Oefenles

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Wat weet je al over modern Italië? Schrijf 3 dingen op.

Libertad

Beeldengroep die Vrijheid symboliseert

Hoe oud is Italië?

1. 150 jaar
2. 600 jaar

Waar gaan we het over hebben?

Les 1: Rissorgimento: eenheid en vrijheid?
Les 2: Het begin van de 20ste eeuw: Rood of Zwart?

Les 3: Mussolini: eenheid, geen vrijheid

Les 4: Na-oorlogs Italië: wat nu?

Les 5: Uitloop / Maffia / Mass-toerisme

Uitloop: En nu?

Rissorigimento: eenwording?
Garibaldi, Cavour Victor Emanuel en Mazzinin

Facsisme

Chiristen-democraten en communistisen

populisten: Berslusconi

Inernet/platform-politiek Vijfsteren beweging Virgina Raggi

Land: géén staat​

Natuurlijke omstandigheden: 80 % heuvels en bergen

Tegenstellingen: 

Noord vs Zuid (Mezzogiorno): klimaat, cultuur, welvaart, politiek

Stad vs platteland / regionaal vs nationaal

Staat vs familie

Trots vs schaamte

Zucht naar verleden vs futurisme

politieke elite/overheid vs burgers: kloof overbruggen: democratie pof fascisme?

Italie vs Europa
 

Land: geen staatkundige eenheid​

Sinds de val van het West-Romeinse rijk (476):​

• Noorden: nog geruime tijd bij Heilig Roomse Rijk (Oostenrijk) maar gezag “ te ver weg”​ 
• Midden: Kerkelijke Staat (pauselijke macht) in midden Italië​ 
• Zuiden: eigen gebied, los van rest Italië

Vanaf 14de eeuw: verschillen worden groter

Noorden: 

11de / 12de eeuw:
Opkomst en bloei kuststeden door toenemende handel met Midden Oosten

Landinwaarts: steden komen als marktplaats en knooppunt verkeerswegen tot bloei

Vanaf 14e eeuw: handels- en machtscentrum komt in het noordwesten van Europa te liggen, ten koste van rest van Italië ​

Nieuw bestuurlijk karakter steden:

• alleenheersers/oligarchen (bv. Familie de Medici)​
  
• gaan investeren en beleggen in grond (bv. droogleggingsprojecten)
• commercialisering; het feodale karakter verdwijnt

platteland noorden krijgt een nieuw en zeer gevarieerd aanzien

Vanaf 14de eeuw verschillen nemen toe

Zuiden:

Feodalisme bleef in tact​

Wenig stedelijk ontwikkeling

Grootgrondbezitters nemen GEEN initiatieven tot vernieuwing​

Kloof met Noorden steeds groter

Vanaf 14de eeuw verschillen nemen toe

Italië 1495

Geen staatkundige eenheid 16e, 17e en 18e eeuw

Elders Europa: ontstaan machtige nationale staten zoals Spanje, Frankrijk en Oostenrijk​

​

• Italië wordt door buitenlandse legers onder de voet gelopen​
  
• 18e eeuw Italië is pion in schaakspel grote Europese mogendheden om macht en invloed, veelal uitgevochten in Italië

FR: Frankrijk wil natuurlijke grenzen

 bezetting Savoye en Nice​

Napoleon: ​

wil Oostenrijk in Italië verslaan en weg hebben uit Italië​

‘ koninkrijk Italië’ vazalstaat met Napoleon als koning (noorden)​

zoon werd later Koning van Rome en andere familieleden kregen ook delen Italië

De Franse revolutie en Napoleon

Gevolgen Franse overheersing

Einde standenmaatschappij​

Rationeel bestuurssysteem op basis van het beginsel gelijkheid voor de wet​ 

Idee van een groter staatsverband!!!!!!​ 

Tricolore​ 

Modernisering op gang gebracht MET het idee: daar is een onafhankelijk eenheidsstaat voor nodig

gevolgen congres van Wenen

Italië weer slechts speelbal grote mogendheden: vanwege machtsevenwicht was het belangrijk dat het land verdeeld bleef:​

RESTAURATIE​

7 Italiaanse staten; Nice weer naar Piemonte; Oostenrijk krijgt gebieden het noorden​

Noord Italië weer staatskundig verdeeld: economisch zeer nadeling (douane/tol)​

Paus in wereldlijke macht hersteld en ook geestelijke macht neemt toe (Romantiek)​

Leeft in het verleden​

In de marge van Europa​

Grootgrondbezit adel en Kerk nam nog steeds toe​

Economie van de steden achteruit

trek naar platteland​

Maar ook: Oostenrijk legt belangrijke verkeerswegen aan (bv. Brennerpas)​

(Noord)Italiaanse economie raakt verbonden met rest Europa

Na verdwijnen Napoleon:​

Italië weer slechts speelbal grote mogendheden: vanwege machtsevenwicht was het belangrijk dat het land verdeeld bleef​

Metternich: 'Italië is alleen een geografisch begrip'

​Paus in wereldlijke macht hersteld in pauselijke staat

Nog meer verdeeld / geen eenheid: politiek, economisch cultureel (ze verstaan elkaar niet eens)Maar bij de elite is de droom gewekt

De Bonapartes in Rome

Italie is gemaakt, nu moeten we nog Italianen maken 

(Massimo  'd Azeglio)

Garibaldi: Garibaldi-spel 1960. 

New York Times: The George Washinton of Italy

Cavour

Garibaldi

Slag om Sicilië

Roodhemden

Eerste premier van Italië

Turijn

Spinner

1. Opdracht spinner

Draai eerst hier om een opdracht te krijgen

3 Spinner Zin +: signaalwoorden

Draai hier als je de opdracht Zin + hebt gedraaid. Gebruik het begrip in een zin PLUS het woord dat hier verschijnt.

Spinner 2; woorden

Draai deze spinner om begrippen, gebeurtenenissen, namen te selecteren waar je de opdracht mee moet uitvoeren.

Welke stijl is dit?

1. rationalistisch
2. nationalistische
3. fascistische
4. futuristisch

Welke stijl herken je?

Rome en....

ponte garibaldi