§5.4 De wereld wordt kleiner

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Huiswerk!

Pak alvast je boek, schrift, rekenmachine en pen

En neem het huiswerk van vandaag voor je.

• Maak de plusopdracht 9 op blz. 159

De docent loopt dan langs om het huiswerk te controleren

Startvraag

Waarom is het in de afgelopen eeuw makkelijker geworden om contact te krijgen met iemand in een ver land? 

• Betere transportmiddelen
• Betere infrastructuur
• Betere communicatiemiddelen

§5.4 De wereld wordt kleiner

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

• uitleggen wat globalisering is en waardoor deze toeneemt.
  
• uitleggen wat een handelsverdrag is en wat de voordelen ervan zijn.
• Rekenen met indexcijfers

Aantekeningen

Pak je schrift voor je en je pen.

Op een lege bladzijde schrijf je er boven §5.4 "De wereld wordt kleiner"

Schrijf zo duidelijk mogelijk 

Je gebruikt de aantekeningen voor het maken van je opdrachten

Globalisering

Globalisering betekent dat mensen en bedrijven uit verschillende landen steeds meer met elkaar in contact komen.

Dit komt door technologische ontwikkelingen, zoals:

• beter transport (vliegen word voor meer mensen betaalbaar)
• betere communicatiemiddelen (internet, telefonie, apps)

Handelsverdrag

Een handelsverdrag is een afspraak tussen landen om de handel beter te stimuleren

Voorbeelden van afspraken zijn:

• Verlaging of afschaffen van invoerrechten
• Veiligheidseisen 
• Milieueisen

Indexcijfers

De stijging van prijzen en lonen wordt ook met indexcijfers weergegeven.

• Een indexcijfer laat een procentuele verandering zien ten opzichte van een afgesproken periode.

• Bijvoorbeeld:
• We vergelijken alle jaren met 2015
• 2015 is het "basisjaar"
• Indexcijfer basisjaar = altijd 100

Een indexcijfer uitrekenen

Voorbeeld:

• In 2023 was een blikje cola €1,65. In het basisjaar was de prijs van een blikje cola €1,15.

• Bereken het indexcijfer van 2023
• Tabel: 

Prijs	1,15
Indexcijfer	100

Een indexcijfer uitrekenen

Voorbeeld:

• In 2023 was een blikje cola €1,65. In het basisjaar was de prijs van een blikje cola €1,15.

• Bereken het indexcijfer van 2023
• Tabel: 

Prijs	1,15	1	1,65
Indexcijfer	100

Een indexcijfer uitrekenen

Voorbeeld:

• In 2023 was een blikje cola €1,65. In het basisjaar was de prijs van een blikje cola €1,15.

• Bereken het indexcijfer van 2023
• Tabel: 

Prijs	1,15	1	1,65
Indexcijfer	100	86,95...	143,78

Een indexcijfer uitrekenen

Voorbeeld:

• In 2023 was een blikje cola €1,65. In het basisjaar was de prijs van een blikje cola €1,15.

• Bereken het indexcijfer van 2023
• Formule: indexcijfer = nieuwe prijs : prijs basisjaar x 100 
• 1,65 : 1,15 x 100 = 143,478
• afronden op een heel getal => 143

Samen oefenen

• In 2022 was het gemiddelde salaris van een docent €2.800,- per maand.
• In 2015 was het gemiddelde salaris van een docent €2.350,- per maand.

• Bereken het indexcijfer van 2022 als we er vanuit gaan dat 2015 het basisjaar is.

• Formule: nieuw : basisjaar x 100
• 2.800 : 2.350 x 100 = 119,148
• afgerond => 119

Indexcijfer

Opdracht

Wat: maak opdracht 2 t/m 6  op blz. 150

Hoe: lees de leer tekst als je moeite hebt met een vraag!

Tijd: 15 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Samen bespreken

Klaar: Begin alvast met het huiswerk:

Herhalingsopdracht 14, 15 en 16 op blz. 93

en plusopdracht 14 en 15 op blz. 95

Huiswerk tijd

• Herhalingsopdracht 14, 15 en 16 op blz. 93
  
• en plusopdracht 14 en 15 op blz. 95