02 Wegen van Navolging - Christendom - les 2

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Huiswerk 4-9-2020

Het huiswerk voor de les van vrijdag 4 september 2020 is het volgende:

- lezen pagina's 11 tot en met 14

- maken de opdrachten 5 t/m 7 van het werkboek

Leerdoel

A. Je weet wat 'kerk' betekent;

B. Je kent de vier beelden over de kerk;

C. Je kunt uitleggen waarom Jezus Christus in het middelpunt moet staan in de kerk.

D. Welke symbolen van geloof er in het Christendom worden gebruikt

Bespreken opdrachten 1 en 2 

Opdracht 1

Antwoorden opdracht 1 pagina 7

1. plaats Rome

 foto 2

 stroming R

2. plaats Moskou

 foto 4

 stroming O

3. plaats Londen

 foto 3

 stroming A

4. plaats Barcelona

 foto 6

 stroming R

5. plaats Wittenberg

 foto 1

 stroming P

6. plaats Parijs

 foto 5

 stroming R

Opdracht 2

Antwoorden opdracht 2 pagina 8

1. Israël

2. Griekenland 

3. Italië 

4. Spanje 

5. Ethiopië 

6. Frankrijk 

7. Engeland 

8. Ierland 

9. Nederland

10. Duitsland 

11. Polen 

12. Rusland 

13. China 

14. Brazilië 

15. Verenigde Staten 

16. Chili 

17. Indonesië 

Opdracht 4

Opdracht 4 pag. 10

a. Noord-Brabant en Limburg (54% en 68%).

b. Zeeland en Friesland (30% en 30%).

c. Sinds de tachtigjarige oorlog zijn veel protestanten vanuit het overwegend rooms-katholieke zuiden naar gebieden boven de grote rivieren verhuisd. Zelfs in de tijd van de Franse overheersing is er nog een emigratie geweest toen de Hugenoten (protestanten) van het katholieke Frankrijk naar de meer overwegend protestantse noordelijke gebieden vluchtten.

Korte geschiedenis

Het Christendom was eerst een geloof dat niet werd geaccepteerd. Denk aan de kruisiging van Jezus Christus en aanhangers die in het Colloseum werden vermoord. Toch werd het geloof onder armen, slaven en vrouwen erg populair. Voor het eerst pleit een geloof dat je leven in het hiernamaals beter wordt als je in het aardse leven leeft naar het geloof. Het Christendom werd stiekem beleid. Dat zie je ook terug in de kunst, die in eerste instantie naast de Romeinse kunst staat. Zo ontstaat iconografie en beeldtaal. Verborgen symbolen en tekens die staan voor het christendom. Rijkere aanhangers van het christendom versieren hun graftombes met fraaie fresco's en reliefs op hun tombes. In 313 maakt keizer Constantijn het Christendom tolerant en bekeerde hij zich op zijn sterfbed als allereerste Christelijke keizer ooit. Theodosius maakte in 380 het  Christendom tot staatsgodsdienst. Met de spitsing van het Oost en West Romeinse rijk komt er een splitising tussen byzantijnse kunst en vroegchristelijke kunst.

Rond het jaar 100 schreef de Romeinse historicus Tacitus:

‘In 64 was er een grote brand: de helft van Rome 

brandde af.  Al gauw werd verteld dat keizer Nero 

de brand had laten aansteken, omdat hij ruimte nodig 

had voor een nieuw paleis. Daarom gaf Nero de 

christenen de schuld. Hij liet hen zwaar straffen.

Zo kregen zij beestenvellen aangetrokken om door 

wilde honden verscheurd te worden, of ze werden 

gekruisigd, of ze werden door vuur gedood: aan het 

eind van de dag werden ze aangestoken om te dienen 

als straatverlichting.’

Christenvervolging

• Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 
• Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, en dat is niet de Romeinse keizer!

• De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...
  

Onder sommige Romeinse steden bevonden zich catacomben waarin christenen (maar ook Joden) hun doden begroeven.

