Les 9 biotechnologie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

biotechnologie

lesdoel

Toepassingen van biotechnologie kunnen noemen

De voor- en nadelen uitleggen

Wat is biotechnologie ?

• Verzamelnaam technieken waarbij organismen worden gebruikt om producten te maken voor de mens
  
• Klassieke- en moderne biotechnologie 
  

Klassieke biotechnologie

• gebruik van traditionele technieken
  
• gebruik van bacteriën, gisten en schimmels

Moderne biotechnologie

• Gebruik van moderne technologie
  
• Gebruik van bacteriën, gisten, en schimmels
  
• Aanpassen van eigenschappen
  
• De genen worden aangepast (genetische modificatie)
  

Waar wordt biotechnologie voor gebruikt?

• gezondheidszorg
  
• landbouw
  
• industrie
  
• milieu 
  

Recombinant-DNA-Techniek

• De genen met positieve eigenschappen van het ene organisme toevoegen aan het DNA van een ander soort 
  
• Genetische modificatie: een gemodificeerd organisme heet 'transgeen'
  

Tijgermug

• Muggen zijn ziekteverspreiders. Ze zijn moeilijk te bestrijden omdat ze zich snel voortplanten, klein zijn en er heel veel aanwezig zijn. Recent onderzoek ziet genetische modificatie als een oplossing. 
  

• Bij tijgermuggen, de verspreiders van knokkelkoorts zijn mannelijke muggen gemodificeerd zodat hun nageslacht sterft voordat het zich kan reproduceren. De mannelijke muggen vinden een vrouwtje, wat zich slechts eenmaal voortplant. Deze jongen gaan dood zonder voor nageslacht te zorgen, waardoor de populatie wordt verkleind.
  

Het aantal gevallen van knokkelkoorts neemt toe. 

Er bestaan geen medicijnen of injecties om het te voorkomen.

Knokkelkoorts

U krijgt plotseling koorts met koude rillingen, vaak met heftige hoofdpijn en pijn achter de ogen.

Uw hele lichaam kan pijn doen: spieren, botten en gewrichten, vooral onder in uw rug.

U krijgt huiduitslag op uw borst (romp), armen, benen en gezicht.

Na een paar dagen kunt u misselijk worden en overgeven.

Ook hoesten, keelpijn en smaakverandering komen voor.

Argumenten voor:

• producten kunnen goedkoper worden
  
• hogere opbrengsten in de landbouw (minder honger)
  
• milieuvriendelijkere gewassen
  
• medicijnen tegen ziektes
  
• betere producten (meer smaak)
• gaat sneller dan kruisen van rassen

argumenten tegen:

• mens heeft het recht niet om te knippen en plakken met genen van andere organisme
  
• maken van nieuwe soorten gaat tegen natuur in
• variatie neemt af
• gewassen kunnen beter bestand worden gemaakt tegen bestrijdingsmiddelen 

andere technieken

eDNA

synthetische biologie

e DNA = 

DNA testen

• klonen
• misdaadbestrijding
  
• fraude met vlees
  
• erfelijkheidsonderzoek
  
• vaderschapstesten
  
• verwantschap tussen soorten
  

Klonen

Misdaadbestrijding

DNA vergelijken

Je kunt daarmee ook verwantschap aantonen

Discokiller

• moord op 5 vrouwen
• jaren 80
• na 18 jaar opgepakt
  
• DNA-test

Biotechnologie is al eeuwen oud

1. waar
2. niet waar

Bij de productie van bier en zuurkool wordt biotechnologie toegepast

1. Ja
2. Nee

Het toevoegen van gist in brood om het luchtig te maken is:

1. klassieke biotechnologie
2. geen biotechnologie
3. recombinant-DNA-techniek
4. moderne biotechnologie

Wat is transgeen?

1. klassieke biotechnologie
2. er is geen trans aanwezig
3. een genetisch gemodificeerd organisme
4. genetische modificatie

Is bij de toepassing van biotechnologie altijd sprake van genetische modificatie?

1. ja
2. nee

Wat wordt er gedaan bij recombinant-DNA-techniek?

1. Met behulp van bacteriën wordt van melk yoghurt gemaakt.
2. In het DNA van een organisme wordt nieuwe erfelijke informatie aangebracht.
3. de celkern van een lichaamscel van een organisme wordt gecombineerd met een 'lege' eicel van een ander organisme
4. Er wordt gekeken of er een DNA match is tussen een verdachte en bewijsmateriaal

Wat is de verzamelnaam van technieken waarbij organismen worden gebruikt om producten te maken voor de mens?

1. DNA- recombinant techniek
2. Genetische modificatie
3. Biotechnologie
4. Klonen

0