H4. De rol van de overheid

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Massamedia

De rol van de overheid 

Leerdoelen 4.1

Ik kan:

- Uitleggen waarom je alleen persvrijheid kan hebben als er ook vrijheid van meningsuiting is

- Uitleggen waarom persvrijheid en een democratie bij elkaar horen

- Uitleggen waarom er in een dictatuur censuur plaatsvindt

Vrijheid van meningsuiting

In Nederland hebben we veel vrijheid en veel rechten.

Rechten = alle dingen die je MAG doen of MAG hebben.

De rechten die iedereen in Nederland heeft, staan in de grondwet, de belangrijkste wet in ons land.

Een belangrijk recht = vrijheid van meningsuiting = dat iedereen mag zeggen en schrijven wat hij wil.

Persvrijheid

Dat dit artikel in de Grondwet staat is voor ons allemaal belangrijk, maar vooral voor journalisten.

Die hebben daardoor namelijk: persvrijheid.

Dit wil zeggen: de media in ons land mogen bijna alles schrijven en laten zien wat ze willen.

Censuur

Persvrijheid en democratie horen bij elkaar. In een democratie is er altijd persvrijheid voor de media!

In een dictatuur is er géén persvrijheid maar precies het tegenovergestelde. 

Dit noem je censuur = Dat betekent dat artikelen van journalisten vóóraf worden gecontroleerd (door de machthebbers).

De regering wil dan niet dat de bevolking dingen te weten komt.

In Nederland is er sprake van...

1. Censuur.
2. Persvrijheid.

Vrijheid van meningsuiting en politiek hebben veel met elkaar te maken.
Een land waar CENSUUR is, noem je een....

1. Democratie.
2. Dictatuur.
3. Vrij land.

Mag de pers alles zeggen?

Persvrijheid betekent niet dat journalisten echt alles mogen schrijven of laten zien wat ze willen.

Ze mogen niet:

• Discrimineren
• Expres liegen
• Oproepen tot geweld

Dit mag niet omdat er bijvoorbeeld ook in de grondwet staat dat je

niet mag discrimineren.

Leerdoelen 4.2

Ik kan:

- Drie dingen benoemen die de media niet mogen doen

- Uitleggen waarom het belangrijk is om pluriformiteit van de media te hebben

- Uitleggen waarom het voor de persvrijheid belangrijk is dat de rechter achteraf controleert of een publicaties onrechtmatig is

Pluriformiteit van de media

In een democratie is het fijn dat je kan kiezen uit allerlei kranten, tijdschriften, websites en radio- en tv-zenders.

We noemen dit pluriformiteit van de media = we kunnen kiezen uit veel verschillende media.

De overheid vindt deze pluriformiteit belangrijk! Het zorgt ervoor dat er media zijn voor alle groepen in de samenleving (jongeren, ouderen enz.)

Pluriformiteit betekent ook dat er veel verschillende nieuwsbronnen zijn. Mensen kiezen de nieuwsbron die bij hun mening past.

Controle

De journalisten die schrijven over het nieuws, controleren politici.

Bijvoorbeeld: als een minister belooft om geld te geven aan hulpverlening voor jongeren, doet hij dat dan ook? Zo niet, dan komt het in de krant of op tv en kunnen we dat allemaal lezen en zien.

Dus... Welke rol speelt de media in een democratie?

1. In een democratie is er persvrijheid.
2. In een democratie is er pluriformiteit van de media.
3. In een democratie controleren journalisten de politici.

Overheid reguleert deel van media

Reguleert: de overheid stelt regels op waar dit deel van de media --> NPO zenders

Regels voor deze zenders staan in de Mediawet

Regels mediawet

• Is een vereniging geen commercieel bedrijf
• Eigen identiteit (geen overleg andere zenders)
• Moet betalende leden hebben anders geen zendtijd
• Volledig programma verzorgen met diversiteit
• Krijgen geld van overheid
• Geld van reclame wordt verdeeld over de zenders
• Regels aan reclame en programma's
• Geen product placement

Leerdoelen 4.3

Ik kan:

uitleggen wat reclame is

en hoe reclame werkt.

Reclames

Zijn er om boodschappen te verspreiden om hun product te verkopen.  

Dmv imago: een beeld dat je bij dat product in je hoofd hebt.

dan --> uitzendtijd, passende reclame bij doelgroep, slogans gebruiken

Moeten aan Nederlandse Reclame Code voldoen!

Sluikreclame

Stiekeme reclame

bv product placement

Advertorials: lijkt op een kranten artikel maar blijft reclame te zijn

Internet reclame

• Zijn specifieker op de klant gericht
• Lezen je data 
• Influencers

Ideële reclame: 

gericht op verbeteren van de maatschappij

Roddelbladen schrijven niet altijd de waarheid.

1. Juist.
2. Onjuist.

In de grondwet staan alle rechten die iedereen in Nederland heeft.

1. Juist.
2. Onjuist.

In Nederland is er censuur.

1. Juist.
2. Onjuist.

Ook journalisten mogen alles schrijven wat ze willen.

1. Juist.
2. Onjuist.

In een dictatuur is er vaak wel persvrijheid.

1. Juist.
2. Onjuist.

Pluriformiteit betekent dat de overheid geld geeft aan alle tijdschriften en kranten.

1. Juist.
2. Onjuist.

Bij censuur worden berichten en artikelen van journalisten vooraf gecontroleerd.

1. Juist.
2. Onjuist.

Rechten zijn alle dingen die je MOET doen.

1. Juist.
2. Onjuist.

Maken

begrippen en samenvatting op blz 62 en 63