2.2 Stromingen in de samenleving

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

Terugblik

Wie was het staatshoofd in 1815?

1. Willem I
2. Willem II
3. Willem III
4. Willem van Oranje

Mensen die meer inspraak en vrijheid in de politiek wilden noemen we ...

1. Liberalen
2. Conservatieven

Wie bedacht de nieuwe grondwet van 1848 ?

1. Koning Willem I
2. Minister Thorbecke
3. Koning Willem II
4. Minister Rutte

Wat is NIET waar?
Na 1848 ....

1. kregen de burgers meer vrijheden
2. kreeg het parlement meer te zeggen.
3. mocht de koning alles beslissen in het land
4. mochten alleen rijke mannen stemmen

Hoe waren de omstandigheden waarin de mensen woonden en werkten?

Wat is een industriële samenleving?

1. Mensen woonden op het platteland en waren boer.
2. Mensen woonden in de steden en werkten in fabrieken

Leg uit wat er met de sociale kwestie bedoeld wordt.

2.2 Stromingen in de samenleving

Heb jij weleens ergens voor gestemd?

Parlement = Eerste en Tweede Kamer

Hoe werd het kiesrecht uitgebreid?

• 1815: Alleen rijke mannen mochten
    stemmen.
• 1917: Algemeen kiesrecht voor mannen,
    kiesrecht voor vrouwen.
• 1919: Algemeen kiesrecht voor iedereen.

Parlementaire democratie: het parlement heeft de hoogste macht en wordt door het volk gekozen. 

Afbeelding 1: Rellen op de Alexanderplatz in Berlijn, 1848. Kiesrecht voor rijke mannen.

Afbeelding 2: In 1848 had ongeveer 11% van de mannen kiesrecht. Later werd dit uitgebreid naar 50%, maar nog steeds mochten alleen de rijken stemmen. Deze poster roept mannen op hun handtekening te zetten onder een petitionnement, een verzoek aan de Tweede Kamer. Op de poster luidt een arbeider met opgestroopte mouwen de klok om zijn mening hoorbaar te maken. Op de achtergrond verdrijft de zon de wolken, als teken voor het goeds dat algemeen kiesrecht brengt.

Afbeelding 3: Bekendmaking algemeen kiesrecht in 1917. Hoe hoger de hoed, hoe rijker de man. Vrouwen pas twee jaar later.

Afbeelding 4: Vrouwen kregen in 1917 alleen passief kiesrecht. Dat betekende dat zij zich verkiesbaar mochten stellen, maar zelf niet konden stemmen. Net als de mannen, organiseerden vrouwen zich in verenigingen en hielden zij demonstraties. Deze vrouwen in Friese klederdracht trokken de aandacht voor vrouwenkiesrecht bij een demonstratie in Amsterdam. In 1919 werd de grondwet aangepast en kregen vrouwen ook actief kiesrecht.

npokennis.nl

Voor 1815 was er alleen kiesrecht voor:

1. Mannen
2. Vrouwen met een hoog inkomen
3. Mannen met een hoog inkomen
4. Vrouwen

Waar of niet waar?
"In een democratie beslist de meerderheid"

1. Waar
2. Niet waar

Waar of niet waar?
"In een land met een parlement heeft één persoon alle macht"

1. Waar
2. Niet waar

Waar of niet waar?
"Toen alle burgers kiesrecht kregen, werd Nederland een parlementaire democratie

1. Waar
2. Niet waar

liberaal

communist

feminist

conservatief

confessioneel

Iemand die in de politiek streeft naar meer vrijheid

iemand die in de politiek streeft naar gemeenschappelijk bezit van productiemiddelen en verbruiksgoederen

iemand die streeft naar de gelijke behandeling van mannen en vrouwen

iemand die in de politiek streeft naar behoud van bestaande toestanden

iemand die in de politiek uitgaat van het geloof

Welke strijd werd er over het onderwijs gevoerd?

• 19e eeuw: Veel kinderen niet naar school.
• De overheid wil dat kinderen wel naar
    school gaan → leerplichtweg (1901) en
    oprichting openbare scholen. 

• Emancipatie: het krijgen van gelijke kansen
    en wegwerken van achterstanden.

• Confessionelen wilden lesgeven in
    godsdienst en richtten eigen scholen op.
  

• Politieke partijen werden opgericht met als
    doel financiering van bijzondere scholen.

• 1917: Nieuwe onderwijswet.

Heel Nederland kan je opdelen in twee soorten scholen:

1. Kleuterscholen en Universiteiten
2. VMBO en MBO scholen
3. Christelijke en Islamitische scholen
4. Openbare en bijzondere scholen

Welke van de 4 is GEEN bijzondere school?

1. Christelijke school
2. Openbare school
3. Islamitische school
4. Vrije school

Wat zijn socialisten?

1. Mensen met een bepaalde godsdienst
2. Mensen die meer gelijkheid voor arbeiders wilden
3. Mensen die alles wilden houden zoals het was.

Aan de slag!

Kader / Gemengde leerweg

2.2 Stromingen in de samenleving

Lezen: blz. 58, 59 en 60

Maken: 1 t/m 2

Aan het werk

• Ga naar 2.2 'Stromingen in de samenleving'
• Maak de opdrachten

• Klaar met de opdrachten van paragraaf 2.2? --> Aan de slag met de keuzeopdracht en topo