11 lessons Maatschappijkunde

Bij een discussie, meningsverschil of ruzie wil je vaak dat men 'jouw' kant van het verhaal kent, het met je eens is en het liefts ook nog dat ze jouw kant ondersteunen. Je bent dan ook vaak meer bezig met anderen overtuigen dan te luisteren naar de ander. Maar als alles verschillende kanten heeft, bestaan er dan ook verschillende waarheden? En als je beide sterk overtuigd bent, kun je er dan wel uitkomen? En wat leerlingen en docenten vinden, dat verschilt toch ook? In de voorstelling VAN TWEE KANTEN worden verschillende respect-situaties uitgespeeld en geeft het publiek na elke scene zijn mening. Elke situatie is anders en alles heeft twee of meerdere kanten. Je bekijk met je klas alle scenarios en geeft steeds je mening. In deze leerlijn kun je in de klas aan de slag met respectlessen die aansluiten bij de voorstelling. Hoe zit het eigenlijk met jouw mening? Hoe vaak luister jij echt naar de argumenten of mening van een ander? Bespreek in de klas de vragen na en kies uit het lesaanbod één of meer vervolglessen. Bij elke scene zijn lessen te vinden die aansluiten bij de gespeelde dillema's. De lessen zijn met een druk op de knop te gebruiken op het smartbord en bevatten uitleg voor de docent en (eventuele) bijlagen om te printen.Veel succes en vooral veel plezier!

In deze scene wil Louis lekker feesten, het is immers zijn verjaardag en hij wordt maar één keert 16. Zijn zus heeft de dag erna een examen biologie. Ze vinden beide dat de ander 'respect' moet tonen...Bespreek de vragen van de voorstelling klassikaal nogmaals na. Bekijk eventueel voor het nabespreken hoe jouw school/groep gemiddeld heeft geantwoord. Wie wil zijn mening delen?1) Respect!?Wie heeft er volgens jullie geen respect voor de ander en waarom?Wat betekent wederzijds respect eigenlijk?2) Hoe hadden ze dit kunnen voorkomen?

In deze scene bezoekt de vader van Jana de directrice van de school. Er is duidelijk spanning. Vader is vooral kwaad. Belangrijk in deze scene is dat beide rollen hun argumenten baseren op aannames. Er zijn dingen gebeurd waar beide partijen niet alle informatie hebben om een goede beslissing te nemen...Bespreek de vragen van de voorstelling klassikaal nogmaals na.Bekijk eventueel voor het nabespreken hoe jouw school/groep gemiddeld heeft geantwoord. Wie wil zijn mening delen?1) Respect!? Wie heeft er volgens jullie geen respect in deze scene en waarom?Wat zou de situatie veranderen?2) Hoe vinden jullie dat dit opgelost moet worden?

Ben je een crimineel als je voor je 18e alcohol drinkt? Of als je zonder helm op je scooter rijdt? Wat is criminaliteit eigenlijk? In de wet staat beschreven wat wel en wat niet mag. Waarom plegen mensen dan toch criminele daden? En hoe moeten we die mensen straffen?De overheid speelt een grote rol in het bestrijden van criminaliteit. Hoe doet de overheid dat? Sommige mensen vinden het belangrijk om criminelen hard te straffen. Maar kunnen we criminaliteit in Nederland ook voorkomen? En kan alleen de overheid dat of kun jij daar ook bij helpen?

Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les.Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT.Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven.De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.

Een middelvinger opsteken naar een automobilist of een harde boer laten in het openbaar vinden de meeste mensen asociaal. Toch kun je daar geen boete voor krijgen. Dat is dus geen criminaliteit? Maar wat dan wel? Voor wildplassen kun je een boete krijgen van 140 euro, maar ben je dan gelijk een crimineel?

