Cultuur van het moderne

H8.1 EXPRESSIE 
Cultuur van het moderne
1 / 21
next
Slide 1: Slide
KunstMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 21 slides, with text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

H8.1 EXPRESSIE 
Cultuur van het moderne

Slide 1 - Slide

Deel 1    8.1 Expressie

Expressie Collectief, interdisciplinair, Gesamtkunstwerk

Het Oerparadijs Isadora Duncan, Faun, Oerwoud

Onderhuids Nachtmerrie, egodocument, moord
 

Slide 2 - Slide

8.1 Expressie
Expressionisme
Van weergeven van de werkelijkheid naar weergeven van het innerlijk (1900). 
Eigenzinnige chaotische stijl. 
8.1 Expressie
Rottluff, Farizeëers, 1912

Jean-Francois Millet. De arenleesters (1857)

Slide 3 - Slide

Freud's publicatie  
"de droomduiding" over hoe opvoeding en cultuur je onze directe emoties en driften weg-drukken. 

Inspireert kunstenaars tot expressie van emoties in kunst





 

Slide 4 - Slide

Af van de heersende regels: Kleurenleer, perspectief, ballet techniek, toonladders.
Realistisch kleurgebruik.                                  Felle, met name primaire kleuren
                                                                                Vervreemde kleuren 
Mary Cassatt - Het boodtochtje (1893-1894)
Franz Marc - Die gelbe Kuh, 1911

Slide 5 - Slide

Af van de heersende regels: Kleurenleer, perspectief, ballet techniek, toonladders.
George Measom - Gravure van het interieur van Crystal Palace (1851)
Pablo Picasso

Slide 6 - Slide

Af van de heersende regels: Kleurenleer, perspectief, ballet techniek, toonladders.
Klassieke ballet regels                                                Alledaagse bewegingen zoals                                                                                                         lopen,huppelen.  liggen,   
                                                             

Slide 7 - Slide

Klassieke noten notatie                                                  12 Toons muziek - dodecafonie
Af van de heersende regels: Kleurenleer, perspectief, ballet techniek, toonladders.

Slide 8 - Slide

Der Blauwe Reiter
De grove stijl, abstracte vormen en felle/ onnat-uurlijke kleuren die de expressionistische kunstenaar hanteert valt niet bij iedereen in de smaak.

Hierdoor ontstaan kunstenaar collectieven.
Zo ook "Der Blauwe Reiter" 

Slide 9 - Slide

  • Binnen het expressionisme werken veel kunstenaars interdisciplinair. 

  • Kunstenaars gaan op zoek naar expressie binnen andere disciplines.   

  • Oskar Kokoschka schrijft het eerst interdisciplinaire toneelstuk. 

  • Kokoshka is opgeleid als kunstschilder.
Expressie - Interdisciplinair

Slide 10 - Slide

Het verhaal speelt zich af in de prehistorie. Dit zie je duidelijk terug. De rollen zijn dierlijk.
Expressie - Interdisciplinair

Slide 11 - Slide

Kokoschka schrijft "Mörder" als Gesamtkunstwerk met instructies voor alle onderdelen van de voorstelling  

 
In een Gesamtkunstwerk draait het om een samenspel van alle kunsten.

Het Gesamtkunstwerk valt
zeer wisselend in de smaak
bij het publiek
Expressie - Gesamtkunstwerk

Slide 12 - Slide

Op zoek niet alleen naar de donkere kanten van onze psyche maar ook naar de oorsprong. 

 

Isadora Duncan ( 1877 - 1927)
Amerikaanse die met name in Europa werkt.

  • Grondlegster moderne dans
  • Gaat in tegen academische regels
  • Contact met de grond is een voorwaarde
  • Dansen op blote voeten, wapperende kleding, los haar

 

Matisse Heeft zich inspireren door Isadora Duncan
Expressie - Het oerparadijs - Isadora Duncan

Slide 13 - Slide

Isadora Duncan ( 1877 - 1927)
  • Grondlegster moderne dans
  • Gaat in tegen academische regels
  • Contact met de grond is een voorwaarde
  • Dansen op blote voeten, wapperende kleding, los haar

 

Expressie - Het oerparadijs - Isadora Duncan
 


 
 

Slide 14 - Slide

Les Ballet Russes (belangrijke rol vernieuwing theater dans)
 
  • De waardering voor niet-westerse kunst speelt een rol in het succes van het dansgezelschap Les Ballets Russes in Parijs. 
  • Er is lang en succesvol samen gewerkt binnen de kunsten
  • Leider en inspirator, meer dan twintig jaar lang, was Serge Diaghilev, zelf amateur op elk gebied, maar met een fijne neus voor wat nieuw, modern en (vaak) modieus was.  
  • “Verbaas me!” was steeds weer opnieuw zijn opdracht aan de schilders, de schrijvers en de componisten die met hem samenwerkten




 

Expressie - Het oerparadijs - Faun
 


 
 

Slide 15 - Slide

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Expressie 
 

 


Les Ballet Russes 
  • Voerde geen lange, avondvullende balletten op, maar afwisselende programma's met korte balletten.
  • Dansers waren zeer goed getraind (aan tsaristische opleidingen) en technisch beter dan de West-Europese dansers.
  • De balletten waren op oriëntaalse vertellingen gebaseerd (sprookjesachtig uit met fel gekleurde kostuums en weelderige, exotisch ogende decors) 
  • Verder was nog vernieuwend: de terugkeer van de mannelijke sterdanser, die in het romantische ballet bijna geheel verdwenen was of een zeer ondergeschikte rol had. 




 

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Les Ballets Suédois 
(Zweeds dansgezelschap uit Parijs)

La création du monde (1923)
  • Schepping van de wereld in de oerwouden van Afrika
  • Hier zijn de nog één met de natuur
  • Decors en kostuums verwijzen naar de Afrikaanse roots
  • Sierlijkheid is door kostuums onmogelijk.
  • Invloeden van Jazz zijn terug te horen (componist Darius Milhaud reisde door Amerika)

Slide 18 - Slide


ERWARTUNG
Sigmund Freud publiceert in 1900 zijn studie Traumdeutung:
Gedrag van de mens wordt gestuurd door zijn onderbewuste. 
Hieronder gaan werkelijke emoties, gevoelens en driften schuil als een ongetemd beest.

Freud probeert een beeld te krijgen wat patiënten verdringen/niet hardop kan worden gezegd, door rationeel denken op te heffen (hypnose, vrij associëren over dromen)

Zijn theorie: we leren ons aan te passen naar wat van ons wordt verlangd. Dierlijke driften en (seksuele) verlangens worden weggestopt, alles lijkt onder controle.
Freud interesseert die momenten waar de controle wegvalt.







Slide 19 - Slide

Slide 20 - Video

Nachtmerrie
Arnold Schönberg is componist, schrijft Erwartung 1909 (zangstuk voor sopraan en orkest) Het libretto (= tekst van een opera) is een soort droom/nachtmerrie.
 De naamloze, wanhopige vrouw van het drama zoekt haar geliefde en treft hem dood in het woud aan.
 Dwaalt ‘s nachts door ondoordringbaar bos, hopend, vrezend wat ze aan zal treffen.
 Alles in het donker jaagt haar schrik aan, ze hallucineert en is bang.
 
Publiek krijgt een kijkje in haar binnenwereld. Schönberg voegt in de tekst aanwijzingen toe voor de zangeres.

Het expressionistische Erwartung is:
  •  niet bedoeld om prettig in het gehoor te liggen
  •  wel bedoeld om zo indringend mogelijk uitdrukking te geven aan gevoelens
  •  er is meer sprake van spreken dan van zingen 







Slide 21 - Slide