Thema 3, basisstof 3 en 4, les 1

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Thema 3, basisstof 3 en 4

Les 1

Wat weet je nog van vorige week?

Pak je IPad en doe mee!

Vorige week heb je geleerd waarvoor mensen het milieu gebruiken.
Op welke manieren gebruikt de mens het milieu?

1. Voor zuurstof, water, voedsel, energie en grondstoffen
2. Voor recreatie
3. A en B zijn beide onjuist
4. A en B zijn beide juist

Waarvan is het toevoegen van stoffen aan het milieu een voorbeeld?

1. Aantasting
2. Toename biodiversiteit
3. Uitputting
4. Vervuiling

Waar is sprake van een duurzame voedselproductie?

1. Alleen in de biologische veeteelt
2. Alleen in de bio-industrie
3. Bij geen van beide
4. Zowel in de biologische veeteelt als in de bio-industrie

Leerdoelen deze week:

1. Je kunt uitleggen wat akkerbouw en tuinbouw is
2. Je kunt de kenmerken van bestrijdingsmiddelen en biologische bestrijding noemen.
3. Je kunt het verschil uitleggen tussen niet-biologische landbouw en biologische landbouw.
4. Je kunt de belangrijkste energiebronnen noemen met hun voordelen en nadelen.

Wat doen we deze les?

•  Uitleg basisstof 3 
  
• Maken basisstof 3
• Met behulp van het antwoordenboek (in Teams en SOM te vinden) nakijken van basisstof 1 en 2, voor wie niet in het digitale boek werkt.

Basisstof 3: Plantaardig voedsel

• Plantaardig voedsel komt uit de akkerbouw.
• Er zijn verschillende vormen van akkerbouw:

1. monoculturen
2. tuinbouw
3. glastuinbouw
4. Biologische tuinbouw

Monocultuur

één soort voedingsgewas op een grote akker

Er kunnen grote machines gebruikt worden

Er wordt veel kunstmest gebruikt

Voordelen: hoge productie, lage prijs

Nadelen: uitputting van de bodem, grotere kans op ziekten en plagen.

Tuinbouw 

Tuinbouw = akkerbouw, waarbij kleinere of geen machines gebruikt worden

Er zijn 2 soorten tuinbouw:

1. in open grond (=tuinbouw)

2. in kassen (= glastuinbouw)

Voordelen glastuinbouw: hele jaar door is het gewas te kweken, hoge opbrengst en optimale groei. Temperatuur, water, licht en hoeveelheid voedingsstoffen zijn makkelijk te regelen.

Nadelen glastuinbouw: veel energie nodig, veel afvalstoffen door verbranding aardgas

Biologische tuinbouw

Kleinschalige tuinbouw zonder gebruik van kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen

Er wordt aan vruchtwisseling gedaan: elk jaar wordt een ander soort gewas op het stuk grond verbouwd, om ziekten en uitputting van de bodem te voorkomen.

Nadeel: opbrengst is lager

Waarvan zie je
hiernaast een voorbeeld?

1. Akkerbouw
2. Biologische tuinbouw
3. Glastuinbouw
4. Tuinbouw

Ziekten en plagen in de akkerbouw

Ziekten: Door bacteriën en schimmels

Plaag: veel dieren eten van de gewassen.

Komt beide veel voor in monoculturen omdat:

1. Gewassen dicht op elkaar staan

2.Er voldoende voedsel is dat een diersoort lekker vind

Bestrijden van ziekten en plagen

Dit kan op twee manieren:

1. Met chemische bestrijdingsmiddelen 
2. Biologisch

Chemische bestrijdingsmiddelen

Ook wel biociden, pesticiden of gewasbeschermingsmiddelen genoemd.

Voordelen:

• goedkoop
• effectief
• werkt snel

Chemische bestrijdingsmiddelen

Nadelen:

• Wordt langzaam afgebroken, blijft daardoor lang in het milieu
• Er kan resistentie (=ongevoeligheid) ontstaan
• Bij het gebruik van niet-selectieve middelen kunnen ook nuttige organismen dood gaan.

Worden bij biologische bestrijding biociden gebruikt?

1. Ja
2. Nee

Gaat de zin hieronder over een plaag of over een ziekte?

Aardappelrot is een bacterie die aardappels aantast.

1. Plaag
2. Ziekte

DDT is een bestrijdingsmiddel dat vroeger gebruikt werd om plagen van verschillende soorten insecten te bestrijden.
Is DDT een selectief of niet-selectief bestrijdingsmiddel?
Leg je antwoord uit.

Zelf aan de slag

Maak opgave 13 t/m 17 van basisstof 3 in je (online) boek.

Klaar?

• Kijk basisstof 1 en 2 na (als je 
   niet digitaal hebt gewerkt).
  Het antwoordenboek vindt je in Teams en in SOM
   of 
  Ga vast verder met basisstof 4
  

Extra uitleg nodig? 

• Stel je vraag via teams aan mij 
  
  of 
  
• gebruik de volgende filmpjes in je online boek
  

      - opgave 13: monoculturen

      - opgave 14: glastuinbouw

      - opgave 15: chemische bestrijdingsmiddelen

      - opgave 16: biologische bestrijding

Huiswerk voor volgende les

- Basisstof 3 afmaken

- Leren basisstof 1 t/m 3

- Zorg dat basisstof 1 en 2 nagekeken én verbeterd zijn (als je niet digitaal werkt)