Meer dan ooit ligt de focus in onze wereld op hoe wij met elkaar omgaan en hoe we naar elkaar kijken. Vanuit welk perspectief kijk je naar de geschiedenis en wordt het niet tijd om vanuit andere kanten naar onszelf en anderen te kijken? Beeld en Geluid op school heeft boeken verzameld waarbij die 'andere kijk' en het 'andere verhaal' centraal staat. Ze vroeg aan een aantal schrijvers met transkoloniale roots hun top 5 te geven van boeken die absoluut gelezen moeten worden, die een noodzaak hebben. Dit resulteert in onderstaande lijst van must reads - ingeleid door de schrijvers. Met stip op één: Wij slaven van Suriname van Anton de Kom. Beeld en Geluid op school zocht beeld bij deze boeken om leerlingen te helpen inzicht te krijgen bij een boek (zie ook de Kijklijst van Nesciolijst). De boeken die zeker geschikt zijn voor de leeslijst (bovenbouw havo/vwo) kregen de meeste aandacht. De andere pareltjes worden wat korter behandeld. Work in progress Deze lijst is nog niet af. De redactie (Gepco de Jong - docent Nederlands en promovendus Universiteit Leiden, Karlijn Naaijkens - oud docent Nederlands en educatief medewerker bibliotheek, Rik Binnendijk, Amy Welten, Saskia de Vries - researchers Beeld en Geluid) blijft boeken toevoegen. Dus ... kijk, bekijk en gebruik het in de klas. En denk met ons mee! Heb je zelf nog tips (titels én fragmenten uit de collectie) - geef het door via opschool@beeldengeluid.nl. VMBO Vind je dit een fijne constructie en geef je les op het VMBO? Stuur tips van titels en fragmenten naar opschool@beeldengeluid.nl. In het najaar willen we ook hiervoor een lijst met boeken gaan samenstellen - met jullie input. Nieuwe tekst

Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les.Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT.Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven.De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.

Mensen verschillen van elkaar. Zo gaat de een graag naar de Zwarte Cross, terwijl de ander liever carnaval viert. Weer iemand anders doet juist allebei. En de een vindt dat Zwarte Piet moet worden vervangen door een gekleurde piet, terwijl de ander vindt dat Zwarte Piet hoort bij de Nederlandse cultuur.Doelen die dit hoofdstuk centraal staan:Ik kan uitleggen waarin mensen verschillen.Ik kan het verschil tusse nature en nurture uitleggen.Ik kan uitleggen wat socialisatie is.Ik kan uitleggen wat socialisatoren zijn.

Aan wie denk jij als je de titel van dit hoofdstuk leest? Aan Friezen? Aan Amsterdammers? Of juist aan jezelf? In Nederland leven veel mensen, maar zijn ze allemaal Nederlanders? Sommige mensen vinden dat alle Nederlanders dezelfde dingen moeten doen: dezelfde taal spreken, dezelfde feesten vieren, hetzelfde geloven en hetzelfde belangrijk vinden. Nederland is toch 1 land? Maar in het vorige hoofdstuk stond juist dat er verschillen waren. Hoe zit dat?Doelen die dit hoofdstuk centraal staan:Ik kan uitleggen wat cultuur is.Ik kan het verschil tussen de dominante-, sub- en tegencultuur uitleggen.Ik kan het verschil tussen een waarde, norm en een traditie uitleggen.Ik kan het verschil tussen een westerse en niet-westerse migratieachtergrond uitleggen.Ik kan uitleggen wat een pluriforme samenleving is.

Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les.Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT.Maak gebruik van de functie van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven.De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.Aan het einde van de les wordt als optie het samenvattingsfilmpje aangeboden.

Wat doe jij in het weekend? Werk je in een winkel of op de markt? Ben je aan het sporten of ben je trainer van een team op jouw sportclub? Allemaal verschillende vormen van werk. Maar hoe kom je eigenlijk aan werk?Doelen die dit hoofdstuk voor BK centraal staan:Ik kan een voorbeeld van werk noemen.Ik kan een voorbeeld noemen van betaalde arbeid en van onbetaalde arbeid.Ik kan 6 manieren noemen hoe je aan werk kunt komen.Ik kan uitleggen dat een diploma je kans op werk groter maakt.Doelen die dit hoofdstuk voor KGT centraal staan:Ik kan uitleggen wat werk is en een voorbeeld ervan noemen.Ik kan het verschil tussen betaalde en onbetaalde arbeid uit- leggen en voorbeelden ervan noemen.Ik kan 6 manieren noemen hoe je aan werk kan komen.Ik kan uitleggen dat een diploma je kans op werk groter maakt. Ik kan uitleggen wat een stapelaar is.

