Thema 5.4 zenuwstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Leerdoelen

• Je kunt de bouw en functies van het zenuwstelsel beschrijven.

• Je kunt de bouw en functies van drie typen zenuwcellen en zenuwen beschrijven.
• Je kunt een reflexboog beschrijven.

De bouw van het zenuwstelsel

• Centrale zenuwstelsel (CZ): hersenen en ruggenmerg
• Zenuwen verbinden CZ met alle lichaamsdelen

De werking van het zenuwstelsel

• Een prikkel wordt opgevangen door je zintuigcellen
• Impulsen worden via zenuwen naar je hersenen geleid
• Impulsen worden verwerkt in de hersenen: je wordt je bewust van de prikkel
• Hersenen kunnen impulsen afgeven aan spieren en klieren

Zenuwcellen

Zenuwstelsel bevat miljoenen zenuwcellen

• Zenuwcel: cellichaam en uitlopers

Zenuwcellen

• Cellichaam: celkern, ligt in of vlakbij CZ
• Uitlopers geleiden impulsen van of naar cellichaam
• Uitlopers kunnen heel lang zijn!

Zenuwen

Uitlopers liggen samen in een zenuw met een dun laagje tussen de uitlopers

Uitlopers kunnen tegelijk impulsen geleiden

Zenuwen

• Delen van hoofd en hals zijn direct verbonden met de hersenen
• Romp en ledematen zijn door zenuwen in het ruggenmerg verbonden met de hersenen
• Ruggenmerg is omgeven door wervels

 Typen zenuwcellen

Drie typen zenuwcellen:

• Gevoelszenuwcellen
• Schakelcellen 
• Bewegingszenuwcellen

Reflex (en reflexboog)

Reflexboog

= de weg die de impulsen afleggen bij een reflex.