6.3 - De overheid, bemoeizuchtig?

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom A3, wat fijn dat jullie er zijn

Bij binnenkomst

Stap 1: Mobiel in de telefoontas bij het juiste nummer

Stap 2: Eten/drinken weg & kauwgom/lolly uit

Stap 3: Open je boek op blz. 188 en open je schrift voor een opdracht.

stap 4: Pak je rekenmachine en etui erbij.

Par. 6.3 - In deze les leer je:

1. Je kunt de opbouw van de collectieve sector beschrijven.

2. Je kunt uitleggen hoe de overheid subsidie en accijns kan      

    gebruiken om de consumptie van bepaalde goederen te 

    stimuleren of af te remmen.

3. Je kunt uitleggen wat collectieve goederen zijn.

Opdracht

Neem dit schema over in je schrift en schrijf de taken erbij van:

-regering

-parlement

-ministeries

-provincies

-gemeenten

-waterschappen

Maak gebruik van je boek op blz. 162 

Klaar: nakijken huiswerk

Regering: Bestuurt het land en neemt beslissingen.

Provincie: Het provinciebestuur controleert het werk van de van de gemeenten in de provincie en zorgt ervoor dat de gemeenten goed samenwerken.

Parlement: Controleert de regering, neemt beslissingen en beslist of de plannen worden uitgevoerd.

Ministerie: De voorbereiding van beleid, wetten en regelingen

Gemeente:  Gaat over zaken die alleen de inwoners van de gemeenten aangaan. 

Waterschappen: Zorgen voor de waterhuishouding in Nederland. Zij bewaken het waterpeil en de kwaliteit van het water.

Sociale fondsen: verzorgen de sociale verzekeringen, zoals de werkloosheidsverzekering en de Algemene Ouderdomswet (AOW).

De overheid grijpt in

Subsidies

Stimuleren van de consumptie van bepaalde goederen en diensten

→ De prijs gaat omlaag

Accijns

Afremmen van de consumptie van bepaalde goederen en diensten

→ De prijs gaat omhoog

→ Indirecte belasting

Belasting op inkomen, winst, vermogen

Correctie van de grote verschillen tussen inkomens door de werking van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt.

→ Directe belasting

→ Progressief

Progressief: Mensen met een hoog inkomen betalen in verhouding meer belasting dan mensen met een laag inkomen.

Bedrijven moeten een deel van de verkoopprijs als accijns aan de overheid afstaan. 

→ Het wordt voor bedrijven minder aantrekkelijk om het product aan te bieden.

→ Het aanbod daalt.

→ Het product wordt duurder.

→ De vraag naar het product daalt.

Noem een product of dienst die door
de overheid wordt geproduceerd/aangeboden.

Collectieve goederen

Collectieve goederen zijn goederen die alleen door de overheid geleverd kunnen worden.

De particuliere sector kan deze goederen niet leveren, omdat het goed niet leverbaar is in eenheden per persoon.

Bijvoorbeeld:

• Aanleggen van dijken 
• Straatverlichting 
• Politie 

De overheid laat inwoners betalen door middel van belastingheffing. 

Waarom collectieve goederen?

1) Belangrijk voor iedereen (politie)

2) Zelf kwaliteit bewaken (rechtspraak)

3) Kosten zijn niet te delen (straatverlichting)

4) Het moet betaalbaar blijven (onderwijs)

Zelfstandig werken

Stap 1: Maak opgave 6 t/m12 van par. 6.3 vanaf blz. 188

Stap 2: Ga aan de slag voor een ander vak.

Wat wil de overheid bereiken met subsidies?

1. Dat consumenten meer gebruik gaan maken van bepaalde producten.
2. Dat het milieu verbetert.
3. Dat consumenten minder gebruik gaan maken van bepaalde producten.
4. Dat de overheid een extra inkomstenbron heeft.

Waarop heft de overheid accijns?

1. benzine, chocola, kleding
2. sigaretten, frisdrank, kleding
3. alcohol, sigaretten, benzine
4. alcohol, medicijnen, benzine

Wat wil de overheid bereiken met accijnzen?

1. Dat consumenten meer gebruik gaan maken van bepaalde producten.
2. Dat het milieu verbetert.
3. Dat consumenten minder gebruik gaan maken van bepaalde producten.
4. Dat de overheid een extra inkomstenbron heeft.