Les 7 - Media, overheid en democratie

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Massamedia

Basis: hoofdstuk 7

Media horen bij de democratie

Leerdoelen

Ik kan:

- Uitleggen waarom je alleen persvrijheid kan hebben als er ook vrijheid van meningsuiting is

- Uitleggen waarom persvrijheid en een democratie bij elkaar horen

- Uitleggen waarom er in een dictatuur censuur plaatsvindt

Media, overheid en democratie

In de vorige hoofdstukken hebben we het gehad over verschillende soorten media, waarvoor je media gebruikt, over het nieuws en reclame.

Maar wat heeft de media nu eigenlijk te maken met de maatschappij?

In deze les behandelen we de deelvraag:

• Welke rol spelen de media in een democratie?
  

Vrijheid van meningsuiting

In Nederland hebben we veel vrijheid en veel rechten.

Rechten = alle dingen die je MAG doen of MAG hebben.

De rechten die iedereen in Nederland heeft, staan in de grondwet, de belangrijkste wet in ons land.

Een belangrijk recht = vrijheid van meningsuiting = dat iedereen mag zeggen en schrijven wat hij wil.

Persvrijheid

Dat dit artikel in de Grondwet staat is voor ons allemaal belangrijk, maar vooral voor journalisten.

Die hebben daardoor namelijk: persvrijheid..

Dit wil zeggen: de media in ons land mogen bijna alles schrijven en laten zien wat ze willen.

Censuur

Persvrijheid en democratie horen bij elkaar. In een democratie is er altijd persvrijheid voor de media!

In een dictatuur is er géén persvrijheid maar precies het tegenovergestelde. 

Dit noem je censuur = Dat betekent dat artikelen van journalisten vóóraf worden gecontroleerd (door de machthebbers).

De regering wil dan niet dat de bevolking dingen te weten komt.

In Nederland is er sprake van...

1. Censuur.
2. Persvrijheid.

Vrijheid van meningsuiting en politiek hebben veel met elkaar te maken.
Een land waar CENSUUR is, noem je een....

1. Democratie.
2. Dictatuur.
3. Vrij land.

Is er in Zimbabwe vrijheid van meningsuiting of juist niet?
Gebruik in je antwoord het begrip CENSUUR.

Maken

Basis (H7): 1, 5, 7, 9

Begrippen: t/m vrijheid van meningsuiting

Kader (H4): 1 t/m 4, 18

Begrippen t/m censuur

Leerdoelen

Ik kan:

- Uitleggen waarom je alleen persvrijheid kan hebben als er ook vrijheid van meningsuiting is

- Uitleggen waarom persvrijheid en een democratie bij elkaar horen

- Uitleggen waarom er in een dictatuur censuur plaatsvindt

Leerdoelen

Ik kan:

- Drie dingen benoemen die de media niet mogen doen

- Uitleggen waarom het belangrijk is om pluriformiteit van de media te hebben

- Uitleggen waarom het voor de persvrijheid belangrijk is dat de rechter achteraf controleert of een publicaties onrechtmatig is

Mag de pers alles zeggen?

Persvrijheid betekent niet dat journalisten echt alles mogen schrijven of laten zien wat ze willen.

Ze mogen niet:

• Discrimineren
• Expres liegen
• Oproepen tot geweld

Dit mag niet omdat er bijvoorbeeld ook in de grondwet staat dat je

niet mag discrimineren.

Pluriformiteit van de media

In een democratie is het fijn dat je kan kiezen uit allerlei kranten, tijdschriften, websites en radio- en tv-zenders.

We noemen dit pluriformiteit van de media = we kunnen kiezen uit veel verschillende media.

De overheid vindt deze pluriformiteit belangrijk! Het zorgt ervoor dat er media zijn voor alle groepen in de samenleving (jongeren, ouderen enz.)

Pluriformiteit betekent ook dat er veel verschillende nieuwsbronnen zijn. Mensen kiezen de nieuwsbron die bij hun mening past.

Controle

De journalisten die schrijven over het nieuws, controleren politici.

Bijvoorbeeld: als een minister belooft om geld te geven aan hulpverlening voor jongeren, doet hij dat dan ook? Zo niet, dan komt het in de krant of op tv en kunnen we dat allemaal lezen en zien.

Dus... Welke rol spelen de media in een democratie?

1. In een democratie is er persvrijheid.
2. In een democratie is er pluriformiteit van de media.
3. In een democratie controleren journalisten de politici.

Maken

Basis: 2, 3, 4, 6, 8, 10

+ Begrippen en samenvatting

Kader: 5 t/m 8, 13 t/m 17

+ Begrippen en samenvatting

Leerdoelen

Ik kan:

- Drie dingen benoemen die de media niet mogen doen

- Uitleggen waarom het belangrijk is om pluriformiteit van de media te hebben

- Uitleggen waarom het voor de persvrijheid belangrijk is dat de rechter achteraf controleert of een publicaties onrechtmatig is

Roddelbladen schrijven niet altijd de waarheid.

1. Juist.
2. Onjuist.

In de grondwet staan alle rechten die iedereen in Nederland heeft.

1. Juist.
2. Onjuist.

In Nederland is er censuur.

1. Juist.
2. Onjuist.

Ook journalisten mogen alles schrijven wat ze willen.

1. Juist.
2. Onjuist.

In een dictatuur is er vaak wel persvrijheid.

1. Juist.
2. Onjuist.

Pluriformiteit betekent dat de overheid geld geeft aan alle tijdschriften en kranten.

1. Juist.
2. Onjuist.

Bij censuur worden berichten en artikelen van journalisten vooraf gecontroleerd.

1. Juist.
2. Onjuist.

Rechten zijn alle dingen die je MOET doen.

1. Juist.
2. Onjuist.

Stelling: "Stel dat er op een internetsite staat dat de Nederlandse minister-president moet worden vermoord. Dan moet deze site meteen worden gesloten."
Noem een argument VOOR deze stelling.

Stelling: "Stel dat er op een internetsite staat dat de Nederlandse minister-president moet worden vermoord. Dan moet deze site meteen worden gesloten."
Noem een argument TEGEN deze stelling.

Stelling: "Stel dat er op een internetsite staat dat de Nederlandse minister-president moet worden vermoord. Dan moet deze site meteen worden gesloten."
Wat is je EIGEN MENING over deze stelling?