Vitale functies

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Vitale functies

Wat zijn vitale functies? En kun je een voorbeeld geven?

Wat ga je vandaag leren?

1. Wat de vitale functies zijn

2. Waarom en wanneer ze gemeten worden

3. Je gaat bij jezelf een aantal vitale functies opmeten en deze opschrijven.

Waarom meten we vitale functies?

Vitale functies zorgen ervoor dat wij in leven blijven. Als er problemen zijn met de vitale functies kan er bijvoorbeeld een ziekte zijn die behandeld moet worden door een dokter. 

Het compleet wegvallen van een vitale functie is levensgevaarlijk!

Wat zijn de vitale functies?

Hartslag

Ademhaling

Temperatuur

Bloeddruk

(Bewustzijn)

Bewaken vitale functies

Observeren

Aan de zorgvrager kun je signalen opvangen van ongemak, pijn, klachten, braken, enz.…

Meten

Tensie (bloeddruk)

Pols

Temperatuur

Ademhaling

(Lichaamsgewicht i.c.m. lichaamslengte )

• Verpleegkundige/verzorgende voert uit en interpreteert
• Arts interpreteert en zet beleid uit

Deze les

Ademhaling

Hartslag

Temperatuur

Bloeddruk

Frequentie ademhaling

Normale ademhaling:

• Bij volwassenen 15 tot 20 maal per minuut.
• Kinderen 20 tot 25 maal per minuut.
• Baby’s 30 tot 40 maal per minuut.

Observatie ademhaling

- Frequentie ademhaling.

- Diepte en gelijkmatigheid ademhaling.

- Regelmaat van de ademhaling.

- Geluid van de ademhaling.

Saturatie

• Gezonde mensen saturatie 96- 100 %.
• Bepaalde zieketebeelden zoals longziekten / hartfalen kan de saturatie 92-100% zijn.
• Lager dan 95% overleg met de arts.
• Lager dan 90% overwegen toedienen van zuurstof. Altijd in overleg met de arts.

Aandachtpunten saturatie meten

• Kijk naar de zorgvrager, niet alleen naar de getallen; wat zie je?
• Nagellak kan de meting beinvloeden
• Door koude handen is de meting moeilijker uit te voeren (geen mooie curve)

VS

Goede curve

Slechte curve

Lage ademfrequentie:

• In slaap en rusttoestand
  
• Na gebruik van slaapmiddelen.
  

Temperatuur

Normale temperatuur: 36 tot 37,5 C.

Verhoging: 37,5 tot 38 C.

Koorts: boven de 38 C.

Ondertemperatuur: lager dan 36 C.

Ochtendtemperatuur is lager dan de middagtemperatuur.

Manieren temperatuur meting

• Rectaal (in het rectum).
• Axillair (onder de oksel).
• Oraal (onder de tong).
• Femoraal (in de lies).
• Intra-auraal (in het oor).
• Via voorhoofd of slaap.

Hartfrequentie

Je observeert het aantal hartslagen per minuut

Je observeert de hartslag in rusttoestand

Gemiddelde hartslag

   - pasgeborene: 120 – 140 sl/min

   - kinderen: de frequentie hangt er af van de leeftijd, maar is hoger dan

     een bij een volwassene

   - volwassene 60 – 80 sl/min

De hartslag kan gemakkelijk
    gemeten worden door de kloppingen te
    tellen van een bloedvat in de pols vlak
    onder de duim. Dit wordt de polsslag genoemd.
   

Ritme

Normale hartslag: regelmatig

“Normaal” zijn alle hartslagen even krachtig en gelijkmatig

Onregelmatige hartslag kan wijzen op een stoornis in de werking van het hart

Verpleegkundige noteert bij onregelmatig ritme: 85 IRR

Afwijkende hartfrequentie

Verhoogde hartfrequentie: tachycardie

Oorzaken: emoties, koorts, bloedingen, hartafwijkingen, bepaald medicatiegebruik.

Verlaagde hartfrequentie: bradycardie

Oorzaken: conditieverbetering, tijdens de slaap, een hersenaandoening, bij hartafwijkingen, bepaald medicatiegebruik, in een later stadium van shock

Bloeddruk

Bloeddruk

Hoge bloeddruk

Lage bloeddruk

Filmpje