!

• Wat je in real life niet zou doen, doe je ook online niet

• We hebben de camera aan en de microfoon op mute (tenzij anders aangegeven)

• We doen actief mee aan de les.

• Vraag of wil je iets zeggen: gebruik het handje in teams
  

Bestuur na 1848

Sleep de volgende bestuursorganen naar de juiste plek

Staatshoofd

Premier

Provinciale staten

Eerste Kamer

Tweede Kamer

Regering

Liberalen

Socialisten

Veel overheidsbemoeienis

Weinig belasting

Vrijheid

Weinig overheidsbemoeienis

Gelijkheid

Vrije markt

Veiligheid

Gezondheidszorg

Stakingen

Liberalen

Socialisten

• Vaak uit gegoede families

Kernpunten liberalen:

1. Vrijheid
2. Vrije markt
3. Zo weinig mogelijk overheidsbemoeienis
4. (dus zo weinig mogelijk belasting)
   
5. Veiligheid, infrastructuur, etc.
   

• Vaak arbeiders

Kernpunten Socialisten:

1. Gelijkheid
2. Minder verschillen tussen arm en rijk
3. Zo veel mogelijk overheidsbemoeienis
4. (dus zo weinig mogelijk belasting)
   
5. Gratis onderwijs, gezondheidszorg, betaalbare huisvesting, etc.
   

Welke bevolkingsgroep was in de negentiende eeuw niet actief in de politiek?

De negentiende-eeuwse vrouw

1. De taak van de vrouw is het moederschap, de zorg voor de man en kinderen.
2. Meisjes die al naar school gingen, werden hier op voorbereid op de meisjesschool.
3. Vrouwen kunnen geen rechtszaak beginnen.
4. Vrouwen zijn handelingsonbekwaam; mogen geen geld bezitten of zonder toestemming iets kopen.
5. Vrouwen mocht niet stemmen, noch gekozen worden.
   

In 1883 probeerde Aletta voor het eerst te stemmen. Omdat ze volgens haar voldeed aan de wettelijke verplichtingen. Voldeed zij inderdaad aan de wettelijke criteria?

1. Ja
2. Nee

Feministen

• Eerste feministische golf
• Aletta Jacobs, Wilhelmina Drucker

• Eis: emancipatie van de vrouwen (gelijkstelling van gelijke rechten)

Langzaam komen er verbeteringen:

1. Meisjes mogen naar het gymnasium of HBS
2. Universiteiten laten meisjes toe
3. Wettelijke medezeggenschap over de kinderen
4. Voorbehoedsmiddelen werden populairder onder vrouwen

• Alleen... geen stemrecht. Want: 'Mannen zijn verstandiger dan vrouwen'
  

De confessionelen

• Confessionelen: katholieken en protestantse partijen

(Hoewel beide christelijk, in de politiek konden ze niet met elkaar opschieten)

Kernpunten confessionelen

• Politiek vanuit het christelijke geloof
• Verwierpen de ideeën van de verlichting
  
• Vaak conservatief (behoudend) in standpunten zoals: man vrouw verhouding, familie, huwelijk, etc.

• Eis: Subsidie voor bijzonder onderwijs (gelovige scholen), alleen openbare scholen werden gefinancierd vanuit de overheid. Dit kwam bekend te staan als schoolstrijd.
  

Tijdens de pacificatie van 1917. Werden er bij bepaalde groepen een compromis gesloten. Plaats deze groepen op de juiste plaats in de afbeelding.

Socialisten

Feminsten

Confessionelen

Liberalen

Socialisten

Feministen

Confessionelen

Schoolstrijd

Gratis gezondheid zorg

Tegen de verlichting

Vrijheid

Algemeen mannen kiesrecht

Emancipatie

Gelijkheid

Vrije markt

Politiek vanuit de bijbel

Zo weinig mogelijk belasting

Homework

(optioneel)*

5.1: 2, 3, 5, 6

*Waarom optioneel? Om de huiswerkdruk te verminderen en jullie de kans geven om prioriteiten te stellen. Desondanks wil ik het je wel aanraden om het wél te maken, het blijft een goede oefening. Hier zijn echter wel een paar voorwaarden aan verbonden. Mocht je er niet zo goed voor staan bij geschiedenis, dan kan ik je wel (nadrukkelijk) aanraden om het huiswerk te maken. In sommige gevallen kan ik je zelfs verplichten als ik denk dat het nodig is. In die gevallen controleer ik het huiswerk ook.