Hoofdstuk 4: Samenvattende les

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 4: Samenvattende les

10 tijdvakken en de tijdlijn

Hoe zat het ook alweer met de Middeleeuwen?

• De tijd na het Romeinse Rijk (Oudheid)

• Het ligt in het midden van die twee perioden: tussenperiode

• Ongeveer tussen 500 en 1500

• Vroege Middeleeuwen: 500-1000
• Late Middeleeuwen: 1000-1500

Late Middeleeuwen

• Tijd van Steden en Staten (1000-1500)

• Het is 'veiliger' en 'rustiger'
• Er komt meer handel
• Geld komt weer terug
• Bevolking groeit

• Er ontstaan steden

• Macht van de steden neemt toe

Dit is een plattegrond van Zwolle in de Middeleeuwen

Dit is een plattegrond van Oldenzaal in de Middeleeuwen

Van ruilen naar geld

In de Vroege Middeleeuwen ruilden mensen dingen met elkaar. Er was geen geld in omloop.

Nu in de Late Middeleeuwen keert geld terug! Geld is namelijk veel makkelijker

Toenemende handel

• 1000: meer voedsel in Europa door

1. Drieslagstelsel
2. IJzeren ploeg

• Meer landbouwopbrengst
• Meer voedsel
• Meer mensen

Drieslagstelsel

Waarom het drieslagstelsel
denk je????

Gevolg:

2: BEVOLKINGSGROEI

Toenemende handel

• Meer voedsel -> niet iedereen hoeft boer te zijn
•  Mensen specialiseren zich in een ambacht
• Ze verkopen hun spullen op de markt

Gilden

Ambacht: je maakt met je handen van een grondstof een product​

Die gingen samenwerken in Gilden > verenigingen van mensen met hetzelfde beroep

De Middeleeuwse stad

• De stad heeft stadrechten

• De heer heeft niets meer te
  zeggen in de stad.
• De heer krijgt wel belasting van
  de de stad.

Wie is de baas in de stad

• De schout is politiebaas
• De schepenen zijn de rechters 

Dit zijn altijd belangrijke en rijke mensen

• Het bestuur mag zijn eigen regels maken

Standenmaatschappij

Het bestuur van het land

• de koning bestuurt met hulp van de standenvergadering 
• Hij krijgt hulp van betaalde ambtenaren in plaats van leenmannen.
• Hij betaalt het leger van belasting

van het leenstelsel

naar centralisatie

Naar Centralisatie

naar centralisatie

De kerk de baas

• Geestelijken hadden veel macht en geld
• Zij spraken namens God, dus iedereen luisterde naar hen
•  Geestelijken hadden soms ook land, of ziekenhuizen

Byzantijnse rijk

Kruistochten naar het Midden-Oosten

1095: Paus Urbanus roept Christenen op om op kruistocht te gaan naar Jeruzalem. 

1096: Begin van de kruistochten

1099: Kruisvaarders veroveren Jeruzalem op de Moslims. 

Kruistochten

1ste Kruistocht (1096-1099)
2de Kruistocht (1147-1149)
3de Kruistocht (1189-1192)
4de Kruistocht (1202-1204)

5de  Kruistocht (1213-1221)

6de Kruistocht (1228-1229)
7de Kruistocht (1248-1254)
8ste Kruistocht (1270-1271)

Gevolgen

• Na de val van Jeruzalem (1187) mislukken christelijke kruistochten
• Gevolgen kruistochten:
• - Kennis Arabische cultuur 
• - Verzwakking Byzantijnse Rijk
• - Verslechterde relatie met moslims

Verovering Islam

• Kalifaat breidde snel uit
• 750 wereldrijk
• Portugal - India
• regeerden vanuit:
• Damascus - Bagdad

4.4.2 Islamitische rijken in de late middeleeuwen

Islam in Europa

- Tolerant richting andere geloven van mensen van het boek.

- Kalifaat van Cordoba

- Zie je nog steeds terug

- Ze waren ver in wetenschap, Verder dan Europa

Reconquista 

Van 914 tot 1492 werden de Arabieren verslagen in Spanje in de Reconquista.

Zowel joden als moslims werden met geweld bekeerd tot het christendom. 

gevolg: Veel moslims vluchtten daarom naar Noord-Afrika en veel joden raakten verspreid over heel Europa.

Het Ottomaanse rijk wordt gesticht

• Osman stichter Ottomaanse rijk
• Ottomaanse leider was zowel politiek leider van het rijk, maar ook geestelijk leider van de islam.

• Constantinopel heet nu Istanbul