BB Köppen + Landschappen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Klimaatsysteem van Köppen & Landschappen

BB 73 + BB 76 t/m BB 88

opdracht:

teken de klimaten vanaf de evenaar naar de noordpool

toevoegen aan je tekening

-temperaturen

-flora/fauna

Klimaten worden bepaald door

1. afstand tot de evenaar (=breedteligging)

2. ligging aan land of aan zee

3. overheersende windrichting

4. hoogteligging

5. zeestromen

6. overheersende windrichting

De breedteligging 

Dit gaat over de afstand tot de evenaar. Hoe verder bij de evenaar vandaan, hoe kouder. 

De breedteligging heeft op twee manieren invloed op de temperatuur: 

1. zoninvalshoek 

2. afstand van de zonnestralen 

breedtelijnen

Dit zijn de lijnen vanaf de evenaar (0 graden) naar de polen (90 graden).

Hoe dichter bij de noordpool, hoe kleiner de invalshoek. Hoe kleiner de hoek, hoe kouder.

Hoe groter het oppervlak dat verwarmt moet worden, hoe minder warm het wordt. 

De zon legt een lange afstand af

De zon legt een korte afstand af

De zon lheeft schuine zonnestralen

De zon lheeft rechte zonnestralen

vanaf 48 seconden 

Hoogteligging

• Hoe hoger hoe kouder
• 1000m stijgen = - 6°C 

100m stijgen = -0,6 graden

Afstand tot zee 

Onze temperatuur wordt bepaald door een aanlandige of een aflandige wind. En dan maakt het ook uit of het zomer of winter is. 

Ligging land ten opzichte van zee

1. Aanlandige wind = komt van zee richting land, komt aan land waaien

-> vochtige wind, zorgt voor een mild effect in de winter en zomer

-> daardoor geen extreme temperatuurverschillen in die periodes

2. Aflandige wind = komt van land richting zee, gaat van het land af

-> Drogere wind, zorgt voor extremere temperaturen in de zomer en winter

-> daardoor wel extremere temperatuurverschillen in die periodes

Welke uitspraak is juist?

1. In de winter is de zee warmer dan het land.
2. In de zomer is de zee koeler dan het land.
3. Een landwind heeft in de zomer een verkoelend effect.
4. Een zeewind heeft in de winter een verkoelend effect op het land.

Welk kenmerk van aanlandige wind is juist?

1. In de zomer is aanlandige wind warm.
2. Aanlandige wind waait vanaf het land naar zee.
3. In de winter is aanlandige wind koud.
4. In de winter is aanlandige wind warm.

Het hoogste punt in NL is de Vaalserberg: 322 hoog. Je staat bijna op de top, op 300 meter boven NAP.
Hoe groot is het temperatuurverschil met een plaats op zeeniveau? Berekening!

Aanvoer van warmte en kou

Onze temperatuur wordt ook bepaald door andere plekken op de aarde. Door lucht- en zeestromen komen invloeden van andere plekken bij ons en dit zorgt ervoor dat wij een zacht klimaat hebben. 

Invloed warme Golfstroom in Europa: deze warme zeestroom zorgt ervoor dat warme lucht via zee in Europa komt. Zo zie je dat de Golfstroom langs Noorwegen gaat.... en dat heeft gevolgen!

Een koude zeestroom stroomt langs de kust van Canada. Dit zorgt voor koude lucht in dit gebied...

Wind en zeestromen kunnen zorgen voor temperatuurverschil tussen plaatsen die op dezelfde breedteligging liggen

Ligging van gebergte

Algemene regel: 

Wind van zee neemt waterdamp mee, bij het gebergte stijgt de lucht, koelt af, waterdamp condenseert en dat geeft neerslag.

Van welk soort neerslag is er sprake bij bergen?

1. stijgingsneerslag
2. stuwingsneerslag
3. frontale neerslag

Ontstaan van seizoenen 

Naast deze weer- en klimaatfactoren hebben we nog te maken met het feit:

- dat de wereld om zijn as draait (in bijna 24 uur) 

- om de zon draait (in bijna 365 dagen) 

Dit maakt alles nog een klein beetje complexer. 

Seizoenen

Köppen

De in 1918 ontworpen klimaatclassificatie is gebaseerd op plantengroei. De bioloog Köppen ontdekte dat het verspreidingsgebied van bomen en planten voor een redelijk groot deel bepaald wordt door de minimale en maximale gemiddelde maandtemperaturen in combinatie met het neerslagpatroon.

5 klimaatzones

met hoofdletters:

A tropisch klimaat

B droog klimaat

C zeeklimaat (maritiem klimaat)

D landklimaat (continentaal klimaat)

E koud klimaat (poolklimaat of polair klimaat)

A,C,D,E = op basis van temperatuur B = op basis van neerslag

onderverdeling met extra letters

B-klimaat: extra hoofdletters

BS (250-500 mm per jaar)

BW (< 250 mm per jaar)

A,C,D-klimaten: extra kleine letters

f = fehlt (= ontbreekt): droge tijd ontbreekt, neerslag in alle jaargetijden

s = sommer (= zomer): droge tijd in de zomer

w = winter (= winter): droge tijd in de winter

onderverdeling met extra letters

E-klimaat: extra hoofdletters:

F = (eeuwige) sneeuw in poolgebieden

H = (eeuwige) sneeuw in hooggebergte

T = toendra

A-klimaat

B-klimaat

C-klimaat

D-klimaat

E-klimaat

droog klimaat

land klimaat

gematigd klimaat

tropisch klimaat

pool klimaat

A-Klimaat

B-Klimaat

C-Klimaat

D-Klimaat

E-Klimaat

E-Klimaat

B-Klimaat

1. Cf klimaat
2. Cs klimaat
3. Cw klimaat

Welk klimaattype hoort volgens het systeem van Köppen bij de Sahara-woestijn?

Welk klimaattype hoort volgens het systeem van Köppen bij het tropisch regenwoud ?

Welk klimaattype volgens het systeem van Köppen heeft een groot gedeelte van Rusland?

1. A
2. B
3. C
4. D

Welke afkorting van Köppen hoort bij dit klimaat?

1. BS
2. BW
3. Dw
4. Cw

Welk klimaat is dit
volgens Köppen?

1. As
2. Aw
3. Cf
4. Cw

1. BS
2. ET
3. Df
4. EF

In de toendra zie je ...

1. mos, gras en struikjes
2. palmen en olijfbomen
3. naaldbomen
4. loofbomen

Permafrost komt voor in de ...

1. subtropen
2. naaldboomgordel
3. loofboomgordel
4. toendra

Er kunnen loofbomen groeien als de wintertemperatuur gemiddeld ......,

1. hoger is dan 3
2. niet lager is dan -3
3. hoger is dan 10
4. lager is dan -10

1. Df
2. ET
3. EF
4. Dw

Hoe lager de breedteligging van een plaats, hoe kouder het is

1. Waar
2. Niet waar

Hoe hoger de breedteligging, hoe warmer het wordt.

1. Juist
2. Onjuist