Veel van deze catacomben zijn mooi versierd met christelijke muurschilderingen.

De catacomben werden soms ook gebruikt voor kerkdiensten, omdat het boven de grond te gevaarlijk was om openlijk voor je geloof uit te komen.

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Voor de leeuwen gooien, was een gebruikelijk doodstraf voor christenen tijdens hun vervolgingen in het Romeinse Rijk.

Het moet een gruwelijk spektakel zijn geweest, maar wat vooral indruk op de toeschouwers maakte was dat de christenen soms niet gingen vechten met de leeuwen, maar bidden tot hun god. 

De toeschouwers waren verbijsterd, maar ook nieuwsgierig: als je toch zoveel vertrouwen in je god hebt, dan moet het wel een hele goede god zijn. 

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Keizer Nero was één van de felste tegenstanders van de christenen. Hij gaf hen de schuld van de grote brand van Rome (die hij vermoedelijk zelf had laten stichten) en liet hen op de meest gruwelijke manieren aan hun eind komen.

Dit is een schilderij uit de 19e eeuw: Nero kijkt naar het lichaam van een christen die zojuist om het leven is gebracht.

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Om voor elkaar (maar niet voor de Romeinen!) herkenbaar te zijn, gebruikten christenen symbolen. Zo tekenden ze bijvoorbeeld een ichthus (vis) in het zand om hun geloof aan andere christenen kenbaar te maken. Als er dan een Romein in de buurt was, konden ze het symbool weer eenvoudig wissen.

Hoewel de naam ichthus, vis betekent, is het ook een afkorting van de eerste letters van: Jezus Christus, Gods zoon, (en / de) Redder, in het Grieks.

Welke christelijke symbolen zie je in het logo?

Bron 2 Eén van de vele sarcofagen (stenen doodskisten) met christelijke symbolen uit omstreeks 350, gevonden in een van de ondergrondse begraafplaatsen van Rome.

protestantse kerk

katholieke kerk

Bespreken opdracht 6 pag. 12

Bespreken opdracht 7 pag. 14

Constantijn de Grote

• Christenen zijn ruim 3 eeuwen vervolgd in het Romeinse Rijk. 
• Door Constantijn de Grote komt daar een einde aan:  kort voor een veldslag zou hij in een visioen een teken hebben gezien met daarbij geschreven de woorden dat de god van de christenen hem de zege belooft. 
• Hij won de veldslag en werd christen...

Constantijn de Grote ziet een christelijk teken. Gravure uit de 17e eeuw.

Constantijn de Grote

• Christenen zijn ruim 3 eeuwen vervolgd in het Romeinse Rijk. 
• Door Constantijn de Grote komt daar een einde aan:  kort voor een veldslag zou hij in een visioen een teken hebben gezien met daarbij geschreven de woorden dat de god van de christenen hem de zege belooft. 
• Hij won de veldslag en werd christen...

Constantijn de Grote ziet een christelijk teken. Gravure uit de 17e eeuw.

• ...vermoedelijk was de werkelijkheid iets anders: er braken steeds meer rellen uit tussen christenen en Romeinen. 
  

• Constantijn bedacht de oplossing: godsdienstvrijheid voor de christenen. 
  
• Hij werd zelf pas christen vlak vóór zijn dood.
  

Een standbeeld van Constantijn de Grote, of eigenlijk Flavius Valerius Aurelius Constantinus. De naam 'de Grote' heeft niets te maken met zijn lengte of het feit dat hij een goede keizer was. Het is een titel die de christelijke kerk aan hem heeft gegeven voor zijn bijdrage aan het christendom.

Hoe komt het dat vooral arme mensen christen werden?