Als je betaald werk hebt, verdien je geld. Daarvan kun je leven; je kunt eten en drinken kopen en zorgen voor een dak boven je hoofd. Daarom is geld een belangrijke reden om te werken. Maar wat zouden andere redenen kunnen zijn om te werken?Doelen die bij dit hoofdstuk voor BK centraal staan:Ik kan 5 basisbehoeften van Maslow noemen en herkennen.Ik kan uitleggen wat welzijn is.Ik kan 4 kenmerken van de werkloze beroepsbevolking noemen en herkennen.Ik kan 3 gevolgen van werkloosheid noemen en herkennen.Doelen die dit hoofdstuk voor KGT centraal staan:Ik kan de 5 basisbehoeften van Maslow noemen en uitleggen.Ik kan uitleggen wat relatie, competentie en autonomie met werk te maken hebben.Ik kan uitleggen wat welzijn te maken heeft met basisbehoeften. Ik kan de 4 kenmerken van de werkloze beroepsbevolking noemen en uitleggen.Ik kan 3 gevolgen van werkloosheid noemen en uitleggen.

Social media is razend populair en steeds meer mensen maken er gebruik van. Ook lezen steeds meer mensen via nieuwsapps wat er in de wereld gebeurt. Wat doet dat met onze samenleving?Veel jongeren gebruiken apps als TikTok en Instagram, maar wat als je die apps niet hebt? Hoor je er dan nog wel bij? Sommige mensen kiezen er bewust voor om geen social media te hebben. Zijn die apps dan gevaarlijk voor je?Bij maatschappijkunde proberen we deze vragen te beantwoorden door naar verschillende kanten van massamedia te kijken. Wat zijn massamedia en welke invloed hebben ze?

Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les.Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT.Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven.De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.

In deze LessonUp komen de eerste vier hoofdstukken uit het boek Massamedia van Seneca aan bod. Zo heeft u ze in één LessonUp bij elkaar. De hoofdstukken worden op volgorde behandeld. U kunt dus gerust 1 hoofdstuk eruit halen en behandelen in uw les. De volgende onderwerpen van massamedia komen aan bod: Het concept massamediaDe functies van massamediaNieuws Invloed van de mediaEen overzicht van de inhoud per hoofdstuk vindt u hieronder.

‘Politiek? Dat is toch iets voor oude mensen? Of iets voor mensen die mogen stemmen bij verkiezingen. En dat mag ik nog niet omdat ik nog geen 18 jaar ben. Ik heb daar toch niets mee te maken?’ Jongeren vinden politiek vaak niet interessant. Maar het klopt niet dat jongeren niets met politiek te maken hebben. Hoe dan wel?In de politiek worden besluiten genomen over jongeren. Denk bijvoorbeeld aan het verlagen van de alcoholleeftijd, of hoe hoog het minimumjeugdloon moet zijn. Politiek is er ook in jouw wijk ofdorp wanneer er bijvoorbeeld bepaald wordt waar een school moet staan of dat er een pannakooi of hangplek in de buurt komt.

Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les.Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BB, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BB als KGT.Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven.De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.

Je wilt een hangplek in de buurt of je denkt aan een pannakooi. Dat kost natuurlijk geld. Je kunt proberen er zelf eentje te maken met je vrienden. Of je gaat de deuren langs om geld op te halen. Maar ook moet je in gesprek met de gemeente. Waarom is dit gesprek nodig?

Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les.Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT.Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven.De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.

Elk jaar komen er veel mensen naar Nederland om te werken en wonen. Maar is er eigenlijk wel werk voor hen en zijn er genoeg huizen om in te wonen? Over dit soort vragen gaat de overheid. Die bepaalt wie er wel mag komen en wie niet.Doelen die dit hoofdstuk centraal staan:Ik weet wat het toelatingsbeleid is.Ik weet het verschil tussen een verblijfsvergunning en een visum.Ik kan uitleggen wat asiel aanvragen is.Ik weet 3 maatregelen die de overheid heeft om discriminatietegen te gaan.Ik weet het verschil tussen integratie, assimilatie en segregatie.Ik weet hoe linkse en rechtse politieke partijen denken overcultuur.

