Examenvragen_5

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Koppel deze drie gegevens met uitleg aan een (verschillend) kenmerkend aspect uit de zestiende eeuw.

In 1521 werden op de Rijksdag in Worms de boeken van Luther verboden omdat zijn opvattingen een politieke bedreiging vormden voor het beleid van Karel V.

Leg dit uit door: 
A. een opvatting van Luther te noemen en
B. aan te geven waardoor deze opvatting een politieke bedreiging vormde voor het beleid van Karel V.

Het optreden van het Spaanse leger zoals dat in de bron wordt beschreven, is door Alva in verschillende steden in de Nederlanden toegepast.

Leg met het voorbeeld van Leiden uit, dat het doel van Alva met deze aanpak niet bereikt wordt.

Een bewering: De economie van de Republiek had veel te danken aan immigranten.
Ondersteun deze bewering door een reden te noemen waardoor vluchtelingen uit Antwerpen bijdroegen aan die economische bloei.

Licht de bron toe, door uit deze vier gegevens: 
A. één gegeven te kiezen en daarmee aan te geven wat de bijzondere plaats in staatkundig opzicht van de Republiek was en
B. een ander gegeven te kiezen en daarmee de bloei in cultureel opzicht van de Republiek zichtbaar te maken.

Bij deze vier gegevens over Maerten Soolmans en Oopjen Coppit passen de begrippen 'moedernegotie' en 'de Nederlandse Opstand'.
Toon het verband aan tussen: één van deze gegevens en de moedernegotie en een ander gegeven en de Nederlandse Opstand.

Een bewering: De eis van de machthebbers van Silebar komt voort uit de volmacht die de VOC krijgt van de Staten-Generaal. Leg dit uit door aan te geven: zonder bron welke volmacht de VOC in 1602 kreeg en met bron welke eis de machthebbers van Silebar stellen en wat hieruit kan worden afgeleid over het optreden van de VOC in Indonesië.

Kies drie van deze gebeurtenissen en noem telkens het daarbij passende kenmerkend aspect van de 17e of de 18e eeuw. (Let op! Je mag een kenmerkend aspect maar één keer gebruiken.)

Een bewering: In de negentiende eeuw heeft de Industriële Revolutie de democratisering bevorderd.
Noem twee gevolgen van de Industriële Revolutie voor de arbeiders en geef bij elk gevolg aan, waardoor dit de democratisering bevorderde.

Bij deze bron passen de volgende beweringen:
1 Er bestaat waarschijnlijk een verband tussen de situatie in de bron en de industrialisatie van Arnhem.
2 Deze bron past bij een discussie uit de 19e eeuw
3 Deze bron sluit aan bij de belangen van de rijken. Ondersteun elke bewering met een verwijzing naar de bron.

Met deze tabel kun je een kenmerkend aspect van de negentiende eeuw en een kenmerkend aspect van de twintigste eeuw illustreren.
Noem beide kenmerkende aspecten en maak telkens met een gegeven uit de tabel duidelijk waardoor dit kenmerkend aspect geïllustreerd wordt.

De Frans-Duitse oorlog van 1870-1871 werd door een historicus "de moeder van de Eerste Wereldoorlog" genoemd.
Geef aan wat met deze uitspraak bedoeld werd.

Maak de juiste combinaties van begrip en daarbij passende gebeurtenis. Noteer alleen de cijfers en de daarbij passende letters.
Let op! Er blijft één gebeurtenis over.

Deze prentbriefkaart is een voorbeeld van politieke propaganda. Toon dit aan door aan te geven: met een verwijzing naar de bron, welk politiek doel de maker van deze prentbriefkaart heeft en welk gevolg de politieke boodschap van deze prentbriefkaart had voor het buitenlands beleid van Groot-Brittannië.

De parlementaire democratie in de Republiek van Weimar kreeg te maken met grote problemen die in de ogen van veel Duitsers onvoldoende werden opgelost. Noem twee van die problemen en geef bij elk probleem aan, welke belofte de NSDAP hierover deed.

Bij deze bron passen twee uitspraken: 1 Jordaan schrijft deze tekst bij een prent met als titel Gelijkgeschakeld, wat overeenkomt met het begrip 'nazificeren'.
2 Met dit fragment kun je 'de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen' laten zien. Ondersteun elke uitspraak met een verwijzing naar de bron.

Maak de juiste combinaties van uitspraak en de president die deze uitspraak deed. Noteer alleen de cijfers en letters.
Let op! Er blijft één president over.

Fritz Behrendt geeft hier een mening weer over de sovjetleiders die de Hongaarse Opstand hebben beëindigd. Leg met twee verwijzingen naar de prent uit welke mening dat is.

Gromyko geeft hier een weergave van de Praagse Lente die past bij zijn achtergrond. Licht dit toe door aan te geven dat:
a. met twee verwijzingen naar de bron zijn weergave van de Praagse Lente eenzijdig is en
b. deze eenzijdige weergave verklaard kan worden uit de functie die Gromyko in 1968 had.

Een bewering: In dit fragment rechtvaardigt Gromyko de Brezjnev-doctrine. Geef een omschrijving van de Brezjnev-doctrine en toon aan dat de bewering juist is.

In dit fragment kondigt president Reagan een nieuwe ronde in de wapenwedloop aan. Licht dit toe door:
a. het programma te noemen waarnaar hij verwijst
b. een reden te noemen waarom de Sovjet-Unie zich door dit programma bedreigd voelde
c. een reden te noemen waardoor een deel van het Westen zich ook bedreigd voelde door Reagans plan

Twee gegevens over Nederland in 1964:
1 De lonen stegen in dat jaar met 17,6%.
2 De kosten van levensonderhoud stegen in dat jaar met 6%.
Geef aan welk kenmerkend aspect van de jaren zestig van de twintigste eeuw door het combineren van deze gegevens geïllustreerd kan worden.