Hoofdstuk 5: Demografie & Migratie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

4 oefenvragen

Gebruik de bronnen.
In de koloniale periode is de basis gelegd van het huidige
centrum-periferiepatroon. Na de dekolonisatie behoorden
Burkina Faso en Vietnam beide tot de groep van perifere landen.
Tegenwoordig neemt Vietnam in het wereldsysteem een andere positie in.
Geef met twee voorbeelden uit bron 2 aan
waaruit deze andere positie van Vietnam blijkt.

Gebruik de bron.
In Burkina Faso is door de kolonisatie Frans de officiële taal geworden.
In Vietnam is de officiële taal Vietnamees gebleven.
Beredeneer met bron 1 waarom in Burkina Faso de officiële taal Frans is
geworden, maar in Vietnam niet.

Geef aan welk cirkeldiagram uit de bron
bij elk land hoort en welk leeftijdsdiagram
uit de bron bij elk land hoort. Kies uit:
Burkina Faso, Vietnam, Frankrijk

Gebruik de bron.
Geef twee oorzaken waardoor de ligging van Burkina Faso in de huidige
globaliserende wereld minder gunstig is dan de ligging van Vietnam.

Hoofdstuk 5: Demografie en migratie

Hoe zat het ook alweer: Demografisch Transitiemodel 

Sleep de juiste hotspot naar de juiste plek in de grafiek

In deze fase sterven er veel mensen: Er is weinig geld voor gezondheidszorg, voedsel, veilig drinkwater en hygiëne

In deze fase stijgt het gemiddeld inkomen van een land. Daardoor worden basisvoorzieningen beter. Zo wordt de gezondheidszorg beter, wordt er gezorgd voor veilig drinkwater en worden veel meer mensen gevaccineerd. Hierdoor daalt het sterftecijfer. 

Er is een groot verschil tussen het geboorte- en sterftecijfer. Het sterftecijfer is laag, terwijl het geboortecijfer hoog is. Omdat er veel meer mensen worden geboren dan er sterven, groeit de bevolking enorm.  

Het land ontwikkelt zich verder. Meiden gaan langer naar school, gaan vaker werken en trouwen later. Hierdoor krijgen ze later kinderen en daalt het geboortecijfer. 

Op een gegeven moment hebben rijke landen een laag geboorte- en een laag sterftecijfer. Omdat ze ongeveer even laag zijn, groeit de bevolking nauwelijks. Veel rijke landen (zoals Nederland) zitten in deze fase. 

In de 5e fase stijgt het sterftecijfer weer. Niet omdat het land arm wordt of er oorlog uitbreekt, maar omdat de bevolking zo oud is geworden dat deze groep mensen komt te overlijden. Landen als Duitsland en Rusland zijn in deze fase beland. 

www.gapminder.org

Kortom:

Afrikaanse landen redelijk ver gevorderd in demografische transitie (overal al redelijk laag sterftecijfer)

• Onderwijs (voor meiden!) belangrijk (effect corona!)
  

Maar; grote verschillen!

• Rijke landen bijna "westers"
• Arme landen hebben hoog geboortecijfer --> Bevolkingsexplosie (zie volgende dia)
• --> "Youth Bulge"

www.populationpyramid.net

Wat is de belangrijkste oorzaak van de groei van steden?

Ruimtelijke verschillen

Enkele landen op Europees niveau, 

Maar bij de andere 3 groepen landen daalt het geboortecijfer trager dan verwacht:

--> Enorme bevolkingsgroei (vooral platteland)

--> Groei steden

--> Vraag naar voedsel en werk

Urbanisatie

Grote groei bevolking (laag sterftecijfer, hoog geboortecijfer)

Trekken naar de stad

Nog lage urbanisatiegraad, 

maar een hoog urbanisatietempo

Nadeling effect urbanisatie

Er valt meer neerslag: in ontbost gebied is de hoeveelheid neerslag nog meer gestegen!

Er is minder ruimte voor water om de bodem in te trekken

Er wordt niet nagedacht over het afvoeren van water

Er wordt veel gebouwd op locaties die gevoelig zijn voor overstromingen

--> Hevige overstromingen in steden (ook in 2022)

Migratietheorie

Push & pull                                 vs                               transitiemodel

Migratie naar Europa

Route steeds moeilijker

70% migreert binnen Afrika, 12% gaat naar Europa

Toch: Tussen 2010 en 2020 groei van 40% van migranten binnen Sub-Saharan Africa

Door inkomensstijging, zal migratie toenemen: Nu migreert 2% van de bevolking t.o.v. 3,5% wereldwijd

Effecten van migratie

Remittances: Geldzendingen

Werkervaring (braingain)

Ideen

Nadelen:

- Juist rijke/jonge/hoogopgeleide bevolking vertrekt

Huiswerk

Zie magister

Volgende keer:

Migratie