DC1 plus 12.3-VWO5-Tweede Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Nazi-Duitsland en de Tweede Wereldoorlog

11 februari 2021

Hoorcollege Geschiedenis

Lesdoel

Welke gevolgen had het nationaalsocialisme voor Duitsland en Europa, 1933-1945? 

kenmerkend aspect

- de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie

- het in praktijk brengen van totalitaire ideologieën als fascisme/nationaalsocialisme

- het voeren van wereldoorlogen: de Tweede Wereldoorlog

- verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering

- racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de Joden.

- de Duitse bezetting van Nederland

Duitsland

1933
- 30 januari: Hitler rijkskanselier
- 27 februari: Rijksdagbrand
- 24 maart: Machtigingswet

totalitaire staat

Totalitaire staat

- alle politieke partijen verboden

- nazificatie 

- Volksgemeinschaft

- propaganda (Goebbels) en terreur

- juli 1933: alle politieke partijen verboden
- nazificatie: vrije samenleving omvormen die gebaseerd is op basis van nationaalsocialistische beginselen

Antisemitisme

maatregelen/acties
- Neurenberger Wetten (1935) 

- Kristallnacht (1938)

rassenleer

- Arische ras

- Untermenschen

Buitenlandse politiek

Doelen:

- Verdrag van Versailles afschaffen

- Lebensraum

- Alle deutschen heim ins Reich

Italië

Benito Mussolini (1883-1945)

- Mars op Rome (oktober 1922)

- bondgenoot van Hitler
(As Rome-Berlijn; 1936)

Spanje

- Francisco Franco (1892-1975)

- generaal/dictator

- Spaanse Burgeroorlog (1936-1939)

- Guernica (26 april 1937)

Groot-Britannië

Neville Chamberlain (1869-1940)
- Conservatieve Partij 

- appeasement-politiek

Winston Churchill (1874-1965)

- Conservatieve Partij
- premier tijdens WOII

Conferentie van München

- 30 september 1938

- bijeenkomst van Duitsland, Italië, Frankrijk en Groot-Brittannië
- kwestie Sudetenland
- afspraak: Duitsland mag Sudetenland inlijven

hèt voorbeeld van appeasementpolitiek!

Non-agressiepact

- 23 augustus 1939

- Molotov-Ribbentroppact

- niet aanvalsverdrag

- geheime clausule: verdeling Polen tussen Duitsland en Sovjet-Unie

Tweede Wereldoorlog

- Blitzkrieg (1939-1940)

- Battle of Britain (1940)

- Pearl Harbor (7 december 1941)

- Operatie Barbarossa (22 juni 1941)
- Slag bij Stalingrad (aug.1942-feb.1943)
- D-Day (6 juni 1944)
- bevrijding Europa (8 mei 1945)
- atoombom(men) Japan (6 en 9 augustus 1945)

Duitse bezetting

- 10 mei 1940-5 mei 1945

- Arthur Seyss-Inquart

Reactie bevolking

- aanpassing

- collaboratie (NSB)

- verzet

Dit grootse monument herdenkt de Slag bij Leipzig. Met een hoogte van 91 meter is het één van de grootste monumenten van Europa. De architect was Clement Thieme.

De Slag bij Leipzig of Volkerenslag (Völkerschlacht bei Leipzig) vond plaats van 16 tot 19 oktober 1813 (met als belangrijkste datum 18 oktober 1813) tussen het Franse leger (samen met Poolse, Italiaanse en Duitse troepen) van Napoleon Bonaparte en een coalitie van de legers van Rusland, Pruisen, Oostenrijk en Zweden. De slag resulteerde in een beslissende overwinning voor de coalitie.

Bij de slag waren bijna 600.000 soldaten betrokken, waarmee het de grootste veldslag in Europa was vóór de Eerste Wereldoorlog. Het was de meest bloederige slag van de Napoleontische Oorlogen. Aan Franse zijde vielen 45.000 doden en gewonden en werden 36.000 soldaten (waaronder 15.000 gewonden) gevangen genomen. Aan de zijde van de coalitie vielen 54.000 doden en gewonden.

Vanwege de grote aantallen doden en gewonden konden deze niet worden verzorgd, geborgen of begraven. Hierdoor brak in en om Leipzig na de slag tyfus en cholera uit, waarna de ziekten zich snel verspreidden door Duitsland en vervolgens door heel Europa.

Actualiteit

Februaristaking
(25-26 februari 1941)

Dit grootse monument herdenkt de Slag bij Leipzig. Met een hoogte van 91 meter is het één van de grootste monumenten van Europa. De architect was Clement Thieme.

De Slag bij Leipzig of Volkerenslag (Völkerschlacht bei Leipzig) vond plaats van 16 tot 19 oktober 1813 (met als belangrijkste datum 18 oktober 1813) tussen het Franse leger (samen met Poolse, Italiaanse en Duitse troepen) van Napoleon Bonaparte en een coalitie van de legers van Rusland, Pruisen, Oostenrijk en Zweden. De slag resulteerde in een beslissende overwinning voor de coalitie.

Bij de slag waren bijna 600.000 soldaten betrokken, waarmee het de grootste veldslag in Europa was vóór de Eerste Wereldoorlog. Het was de meest bloederige slag van de Napoleontische Oorlogen. Aan Franse zijde vielen 45.000 doden en gewonden en werden 36.000 soldaten (waaronder 15.000 gewonden) gevangen genomen. Aan de zijde van de coalitie vielen 54.000 doden en gewonden.

Vanwege de grote aantallen doden en gewonden konden deze niet worden verzorgd, geborgen of begraven. Hierdoor brak in en om Leipzig na de slag tyfus en cholera uit, waarna de ziekten zich snel verspreidden door Duitsland en vervolgens door heel Europa.

Holocaust/Shoah

Wannseeconferentie vv

- systematische vernietiging van Joden d.m.v. vergassing in concentratiekampen

Verschillende soorten concentratiekampen

- doorgangskampen (Westerbork)

- werkkampen (Mauthausen)

- vernietigingskampen (Auschwitz)

Na de oorlog..

Proces van Neurenberg (1945-1946)
Proces Eichmann (1962)
Televisieserie Holocaust (1978)

Zionisme

Stichting staat Israël (1948)

Welke gevolgen had het nationaalsocialisme voor Duitsland en Europa, 1933-1945?  

 

Duitsland

- totalitaire staat o.l.v. NSDAP

- agressieve buitenlandse politiek

- antisemitisme
Italië en Spanje
- totalitaire staten o.l.v. respectievelijk Mussoloni en Franco

Groot-Brittannië en Frankrijk
- appeasement-politiek
Nederland
- neutraliteitspolitiek (Hitler tot aan 1940 bevriend staatshoofd!)