06-11-2024 Grammatica les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Welkom K3

Leerdoel:

Redekundig ontleden oefenen (herhaling)

Planning:

Instructie over ontleden in leerjaar 2

Oefenen met redekundig ontleden 

Taalkundig of redekundig 

Taalkundig ontleden is het benoemen van woordsoorten (vorige les).

--> Redekundig ontleden is het benoemen van zinsdelen:

persoonsvorm, onderwerp, gezegde, lijdend voorwerp... 

Weet je het nog?

Taalkundig ontleden...

Welke woordsoorten hebben we de vorige les herhaald?

Redekundig ontleden 

Persoonsvorm

Onderwerp

Werkwoordelijk gezegde (DOEN)

Lijdend voorwerp 

(Meewerkend voorwerp)

(Bijwoordelijke bepaling)

Persoonsvorm en zinsdelen

Zoek de persoonsvorm door de zin in een andere tijd te zetten.

TIJDPROEF

Ik schreef een brief aan mijn tante.

Ik schrijf een brief aan mijn tante.

Alles wat je voor de persoonsvorm kunt plaatsen is een zinsdeel. 

Ik is dus een zinsdeel, want dat staat vóór de persoonsvorm. 

Een brief schrijf ik aan mijn tante.          Een brief is een zinsdeel

Aan mijn tante schrijf ik een brief.          Aan mijn tante is een zinsdeel

Ik / schreef/ een brief / aan mijn tante/

Onderwerp

Wanneer je de persoonsvorm hebt gevonden (door de tijd te veranderen) en de zinsdelen hebt gevonden, kun je het onderwerp zoeken.

- Het onderwerp verandert met de persoonsvorm mee wanneer je er enkelvoud of meervoud van maakt. GETALPROEF  

Let op:

De meisjes hebben vandaag een hockeywedstrijd. 

Eerst de persoonsvorm zoeken: De meisjes hadden vandaag een hockeywedstrijd (tt naar vt).

De zin verdelen in zinsdelen: De meisjes / hebben / vandaag /  een hockeywedstrijd/ 

Wat verandert met de persoonsvorm mee wanneer we de zin veranderen naar enkelvoud?

Het meisje /  heeft / vandaag / een hockeywedstrijd/      De meisjes --> het meisje 

Werkwoordelijk gezegde 

De persoonsvorm plus alle werkwoorden in de zin. 

De jongens / gingen / de hele middag / gamen. 

De jongens / gaan / de hele middag / gamen.

pv = gingen

ow = de jongens (De jongen ging de hele middag gamen)

wwg = gingen gamen (DOEN)

Lijdend voorwerp 

Even terug naar deze zin:

Ik / schreef / een brief / aan mijn tante/

ow      pv           

IEMAND schrijft IETS

Het zinsdeel IETS is hier een lijdend voorwerp

Ik schreef een brief

Samengestelde zinnen 

Maak de volgende zin af:
Ik heb ontzettend veel zin in Nederlands, dus.....

Wat is een samengestelde zin?

1. een zin met 1 onderwerp
2. een zin met 1 persoonsvorm
3. een zin met 2 of meer persoonsvormen
4. een zin zonder onderwerp

Noem de persoonsvorm(en) in de volgende zin: Mijn moeder kijkt graag tv en ik luister graag naar muziek.

Noem de persoonsvorm(en) in de volgende zin: Afgelopen weekend was een mooi weekend, want Max Verstappen won de Grand Prix van Brazilië.

Wat is een voegwoord?

1. verbindt zinnen of woorden met elkaar.
2. verbindt een werkwoord aan een ander werkwoord.
3. zijn twee woorden die aan elkaar verbonden zijn.

Je kunt nu...

- Enkelvoudige en samengestelde zinnen herkennen

- De enkelvoudige zin ontleden (pv, ow, wwg, lv)

- Persoonsvormen uit een samengestelde zin benoemen

Oefenen:

Cursus 5 Grammatica, paragraaf 2 herhaling leerjaar 2

--> Extra oefenen kan bij TRAINEN (dit is ook onderdeel van het proefwerk)

Oefenen voor het proefwerk

Al deze onderdelen kun je oefenen!

Huiswerk

Cursus 5 Grammatica, paragraaf 2 herhaling leerjaar 2

Extra oefenen bij TRAINEN!