‘Zijn naam zit niet mee.’ Dat was de reactie van een bedrijf op de vraag van een jongen of hij daar kon stage lopen. Per ongeluk werd de mail ook naar hem verstuurd. Met zijn niet-westerse migratieachtergrond lukte het de jongen niet om een stageplek te vinden. Is dit een voorbeeld van discriminatie? En mag dat volgens de wet?Doelen die dit hoofdstuk centraal staan:Ik kan uitleggen wat de Grondwet is.Ik weet wat er in artikel 1, artikel 6, artikel 7 en artikel 23 staat.Ik weet wie er bepaald of er sprake is van discriminatie.Ik weet wat het college voor de Rechten van de Mens is.Ik weet welke botsing er is tussen artikel 1 en artikel 7.

Social media is razend populair en steeds meer mensen maken er gebruik van. Ook lezen steeds meer mensen via nieuwsapps wat er in de wereld gebeurt. Wat doet dat met onze samenleving?Veel jongeren gebruiken apps als TikTok en Instagram, maar wat als je die apps niet hebt? Hoor je er dan nog wel bij? Sommige mensen kiezen er bewust voor om geen social media te hebben. Zijn die apps dan gevaarlijk voor je?Bij maatschappijkunde proberen we deze vragen te beantwoorden door naar verschillende kanten van massamedia te kijken. Wat zijn massamedia en welke invloed hebben ze?

Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les.Pas differentiatie toe in uw les. Alle dia’s met een blauw bolletje in de bewerkmodus zijn enkel voor BK, alle dia’s met een geel bolletje zijn enkel voor KGT en alle dia’s zonder gekleurd bolletje zijn voor zowel BK als KGT.Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven.De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.

In deze LessonUp komen de laatste vier hoofdstukken uit het boek Massamedia van Seneca aan bod (H5-8). Zo heeft u ze in één LessonUp bij elkaar. De hoofdstukken worden op volgorde behandeld. U kunt dus gerust 1 hoofdstuk eruit halen en behandelen in uw les. De volgende onderwerpen van massamedia komen aan bod: De rol van de overheidWetten & regels Het medialandschapMedia in andere landenEen overzicht van de inhoud per hoofdstuk vindt u hieronder.

De lhbtqi+ gemeenschap wordt steeds zichtbaarder in de wereld en daarmee lijkt ook de acceptatie van 'anders zijn' groter te worden. Beeld & Geluid op school zoekt mediafragmenten bij boeken om zo de (keuze voor de) deze boeken dichter bij de leerlingen te brengen. Stellingen in deze lessen geven ook ruimte tot discussie over onderwerpen die met gender te maken hebben. Je kunt de mediafragmenten ook 'los van het boek' gebruiken om een gesprek in je les te starten.Beeld en Geluid op school ontwikkelde op basis van de GENDER-lijst van NBD Biblion deze serie boeken met beeld erbij. Je kunt ze in de klas bespreken of door je leerlingen zelf laten bekijken.

Audio en video geven context. Aan een tijd, gebeurtenis of persoon. Of aan een boek! Samen met de jongensleesclub Nescio steekt beeldengeluidopschool.nl de ouderwetse leeslijst in een modern jasje. De Nescio-jongens maken deze lijst met must reads voor hun leeftijdsgenoten, Beeld en Geluid op school voorziet de boeken van beeld. Zo krijg je zelfs de meest ongemotiveerde leerling aan het lezen! Wil je hen ook zien en horen? Bekijk hier de uitzending bij De Vooravond.Op beeldengeluidopschool.nl staat de Leeslijst van Nescio, met nog meer beelden bij boeken. Ga kijken en ga ook zelf op zoek naar interessante fragmenten. Deze lijst met lessen zal langzaam maar zeker groeien. Tips zijn welkom bij de redactie: opschool@beeldengeluid.nl