1. De christenen zorgden ervoor dat arme mensen omgekocht werden. Als zij christen zouden worden, kregen ze een groot geldbedrag.
2. Rijke mensen hadden een betere opleiding gehad. Daarom geloofden ze de dingen die de christenen vertelden, niet zo makkelijk.
3. Christenen hielpen elkaar. Als er één ziek werd of in de problemen kwam, hielpen de anderen hem.
4. Christenen geloven dat je in de hemel komt als je goed geleefd hebt. Arme mensen hadden een zwaar leven. Zij vonden het fijn dat er na de dood een prettiger leven zou komen.

Welke gebeurtenis is het langst geleden?

1. Het christendom is staatsgodsdienst.
2. Het is verboden om christen te zijn. Iedereen die christen is, kan zwaar gestraft worden.
3. De Romeinse keizer Constantijn wordt christen. Het christendom is niet meer verboden.
4. Ondanks het gevaar worden steeds meer mensen christen.

Welke gebeurtenis is het minst lang geleden?

1. Het christendom is staatsgodsdienst.
2. Het is verboden om christen te zijn. Iedereen die christen is, kan zwaar gestraft worden.
3. De Romeinse keizer Constantijn wordt christen. Het christendom is niet meer verboden.
4. Ondanks het gevaar worden steeds meer mensen christen.

Vanaf het jaar 312 mochten christenen niet meer vervolgd worden. Maar ook vóór die tijd groeide het christendom snel: steeds meer mensen werden christen. Geef daar drie redenen voor.

Deze foto is gemaakt in een .....

1. katholieke kerk
2. protestantse kerk

waarom dragen mensen een kruisje?

1. het kruis betekent overwinning op de dood en verdriet
2. omdat dit moet als je naar de kerk gaat
3. omdat ze dit stoer vinden
4. Omdat dit het oudste christelijke symbool is

Bij welke wereldgodsdienst hoort dit symbool?

1. Jodendom
2. Christendom
3. Hindoeïsme
4. Islam

Welke gebeurtenis is het langst geleden?

1. Het christendom is staatsgodsdienst.
2. Het is verboden om christen te zijn. Iedereen die christen is, kan zwaar gestraft worden.
3. De Romeinse keizer Constantijn wordt christen. Het christendom is niet meer verboden.
4. Ondanks het gevaar worden steeds meer mensen christen.

waar kwamen de volgelingen van Jezus samen?

1. in een kerkgebouw dat ze samen bouwden
2. in de huizen van de volgelingen
3. bij de plek waar Jezus gestorven was
4. in de tempel

Welke gebeurtenis is het minst lang geleden?

1. Het christendom is staatsgodsdienst.
2. Het is verboden om christen te zijn.
3. De Romeinse keizer Constantijn wordt christen.
4. Ondanks het gevaar worden steeds meer mensen christen.

Waarom zijn er zoveel verschillende kerken?

Welke twee Griekse letters zie je in het Christus Monogram?

Huiswerk 11-9-2020

Het huiswerk voor de les van vrijdag 11 september 2020 is het volgende:

- lezen pagina's 15 tot en met 19 (hoofdstuk 2)

- maken de opdrachten 1 & 2 van het werkboek

Sacramenten

• Sacramenten zijn christelijke rituelen bij belangrijke momenten in het leven;
  
• "Sacrament" komt uit het Latijn (sacer) en betekent "heilig";
  
• Symbolen spelen een belangrijke rol bij sacramenten;
• Sacramenten maken het voor gelovigen mogelijk God te ervaren en te ontmoeten;
• De protestantse kerk kent 2 sacramenten, de katholieke kerk kent er 7.

Begrippen uit deze les

• polytheïsme
• monotheïsme
• christendom
• Christus/Messias
• catacomben
• vervolgen
• staatsgodsdienst

Personen uit deze les

• Jezus van Nazareth
• Nero
• Constantijn de Grote
• Theodosius I de Grote

Jaartallen uit deze les

• 63 v. Chr.: Romeinen veroveren de streek Palastina
  
• 30 n. Chr. Jezus wordt door de Romeinen gekruisigd
• 312: Constantijn de Grote staat het christendom toe
• 380: het christendom wordt staatsgodsdienst onder Theodosius

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen