3H/V Proefles Biologie DNA

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom bij Biologie

Deze proefles:

- Wat kan je verwachten van Biologie in de bovenbouw havo/vwo?

- Voorbeeld miniles: Cel als eiwitfabriek

- Afsluiting/ Vragenronde

Waarom wel, niet of twijfel
om voor Biologie te kiezen?

Bij Biologie werk je met: 

Programma Biologie 4H/4V

Semester 1

Gedrag

Cel en leven

Onderzoek doen

Voortplanting

H: Voeding en vertering

V: Erfelijkheid

verschillende practica en groepsopdrachten

Semester 2

H: Zintuigen en zenuwen

V: Evolutie

Soorten en populaties

Ecologie

Onderwerpen 5V/5H

- Bloedsomloop

- Voeding en vertering: 5V

- Uitscheiding

- Hormonen

- Zenuwstelsel

- Zintuigen: 5V

- Ecosystemen en kringlopen

- Afweer

Onderwerpen 6V

- DNA

- Eiwitten

- Spieren en verbranding

- Planten

Biologie moeilijk?

- Veel leerwerk; kennis en begrippen

- Rekenwerk

- Onderzoeksvaardigheden

- Toetsen bevatten veel toepassing en inzicht vragen, alleen uit je hoofd leren is dus niet voldoende

- Veel overlap met scheikunde (biochemie) bij vwo

- Begrijpen en uitleggen van processen op het kleinste niveau (moleculair en cellulair) bij vwo; bij havo minder cel en molecuulniveau, meer orgaanniveau

Cellen

- Meer dan celkern, cytoplasma en celmembraan!

- Maken eiwitten, stoffen betrokken zijn bij alle levensprocessen. 

- De bouwstenen voor eiwitten zijn aminozuren.

Waar in de cel ligt de bouwinstructie voor het maken van eiwitten?

Opdracht

We bekijken een video over DNA en het maken van eiwitten in de cel. Kan jij na afloop vertellen:

WAT IS HET VERBAND TUSSEN DNA en AMINOZUREN?

AMINOZUREN EN EEN EIWIT?

Hoeveel DNA-basen vormen de code voor 1 aminozuur?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Welk molecuul brengt de boodschap van het DNA naar de eiwitfabriek=ribosoom?

1. DNA
2. aminozuur
3. RNA
4. eiwit

Aminozuren zijn de bouwstenen voor ....

Vier verschillende stikstofbasen: Adenine (A), Thymine (T), Cytosine (C), Guanine (G); Combinaties A=T en C≡G (baseparing)

3 basen op een rij=code voor aminozuur

gen= rij basen voor 1 eiwit

DNA

Welke basen zitten in de complementaire streng van ATGGT?

Eiwitproductie

1. Eiwitproductie begint in de celkern. Een stukje DNA bevat de bouwinstructie voor een eiwit

2. Dit stukje wordt gekopieerd in de vorm van een RNA molecuul (transcriptie)

3. Via de kern poriën reist het RNA molecuul vervolgens naar het cytoplasma

4. Een ribosoom “leest” het RNA- molecuul en koppelt dan aminozuren aan elkaar volgens de bouwinstructie (translatie)

DNA naar boodschapper RNA

- RNA is enkelstrengs

- RNA heeft Uracil (U) ipv Thymine (T) als stikstofbase

Tegenover de A wordt een U ingebouwd en tegenover T een A

Bij C een G en bij G een C.

Een gen heeft de volgende DNA-code:
TTG-TCC-AAG-AAT-CCG-TAA.
Wat is het RNA kopie van dit gen?

Translatie: RNA naar eiwit

Het RNA verlaat de kern (via een kernporie) naar het cytoplasma en bindt aan een ribosoom.

Het ribosoom leest het mRNA in steeds 3 basen tegelijk (triplet/ codon).

Translatie: RNA naar eiwit

Kraak de code!

Vertaal de RNA-code naar eiwit:

AAC-AGG-UUC-UUA-GGC-AUU 

Antwoord

Asparagine - Arginine - Phenylalanine - 

Leucine - Glycine  - Isoleucine

Genetisch modificatie

Ben je voldoende geïnformeerd om een keuze te kunnen maken?

1. Ja, ik kies wel voor Bio
2. Ja, ik kies niet voor Bio
3. Nee, ik twijfel nog

Vragen?